Ung thư "vùng nhạy cảm" ở nam giới đang gia tăng
Ths. BS Thân Văn Thịnh, Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội cho hay, ung thư tinh hoàn không phải là hiếm căn bệnh gặp ở nam giới. Nhưng đây cũng không phải là căn bệnh ung thư phổ biến thường xuyên mắc, thời gian gần đây số lượng bệnh mắc ung thư tinh hoàn tới khám tại bệnh viện gia tăng.
Theo y văn căn bệnh ung thư tinh hoàn chiếm khoảng 1% tổng số ung thư ở nam giới. Ung thư tinh hoàn nếu phát hiện sớm tiên lượng điều trị khỏi trên 90%. Trung bình, tỷ lệ khỏi bệnh của bệnh nhân ở giai đoạn sớm là 70%. Có một số nghiên cứu gần đây cho thấy ung thư tinh hoàn nếu phát hiện sớm tỷ lệ khỏi bệnh có thể lên tới 99%.
"Ung thư tinh hoàn thường gặp ở đối tượng từ 15 tuổi-35 tuổi. Tuy nhiên, trong quá trình tiếp nhận bệnh nhân chúng tôi đã gặp mắc ung thư tinh hoàn khi tuổi còn rất trẻ 6-7 tuổi", bác sĩ Thịnh cho hay.
Ung thư tinh hoàn ngày càng gia tăng, ảnh minh hoạ.
Trường hợp bệnh nhân 7 tuổi mắc ung thư tinh hoàn được mẹ phát hiện ra, do một bên tinh hoàn to bất thường. Bệnh nhi được xác định mắc ung thư tinh hoàn ở giai đoạn sớm, tiên lượng điều trị rất tốt. Hiện, bệnh nhân đã khỏi bệnh được 8 năm mọi sinh hoạt vẫn diễn ra bình thường.
Một trường hợp khác mắc ung thư tinh hoàn nhưng đến muộn nên tiên lượng xấu. Đó là bệnh nhân ngoài 30 tuổi khi bệnh nhân tới khám ung thư đã di căn. Bệnh tiên lượng khá nặng tràn dịch ổ bụng, di căn nhiều cơ quan. Trước đó, bệnh nhân đã đi uống thuốc nam tình trạng bệnh nặng mới tới viện khám.
Nguyên nhân ung thư tinh hoàn hiện tại vẫn chưa rõ ràng. Ung thư tinh hoàn xảy ra khi các tế bào khỏe mạnh trong tinh hoàn bị thay đổi. Các tế bào khỏe mạnh phát triển và phân chia một cách có trật tự để giữ cho cơ thể bạn hoạt động bình thường. Nhưng đôi khi một số tế bào phát triển bất thường, khiến sự tăng trưởng này vượt khỏi tầm kiểm soát - những tế bào ung thư này tiếp tục phân chia tạo thành khối u tinh hoàn mà bệnh nhân thường tự sờ thấy trên lâm sàng.
Môn thể thao và nghề nghiệp dễ mắc ung thư tinh hoàn
Theo bác sĩ Thịnh đa phần các trường hợp phát hiện mắc ung thư tinh hoàn thường không phải là giai đoạn sớm.
Ung thư ở giai đoạn sớm dấu hiệu bệnh nhân gặp nhất và cũng là bệnh nhân tự sờ thấy u tinh hoàn hoặc thấy một bên tinh hoàn to lên bất thường. Cho nên việc tự khám tinh hoàn của mình để phát hiện sớm bệnh có ý nghĩa rất quan trọng.
Bệnh khi tiến triển tới giai đoạn muộn sẽ xuất hiện hạch bẹn xa cơ quan tinh hoàn. Muộn hơn có thể bị tràn dịch tinh hoàn dẫn tới sưng đau vùng bìu, bìu cảm giác nặng, căng tức ở một bên bìu. Hoặc đến khám do ung thư đã di căn như: đau bụng do di căn hạch ổ bụng chèn ép, đau do ung thư tinh hoàn ẩn phát triển trong ổ bụng, sờ thấy hạch cổ, đau ngực, khó thở…
Ung thư tinh hoàn có nguy cơ cao mắc ở một số nhóm đối tượng như: Người có tinh hoàn ẩn, tinh hoàn lạc vị trí: bình thường tinh hoàn phát triển trong bụng thai nhi và đi xuống bìu trước khi sinh. Tinh hoàn ở vị trí lạc chỗ sẽ dễ bị tác động của các yếu tố ngoại lai gây ra đột biết tế bào hình thành tế bào ung thư.
Bác sĩ Thịnh cho hay: "Một số trường hợp tác động trực tiếp của bệnh ung thư tinh hoàn có liên quan tới vận động thường gặp ở vận động viên, lái xe. Ví dụ, như trường hợp của vận động viên Lance Armstrong mắc ung thư tinh hoàn do tác động trực tiếp vào vùng tinh hoàn nhiều.
Một số trường hợp như thợ sửa máy, dầu khí có liên quan tới dầu nhớt và ngồi nhiều làm tăng nguy cơ mắc ung thư tinh hoàn. Đối với nhóm đối tượng này cần phải đi khám ung thư tinh hoàn thường xuyên".
Bác sĩ Thịnh khuyến cáo, bệnh ung thư tinh hoàn tiên lượng điều trị tốt dù bệnh ở giai đoạn muộn. Vì vậy, bệnh nhân ung thư ở giai đoạn muộn không nên bỏ cuộc. Tỷ lệ sống 5 năm ở các bệnh nhân ung thư tinh hoàn là lớn hơn 95%. Do vậy ngoài việc thay đổi lối sống thì mọi người nên được kiểm tra sàng lọc phát hiện sớm ung thư tinh hoàn để có thể phát hiện và điều trị kịp thời.
Các bước tự thăm khám tinh hoàn
Bước 1: Đứng trước gương. Nam giới sẽ tự kiểm tra da bìu để tìm dấu hiệu da bìu phù nề.
Bước 2: Dùng tay khám từng bên tinh hoàn. Dùng ngón trỏ và ngón giữa đặt dưới tinh hoàn, ngón cái để trên tinh hoàn. Lăn các ngón tay nhẹ nhàng để tìm các u cục bất thường.
Bước 3: Tìm mào tinh hoàn và kiểm tra, đó là phần mềm mại nằm phía sau tinh hoàn, đây là nơi giúp tinh trùng trưởng thành.
Đọc các bài viết tác giả Ngọc Minh để nắm bắt thông tin y tế, sức khỏe mới nhất.