"Bà Lan rất tài năng"
Sáng 7/3, phiên xét xử bà Trương Mỹ Lan và 85 bị cáo khác trong vụ án Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và các đơn vị liên quan bắt đầu ngày làm việc thứ ba với phần xét hỏi bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn - cựu Tổng giám đốc SCB về hành vi phạm tội trong vụ án Vạn Thịnh Phát, nhằm làm rõ bản chất vụ án cũng như phương thức phạm tội mà các bị cáo đã thực hiện.
Võ Tấn Hoàng Văn bị truy tố, xét xử về các tội tham ô tài sản và vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, với vai trò đồng phạm giúp sức tích cực cho bị cáo Trương Mỹ Lan.
Trả lời câu hỏi của thẩm phán Phạm Lương Toản - Chánh tòa Hình sự TAND TPHCM - chủ tọa phiên toà, bị cáo Văn cho biết, bản thân có 18 năm làm việc trong lĩnh vực tài chính, kế toán. Trong quá trình làm việc có quen biết với một số cán bộ SCB. Làm việc ở Hà Nội 18 năm, sau đó vì hoàn cảnh gia đình nên về ông Văn phải về TPHCM.
Tháng 7/2013, bị cáo Văn được bà Nguyễn Thị Thu Sương - cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị SCB (bị cáo trong vụ án) tuyển vào làm việc tại Ngân hàng SCB từ với vị trí Phó Chủ tịch Uỷ ban chiến lược , giúp Hội đồng quản trị vạch ra chiến lược phát triển ngân hàng.
Sáu tháng sau, ông Văn được bổ nhiệm làm Phó tổng giám đốc SCB rồi lên tổng giám đốc. “Bổ nhiệm bị cáo làm Tổng giám đốc của SCB thì bà Sương có xin ý kiến của bà Trương Mỹ Lan”, bị cáo Văn nói.
Khai với toà, bị cáo Văn biết rõ hoạt động của SCB. Dù không có vị trí chính thức nhưng bà Lan có tiếng nói quyết định trong hoạt động của SCB. “Bà Lan chỉ đạo tôi và anh Đinh Văn Thành - cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị SCB ( bị cáo đang bị truy nã) thành lập các trung tâm kinh doanh để giải ngân các khoản vay của bà Lan”, bị cáo Văn nói.
Trả lời câu hỏi của chủ toạ về việc, tất cả khoản vay liên quan đến Vạn Thịnh Phát có phải đều là giải ngân trước và hợp thức sau, ông Văn nói “có nhiều hình thức, có đúng có sai”.
Trình bày với HĐXX, ông Văn nói mình lên làm Tổng giám đốc lúc SCB sáp nhập từ 3 ngân hàng, mình có kinh nghiệm nên sẽ giúp tái cơ cấu SCB. Ông Văn khai, thấy bà Lan rất tài năng, thấy khoản vay liên quan Vạn Thịnh Phát có tài sản đảm bảo, có niềm tin bà Lan sẽ giúp cho SCB vượt qua giai đoạn tái cơ cấu.
Ông Văn thừa nhận, SCB trở thành công cụ để huy động tiền của bà Trương Mỹ Lan. Tuy nhiên, bản thân bị cáo Văn không có hùn hạp, không có cổ phần gì trong SCB mà chỉ muốn giúp SCB tái cơ cấu, chỉ ăn lương bình thường chớ không có động cơ gì, làm việc với tư cách là người làm thuê.
“Tôi tin bà Trương Mỹ Lan căn cứ vào cách bà Lan đối xử với lãnh đạo SCB và cấp dưới rất quan tâm. Bà Lan đầu tư cho lĩnh vực bất động sản có chiến lược, dài hơi. Tài sản đảm bảo là tài sản lớn, có khả năng sinh lời. Tôi tin bà Lan sẽ đưa SCB vượt qua khó khăn, SCB mạnh hơn”, ông Văn khai.
Đến tháng 7/2020 thì Võ Tấn Hoàng Văn nghỉ việc tại SCB. Theo HĐXX, mỗi khi cần tiền để sử dụng, Trương Mỹ Lan sẽ gọi điện thoại trao đổi với Văn về việc rút tiền từ Ngân hàng SCB thông qua khoản vay mà Lan đã có chủ trương, chỉ đạo giải ngân tiền cho Lan sử dụng.
Võ Tấn Hoàng Văn biết số tiền sau khi giải ngân các khoản vay đứng tên các cá nhân, công ty thuộc hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát là để trả nợ cũ tại Ngân hàng SCB , trả khoản vay ở ngân hàng khác, mua dự án mới, đầu tư vào dự án và sử dụng vào các mục đích khác của Trương Mỹ Lan, việc sử dụng tiền đều không đúng với phương án vay vốn trong hồ sơ vay.
Đưa hối lộ 5,2 triệu USD
Ngoài ra, để tránh sự kiểm tra giám sát hoạt động cho vay tại các chi nhánh SCB của Ngân hàng Nhà nước, Văn ký tờ trình đề xuất để Đinh Văn Thành ký quyết định thành lập các đơn vị mới chuyên thực hiện các hồ sơ vay của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Võ Tấn Hoàng Văn biết rõ các khoản vay của Trương Mỹ Lan, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát vì đều có điểm chung là chỉ ký khống thủ tục, hợp thức hồ sơ cho vay giải ngân, rút tiền khỏi SCB theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan mà SCB không thẩm định, nhưng Văn vẫn ký các tờ trình thẩm định, biên bản họp đồng ý cho vay.
Từ ngày 18/11/2013 đến ngày 11/12/2017, Võ Tấn Hoàng Văn đã ký hợp thức hồ sơ cho 290 khoản vay, gây thiệt hại cho SCB số tiền 60.000 tỷ đồng. Từ ngày 9/2/2018 đến ngày 25/7/2020, Văn đã ký hợp thức hồ sơ 348 khoản vay, giúp sức tích cực cho Trương Mỹ Lan chiếm đoạt số tiền 192.000 tỷ đồng và gây thiệt hại số nợ lãi phát sinh 101.000 tỷ đồng.
Quá trình Ngân hàng SCB bị Ngân hàng Nhà nước thanh tra, Trương Mỹ Lan chỉ đạo Võ Tấn Hoàng Văn trực tiếp đưa cho Đỗ Thị Nhàn - Trưởng đoàn thanh tra 5,2 triệu USD và đưa tiền, quà bồi dưỡng các thành viên trong đoàn.
Cụ thể, bị cáo Trương Mỹ Lan đã trực tiếp gặp gỡ bàn bạc, trao đổi với Đỗ Thị Nhàn (58 tuổi, quê Thái Bình, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra giám sát ngân hàng II) và chỉ đạo Võ Tấn Hoàng Văn trực tiếp đưa cho Đỗ Thị Nhàn 5,2 triệu USD và đưa tiền, quà bồi dưỡng các thành viên trong đoàn thanh tra với mục đích che giấu thực trạng đặc biệt yếu kém, các sai phạm phát hiện qua thanh tra, không đưa SCB vào diện kiểm soát đặc biệt và tiếp tục được tái cơ cấu.
Trên cơ sở đó, Đỗ Thị Nhàn chỉ đạo thành viên trong đoàn thanh tra báo cáo không trung thực, không đầy đủ các sai phạm của SCB; cố tình che giấu, làm nhẹ sai phạm của SCB và kiến nghị đề xuất tạo điều kiện cho SCB được tái cơ cấu.
Đối với các cá nhân liên quan đến việc đưa hối lộ cho bị cáo Đỗ Thị Nhàn, cáo trạng xác định, Võ Tấn Hoàng Văn là người trực tiếp đưa tiền cho Nhàn theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan.
Thực hiện theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, Văn cùng lái xe nhiều lần lái ô tô chở tiền đến hối lộ Đỗ Thanh Nhàn. Tổng số tiền đưa là 5,2 triệu USD ngay tại phòng làm việc trong trụ sở Ngân hàng Nhà nước và nhà riêng Đỗ Thanh Nhàn.
Trong đó có 3 lần đưa 5 triệu USD được chất đầy 3 thùng xốp đựng trái cây do Văn chở đến. Sau mỗi lần đưa tiền cho Nhàn, Văn đều thông báo cho bà Lan biết.
Cụ thể, ngày 22/3/2018, Văn đưa cho Đỗ Thanh Nhàn 200.000 USD tại phòng làm việc. Tháng 10/2018, Văn cùng Nguyễn Nam Tuấn lái xe đến nhà riêng của Đỗ Thanh Nhàn tại Trung Hòa (quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) đưa 2 triệu USD.
Vài ngày sau, Văn tiếp tục đến nhà Đỗ Thanh Nhàn đưa 2 triệu USD. Cuối năm 2018, Văn cùng lái xe tiếp tục đến nhà Đỗ Thanh Nhàn đưa thêm 1 triệu USD. Số tiền trên, cựu Tổng giám đốc SCB khai do Trương Mỹ Lan chỉ đạo Nguyễn Phương Hồng lấy nguồn riêng, được chuyển từ SCB Sài Gòn ra SCB Cầu Giấy để rút ra, đổi thành USD và đưa cho Văn và tài xế.
Cựu Tổng Giám đốc SCB còn đưa cho Nguyễn Văn Hưng - Phó Chánh Thanh tra Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng vào các dịp lễ tết và các lần ra Hà Nội công tác năm 2018 với số tiền gần 400.000 USD. Đồng thời trực tiếp và chỉ đạo nhân viên dưới quyền tại SCB đưa tiền, quà bồi dưỡng cho thành viên đoàn thanh tra từ vài chục triệu đồng đến vài nghìn USD.
Văn đã có đơn tố giác tội phạm về hành vi nhận tiền của Đỗ Thị Nhàn trước khi vụ án được khởi tố. Cơ quan điều tra xác định, Văn chủ động khai báo chi tiết việc đưa tiền cho Đỗ Thị Nhàn và các cá nhân khác, tích cực hợp tác với cơ quan điều tra trong quá trình giải quyết vụ án, nên không xem xét trách nhiệm hình sự đối với Văn.