Sáng 24/5, tại phiên toà xét xử gian lận điểm thi kỳ thi THPT Quốc gia 2018 xảy ra tại Sơn La, bị cáo Trần Xuân Yến (cựu phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La) đứng trước bục khai báo để trả lời các câu hỏi của Luật sư Trần Thu Nam (luật sư bào chữa cho Yến - PV).
Luật sư Trần Thu Nam: Trong phần xét xử trước đó, bị cáo khai bị ép cung, vậy việc ép cung diễn ra vào thời điểm nào, xảy ra như thế nào?
Trần Xuân Yến: Ngày 20/7/2018, bị cáo có giấy mời sang cơ quan an ninh điều tra (ANĐT), Công an tỉnh Sơn La để làm việc.
Tại đây, bị cáo bị giữ lại tại cơ quan ANĐT thời gian từ chiều 20/7 đến 4h ngày 23/7/2018, thời gian vào khoảng 60 tiếng và không có lệnh.
Trong thời gian này bị cáo không được bố trí chỗ nghỉ, bị cáo luôn phải ngồi ở phòng làm việc của cơ quan an ninh điều tra Công an tỉnh Sơn La cả ngày và đêm.
HĐXX vụ án gian lận điểm thi kỳ thi THPT Quốc gia 2018 tại tỉnh Sơn La.
Luật sư Thu Nam: Lúc đó đã có quyết định khởi tố chưa?
Yến đáp: Chưa có
Luật sư Thu Nam: Buổi tối bị cáo ngủ ở đâu?
Bị cáo Yến: Buổi tối bị cáo ngồi trong phòng làm việc của cán bộ cơ quan an ninh điều tra, không có chỗ nghỉ, không được ngủ.
Luật sư Thu Nam: Có hỏi cung vào buổi tối không?
Yến khai: Buổi tối có hỏi nhưng thời điểm nào kết thúc thì bị cáo không nhớ, bởi bị cáo không sử dụng đồng hồ còn điện thoại bị cơ quan điều tra thu mất.
Luật sư hỏi: Trong hồ sơ bản cam kết ở bút lục số 3228 của bị cáo ghi là tự nguyện làm việc với cơ quan ANĐT không kể ngày đêm cho xong, bản cam kết này bị cáo viết vào ngày bao nhiêu?
Bị cáo Trần Xuân Yến tại toà.
Trần Xuân Yến: Trước khi được cơ quan ANĐT cho bị cáo về vào khoảng 4h sáng 23/7/2018 thì đêm 22/7, điều tra viên yêu cầu bị cáo phải viết 1 bản cam kết và 1 bản cam đoan. Thực ra đây không phải là viết mà là do điều tra viên đọc cho bị cáo ghi.
Bản thân bị cáo không biết yêu cầu của cơ quan an ninh điều tra phải cam kết, cam đoan nội dung gì. Nội dung cam kết được viết vào tối 22/7/2018.
Luật sư Nam: Trong hồ sơ có 2 giấy là bản cam kết và giấy cam đoan. Bản cam kết được ghi ngày 21/7, nhưng có dấu hiệu sửa từ ngày 22 sang 21/7, việc này là bị cáo tự sửa hay ai sửa?
Yến đáp: Thực tế bị cáo viết là ngày 22/7, bị cáo không biết ai sửa.
Luật sư Nam: Số 2 sửa thành số 1 do bị cáo sửa hay ai sửa?
Yến đáp: Bị cáo không sửa, không biết tài liệu đó như thế nào.
Luật sư Thu Nam tiếp tục đặt câu hỏi: Có 2 đoàn kiểm tra của Bộ GDĐT lên kiểm tra chấm thi kỳ thi THPT Quốc gia 2018 vào những ngày nào?
Bị cáo Trần Xuân Yến: Một đoàn kiểm tra của Bộ GD&ĐT lên vào ngày 30/6, và sau khi dự xong khai mạc chấm môn thi tự luận Ngữ văn vào sáng 1/7, thì đoàn di chuyển khỏi địa bàn Sơn La sang tỉnh khác.
Sau đó, đoàn thứ 2 kiểm tra vào ngày 3/7, do ông Mai Văn Trinh - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ GDĐT làm trưởng đoàn.
Luật sư Nam: Đoàn kiểm tra có kiểm tra chi tiết phần thi trắc nghiệm không?
Bị cáo Yến: Đoàn công tác của ông Mai Văn Trinh kiểm tra toàn bộ quy trình chấm thi của Sở GD&ĐT tỉnh Sơn La từ khâu làm phách, chấm tự luận, chấm trắc nghiệm và trực tiếp đến phòng xử lý bài thi trắc nghiệm kiểm tra các túi bài thi đã quét và khi đó đang để ở phòng bị cáo.
Các bị cáo trong giờ nghỉ giải lao.
Luật sư hỏi: Sáng ngày mùng 3/7/2018, đã quét xong bao nhiêu lô bài thi và lúc đó đã có biên bản niêm phong từng lô bài thi chưa?
Bị cáo Yến trả lời: Thời điểm đoàn công tác của Bộ GD&ĐT lên kiểm tra lần 2 thì lô bài thi chưa quét xong và số lượng quét bị cáo không nhớ rõ.
Thực tế chưa quét xong, vì hết giờ làm việc ngày mùng 3/7, các lô bài thi mới được quét xong.
Tất cả các biên bản của việc đóng, mở niêm phong lô bài thi chưa được in để ký, như bị cáo đã trình bày ở các phiên tòa trước. Đến ngày 4/7, bắt đầu mới in biên bản và ký biên bản mở, đóng niêm phong lô bài thi.
Luật sư hỏi: Ông Mai Văn Trinh có nhắc nhở đến ngày 3/7, các lô bài thi đã quét xong chưa được niêm phong thì phải niêm phong ngay không?
Xe chuyên dụng chở các bị cáo rời khỏi TAND tỉnh Sơn La khi phiên xét xử kết thúc.
Bị cáo Yến: Đoàn công tác của Bộ GDĐT đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ chấm thi của tỉnh Sơn La là đúng tiến độ và đúng quy trình.
Việc đánh giá có mặt của các đồng chí trong ban giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Sơn La cùng một số lãnh đạo Văn phòng Sở GD&ĐT.
Luật sư Nam: Trong phiên toà trước, bị cáo nhận sai trong quá trình mở, đóng niêm phong gộp làm một có đúng không?
Bị cáo Yến: Đúng vậy.
Luật sư Nam: Việc niêm phong sơ suất như vậy có ảnh hưởng tới kết quả chấm thi không?
Yến đáp: Việc lập biên bản mở niêm phong, hay niêm phong lại bài thi không ảnh hưởng gì đến quá trình tổ chức cũng như sai phạm của các bị cáo khác.
Bởi việc mở biên bản niêm phong chỉ xác định tình trạng niêm phong của túi bài thi trước khi cắt và xác nhận được đã niêm phong bài thi trong bao nhiêu túi, ở thời điểm nào.
Buổi chiều 24/5, tiếp tục phần tranh tụng giữa luật sư với các bị cáo.