Lý do
A-10 Thunderbolt II là máy bay hỗ trợ tầm gần của Mỹ được phát triển trong Chiến tranh Lạnh với mục đích nhắm vào lực lượng xe tăng Liên Xô trong một kịch bản Thế chiến III chưa bao giờ xuất hiện.
Thay vào đó, nó trở thành công cụ quan trọng trong kho vũ khí của Mỹ trong 25 năm tấn công trên không ở Nam Tư, Afghanistan, Iraq và Libya.
Mỹ đã từ chối ý tưởng gửi máy bay chiến đấu A-10 Warthog đáng sợ của mình tới Ukraine trong bối cảnh lo ngại rằng danh tiếng của dòng chiến đấu cơ này sẽ bị hủy hoại khi đối đầu với lực lượng phòng không Nga.
The Telegraph cho rằng quyết định từ chối cung cấp A-10 có thể dựa trên mối nguy hiểm cực độ mà chúng sẽ phải đối mặt và viễn cảnh đáng lo ngại là hàng chục máy bay do Mỹ sản xuất có thể sẽ rơi xuống đất, bốc cháy mà không kịp làm gì khi chúng xuất hiện tại Ukraine.
Bài báo chỉ ra lực lượng phòng không dày đặc của Nga dọc theo toàn bộ tiền tuyến dài 1.000 km, đã bắn hạ hàng chục máy bay và trực thăng của Ukraine trong 23 tháng qua và làm giảm một nửa sức mạnh không quân so với trước xung đột của Ukraine.
"Nhưng vấn đề bây giờ là tranh luận. Gần hai năm sau, Mỹ không thể cung cấp cho Ukraine bất kỳ máy nào, kể cả A-10… hay bất kỳ loại vũ khí nào khác cần được đào tạo và hỗ trợ tốn kém. Nguồn tài trợ của Mỹ dành cho Ukraine đã hết vào cuối tháng 12", tờ báo nhấn mạnh và đề cập đến cuộc chiến đang diễn ra tại Quốc hội để giành được khoản hỗ trợ bổ sung 61 tỷ USD liên quan đến Ukraine mà Nhà Trắng yêu cầu.
"Ukraine hiện không thể nhận được bất cứ thứ gì từ Mỹ – tất nhiên là ngoại trừ một số động thái pháp lý và quan liêu của ông Biden. Không có đạn dược. Không có xe cộ. Chắc chắn không có máy bay tấn công được trang bị vũ khí hạng nặng", tờ báo nói thêm.
Nguồn tin đồng thời cho biết thêm rằng vũ khí cần thiết nhất hiện nay với Kiev là "đạn pháo và máy bay không người lái nhỏ" chứ không phải những chiếc máy bay phản lực thế hệ cũ to lớn, ì ạch.
Lịch sử chiến tranh của A-10
Được đưa vào sử dụng trong Lực lượng Không quân Mỹ từ năm 1977 và chưa bao giờ xuất khẩu ra nước ngoài, A-10 có thể mang theo tới 7.257 kg tên lửa, tên lửa và bom không dẫn đường. Khẩu pháo quay GAU-8/A Avenger có thể chứa tới 1.174 viên đạn chống tăng có đầu bọc uranium độc hại.
Lần đầu tiên được triển khai với số lượng lớn trong Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991, nơi chúng trút cơn mưa tử thần (và đầu độc uranium cạn kiệt) xuống các đơn vị Iraq đang rút lui dọc theo 'xa lộ tử thần' sáu làn xe giữa Iraq và Kuwait.
A-10 cũng được sử dụng ở Bosnia ở 1994-1995, và Kosovo trong chiến dịch ném bom kéo dài 78 ngày của NATO năm 1999. Trong 'cuộc chiến chống khủng bố', các máy bay chiến đấu lần lượt được triển khai ở Afghanistan và Iraq từ năm 2002 và 2003 trở đi.
Chúng cũng được sử dụng trong cuộc tấn công trên không của liên minh phương Tây vào Libya năm 2011 nhằm hỗ trợ lực lượng phiến quân đang tìm cách lật đổ nhà lãnh đạo Libya Muammar Gaddafi.
Lực lượng Không quân Mỹ bắt đầu cho phi đội hơn 700 chiếc A-10 nghỉ hưu vào năm 2023, nhưng sau đó đã tạm dừng quá trình này do Lầu Năm Góc lo ngại rằng họ không có máy bay có khả năng tương đương hoặc vượt trội để thay thế.
Warthog có mức giá khi còn mới tương đương khoảng 18 triệu USD và chi phí bảo trì 15.000 USD mỗi giờ bay, chưa tính nhiên liệu và đạn dược. Chiếc Warthog cuối cùng được sản xuất trên dây chuyền lắp ráp vào năm 1984.
Cuộc thảo luận về khả năng triển khai Warthog ở Ukraine diễn ra trong bối cảnh kịch tính vẫn tiếp diễn xung quanh kế hoạch của NATO gửi tới 60 máy bay chiến đấu đa chức năng F-16 tới Kiev để thực hiện cuộc chiến ủy nhiệm đầy hoài nghi của liên minh chống lại Nga.
Câu chuyện về F-16 đã chứng kiến nhiều khúc mắc kể từ tháng 8 năm ngoái, khi việc giao hàng lần đầu tiên được công bố, với việc các quan chức ở Kiev phàn nàn vào đầu tháng 1 rằng họ không biết khi nào những chiếc máy bay chiến đấu đầu tiên sẽ đến, nhưng sau đó thừa nhận trong tuần này rằng lực lượng không quân Ukraine chưa sẵn sàng tiếp nhận chúng.
Các nhà quan sát quốc phòng Nga đã nói rõ rằng lực lượng phòng không nước này sẽ ưu tiên tiêu diệt bất kỳ chiếc F-16 nào của Ukraine khi chúng đến và sử dụng tên lửa chính xác để nhắm vào các nhà chứa, sân bay, kho đạn và cơ sở hậu cần của chúng.