Hai ứng cử viên cuối cùng cho cuộc đua vào chiếc ghế Thủ tướng Anh, cựu Ngoại trưởng Boris Johnson và đương kim Ngoại trưởng Jeremy Hunt ngày 22/6 có bài phát biểu quan trọng trước các thành viên đảng Bảo thủ tại thành phố Birmingham, miền Trung nước Anh. Sự kiện này cũng chính thức bắt đầu trận đấu cuối cùng giữa hai ứng cử viên để tìm ra chủ nhân ngôi nhà số 10 phố Downing Street.
Là cuộc tranh luận đầu tiên trong chuỗi 16 cuộc tranh luận sẽ được tổ chức trên khắp cả nước, sự kiện này diễn ra một ngày trước dịp đánh dấu tròn 3 năm cuộc trưng cầu ý dân về việc Anh rời Liên minh châu Âu (EU), hay còn gọi là Brexit. Ba năm sau sự kiện này (23/06/2016), Brexit vẫn là thách thức lớn đặt ra cho Thủ tướng tương lai của nước Anh.
Ông Boris Johnson, cựu thị trưởng thành phố London và cũng từng giữ chức Ngoại trưởng Anh, hiện đang chiếm ưu thế, với việc giành được hơn 1 nửa số phiếu ủng hộ của các nghị sĩ Bảo thủ trong cuộc bỏ phiếu vòng 5 hôm 20/6 vừa qua. Trong dòng tuýt đăng tải ngay sau cuộc bỏ phiếu này, Ngoại trưởng đương nhiệm Jeremy Hunt thừa nhận, ông đang ở thế yếu hơn, song trong chính trị, những điều bất ngờ vẫn luôn xảy ra.
“Các thành viên đảng Bảo thủ đang tìm kiếm một người mà họ tin tưởng có đủ khả năng dẫn dắt thành công nhất tiến trình Brexit. Một người mà họ tin tưởng có thể dẫn dắt chính phủ. Mọi sự quan tậm hiện đều đặt lên 2 ứng cử viên cuối cùng và tôi tin họ sẽ nhận ra, tôi chính là người mà họ cần”, ông Hunt nói.
Sau cuộc chiến lôi kéo các nghị sĩ bảo thủ ủng hộ tại Westminster, hai ứng cử viên hàng đầu này sẽ rời thủ đô Luân Đôn để thực hiện các chiến dịch tranh cử kéo dài 1 tháng trên khắp cả nước để kêu gọi sự ủng hộ của khoảng 160 nghìn thành viên của đảng Bảo thủ. Chính những người này sẽ quyết định ai là lãnh đạo đảng và cũng đồng nghĩa với việc trở thành Thủ tướng tương lai của nước Anh. Tên người chiến thắng sẽ chỉ được biết từ ngày 22/7 tới.
Cả hai ứng cử viên đều cam kết dẫn dắt thành công tiến trình Anh rời Liên minh châu Âu. Đây là hồ sơ từng đánh bại bà Theresa May và buộc bà phải từ chức sau 3 nỗ lực bất thành nhằm thúc đẩy các nghị sĩ thông qua thỏa thuận chia tay với Liên minh châu Âu. Ông Boris Johnson và Jeremy Hunt đều quyết tâm đoàn kết đảng và đoàn kết đất nước, vốn đang bị chia rẽ sâu sắc giữa một bên là những người bỏ phiếu ủng hộ nước Anh rời Liên minh châu Âu với 1 bên là những người vẫn luôn cảm thấy tiếc nuối vì quyết định này. Tuy nhiên, điểm chung giữa hai ứng cử viên chỉ dừng lại ở đây.
Ngoại trưởng đương nhiệm Jeremy Hunt có ý định đàm phán lại với Liên minh châu Âu về thỏa thuận chia tay. Ông tuyên bố sẵn sàng rời thời điểm Brexit, được ấn định vào ngày 30/10 tới nếu các nhà lãnh đạo châu Âu chấp nhận mở lại các cuộc đàm phán. Tuy nhiên ông cũng không loại bỏ kịch bản Brexit không thỏa thuận nếu châu Âu từ chối đàm phán lại.
Trong khi đó, ông Boris Johnson, 55 tuổi, trong các chiến dịch vận động, vẫn luôn cho thấy mình là “vị cứu tinh” của tiến trình Brexit. Mục tiêu tranh cử của ông Boris Johnson, là đưa nước Anh rời Liên minh châu Âu vào ngày 31/06 tới dù có thỏa thuận hay không. Ông cũng cảnh báo nước Anh sẽ không trả phí chia tay, ước tính khoảng 40-45 tỷ euro và đảm bảo một sự chia tay không thỏa thuận sẽ không dẫn đến những quy định thuế quan mới.
Liên minh châu Âu đã cảnh báo chống lại “sự lạc quan thái quá” của hai ứng cử viên.
Theo Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk, sẽ không có chuyện đàm phán lại thỏa thuận chia tay: “Lập trường của Liên minh châu Âu không thay đổi. Chúng tôi muốn tránh một Brexit rối loạn và thiết lập mối quan hệ tương lai gần gũi nhất có thể với Vương quốc Anh. Chúng tôi sẵn sàng đàm phán lại tuyên bố về mối quan hệ tương lai Anh- EU nếu Anh thay đổi lập trường, song sẽ không đàm phán lại về thỏa thuận chia tay”./.