Căn phòng "đầu não công nghệ" của lực lượng Israel. Ảnh: WSJ
Trong một dãy nhà được chia thành từng phòng nhỏ như lớp học, các chỉ huy của Lữ đoàn Givati, lực lượng bộ binh chính của Israel ở Gaza, đang tập trung xem một dãy màn hình hiển thị vị trí thời gian thực của các hoạt động quân sự bên trong Gaza.
Dãy nhà nằm gần biên giới Gaza, đóng vai trò là trung tâm đầu não công nghệ trong chiến dịch trả đũa của Israel, nhận hàng nghìn điểm dữ liệu chiến trường từ máy bay không người lái, chiến đấu cơ, tàu hải quân, xe tăng và binh lính, cho phép quân đội Israel tiến hành tấn công sâu vào thành trì của Hamas ở Thành phố Gaza trong vòng ba tuần với tổn thất chưa đầy 50 binh sĩ thiệt mạng.
Theo giới chuyên gia đánh giá, cơ sở này sẽ đóng một vai trò quan trọng hơn trong những tuần tới khi cuộc chiến chuyển tiếp sang giai đoạn phức tạp hơn, với quân đội tập trung vào việc phá hủy mạng lưới đường hầm rộng lớn dưới lòng đất của Hamas và tiêu diệt các thủ lĩnh của nhóm thánh chiến tại đó.
Một quan chức quân sự cấp cao của Israel thuộc Lữ đoàn Givati tại trung tâm chỉ huy và kiểm soát cho biết: “Toàn bộ những thứ này là một cỗ máy đưa ra quyết định”.
Với công nghệ vượt trội, Israel được cho là đang giành ưu thế trên chiến trường trước Hamas. Israel bắt đầu bằng hàng nghìn cuộc không kích nhằm làm suy yếu năng lực của nhóm chiến binh, dọn dẹp chướng ngại vật để xe tăng vượt qua và dần siết chặt vòng kiểm soát đối với Gaza.
Tuy nhiên, chiến dịch này đã tàn phá Thành phố Gaza và khu vực xung quanh, gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo và ngày càng nhận về làn sóng chỉ trích từ các đồng minh của Israel.
Một trong những mục tiêu tấn công của Israle nhận được nhiều chỉ trích là các bệnh viện. Tel Aviv cáo buộc các tay súng Hamas đang trốn trong các bệnh viện dưới mác dân thường. Thậm chí nhóm thánh chiến còn đặt các trung tâm chỉ huy tại đây. Trong đoạn video mới nhất công bố sáng 17/11, Israel đã phát hiện ra vũ khí và đường hầm ở dưới bệnh viện Al-Shifa.
Trước sức ép của dư luận về khủng hoảng nhân đạo, Israel cam kết sơ tán dân thường ra khỏi các bệnh viện để tránh thương vong. Tuy nhiên, để tránh bị lọt lưới các tay súng Hamas trà trộn trong dân thường, Israel đã dùng nghiệp vụ theo dõi bằng công nghệ và trừ khử các tay súng bằng máy bay không người lái ngay khi nhóm tay súng vừa được thả đi.
Hình ảnh đường phố Gaza chân thực đến từng chi tiết hiện trên màn hình trong phòng chỉ huy Israel. Ảnh: WSJ
Bên trong các trung tâm chỉ huy, các sĩ quan của Lữ đoàn Givati đang tập trung vào trận chiến sắp tới dưới lòng đất. Các chỉ huy cho biết cho đến nay, lực lượng mặt đất đã phát hiện ra 160 cửa vào đường hầm. Dữ liệu này có thể giúp họ lập bản đồ mạng lưới đường hầm tốt hơn. Để tránh cho binh sĩ Israel mạo hiểm rơi vào các bẫy ngầm này, IDF đã triển khai việc phá hủy đường hầm từ trên không và dùng “bom bọt biển” để tạo chất nổ trên mặt đất.
Trên màn hình tivi cỡ trung treo trên tường, các sĩ quan Israel có thể phóng to đường phố với hình ảnh chất lượng cao. Khi nhìn thấy một mục tiêu quân sự của người Palestine, các sĩ quan Israel quay sang chuyên gia về đạn dược ngồi cạnh, thảo luận loại vũ khí thích hợp – có thể là máy bay không người lái để tấn công mục tiêu cụ thể hoặc máy bay chiến đấu đánh sập toàn bộ tòa nhà. Họ có thể kết nối trực tiếp một binh sĩ tại hiện trường với một chiếc trực thăng chiến đấu gần đó. Nếu phát hiện dân thường gần khu vực mục tiêu, sĩ quan tình báo có thể liên lạc và cảnh báo họ rời đi.
Tuy nhiên, bất chấp các biện pháp này, nhiều thường dân Palestine đã thiệt mạng do các cuộc không kích của Israel. Theo các cơ quan y tế tại khu vực do Hamas điều hành, hơn 11.000 người đã thiệt mạng ở Gaza kể từ khi chiến tranh bắt đầu, trong đó hơn một nửa là phụ nữ và trẻ em. Về phần mình, cảnh sát Israel ngày 14/11 cho biết cho đến nay họ đã xác định được 859 thường dân trong số 1.200 người thiệt mạng trong cuộc tấn công ngày 7/10 của Hamas.
Các quan chức Israel cho biết họ cố gắng giảm thiểu thương vong dân sự nhiều nhất có thể, nhưng điều đó không thể tránh khỏi vì Hamas đã đưa cơ sở hạ tầng quân sự ẩn nấp dưới các cơ sở hạ tầng dân sự của Gaza.
Chris Cole, giám đốc Drone Wars UK, tổ chức ủng hộ việc chống lại việc sử dụng máy bay không người lái trong chiến tranh, lập luận ngay cả khi quân đội Israel đang tìm cách đưa ra con số thương vong dân sự hợp lý cho mỗi cuộc tấn công, thì cái chết của hàng nghìn dân thường trong vòng chưa đầy một tháng cho thấy bản thân chiến dịch ném bom tổng thể là không đáng.
Các chuyên gia quân sự cho biết bất chấp thành công nhanh chóng trong việc giành quyền kiểm soát thành phố Gaza, Israel còn lâu mới có thể tuyên bố chiến thắng.
Giora Eiland, cựu tướng Israel và cố vấn an ninh quốc gia, nhận định Hamas vẫn có thể đạt được mục tiêu do lực lượng này nắm giữ quân bài con tin. Trong khi quân đội Israel đã tiến gần đến việc đánh bại 2 lữ đoàn Hamas ở phía Bắc Gaza nhưng Hamas còn có 3 lữ đoàn khác ở miền Trung và miền Nam Gaza - nơi Israel hoạt động kém hơn.