Đánh giá về các loại trang phục truyền thống trong lịch sử Trung Hoa, không ít ý kiến đều cho rằng y phục của hoàng tộc nhà Thanh sở hữu nhiều đặc điểm không dễ bị nhầm lẫn với bất kỳ triều đại nào.
Và một trong những phụ kiện góp phần tạo nên sự đặc sắc của xiêm y thuộc triều đại này chính là những chiếc khăn choàng màu trắng thường xuất hiện trên cổ của các phi tần nhà Thanh.
Thế nhưng ít ai biết rằng, những chiếc khăn tưởng chừng như vật bất ly thân của phụ nữ hoàng tộc thời bấy giờ thực chất lại được dùng để che giấu một khuyết điểm khó tin của trang phục truyền thống thuộc triều đại này.
Những chiếc khăn trắng trên cổ các phi tần nhà Thanh: Vật tượng trưng cho cấp bậc, địa vị
Những chiếc khăn trắng thường được đeo trên cổ của các phi tần thời nhà Thanh được biết tới là một trong những nét đặc trưng của trang phục truyền thống thuộc triều đại này. (Ảnh minh họa: Nguồn Internet).
Theo Bách khoa toàn thư Trung Quốc, những chiếc khăn quàng trên cổ của phụ nữ Thanh triều quyền quý thường được gọi là "Long Hoa Lĩnh Cân", hay có thể gọi tắt là khăn Long Hoa.
Trước kia, loại phục trang này từng có không ít màu sắc, nhưng tới thời nhà Thanh thì khăn trắng lại trở nên phổ biến hơn cả.
Về những chiếc khăn Long Hoa được chọn làm phục sức cho hậu cung Thanh triều nói riêng, nguyên liệu được dùng để chế tạo thường là tơ lụa thượng hạng.
Trong hậu cung Thanh triều khi đó, việc phân chia giai tầng, thứ bậc vốn rất được coi trọng. Vì vậy thay vì chỉ là một loại trang sức đơn thuần, khăn Long Hoa đã dần trở thành một vật biểu trưng cho địa vị của các phi tần, mỹ nữ.
Phàm là những người sở hữu thứ bậc khác nhau thì sẽ dùng những chiếc khăn bất đồng về hoa văn, hình vẽ và cả kích thước.
Chất liệu, họa tiết và kích thước của những chiếc khăn Long Hoa sẽ thể hiện thứ bậc, địa vị của người đeo chúng. (Ảnh minh họa: Nguồn Internet).
Theo đó, những người mới nhập cung chưa có danh phận cao thường chỉ được dùng khăn không có hình vẽ, hoa văn.
Tương tự như vậy, những nhân vật đứng đầu hậu cung như Thái hậu, Hoàng hậu hiển nhiên sẽ là người được quàng những chiếc khăn Long Hoa làm từ chất liệu thượng hạng nhất, trang trí cầu kỳ nhất và có đôi khi còn sở hữu kích thước lớn nhất.
Ví dụ tiêu biểu là những chiếc khăn trên cổ các Thái hậu Thanh triều sẽ lớn hơn so với các phi tần thông thường, phía trên còn có thêu những hoa văn mang ngụ ý cát tường, trường thọ.
Vào thời kỳ phong kiến, số lượng người hầu trong cung vốn hết sức đông đảo, phàm là cung nữ hay thái giám nào có chút thức thời sẽ thường thông qua khăn Long Hoa của các chủ tử để phán đoán cấp bậc, từ đó tránh được việc thất lễ trong lối hành xử hay cách ăn nói.
Công dụng thực sự và bí mật phía sau những chiếc khăn Long Hoa
Khăn Long Hoa sở hữu công dụng cơ bản tương tự như những chiếc khăn quàng khác: Đó là để giữ ấm và làm đẹp. (Ảnh minh họa: Nguồn Internet).
Về công dụng của những chiếc khăn Long Hoa, đa số các ý kiến cho rằng vai trò dễ thấy nhất của loại phụ kiện này là dùng để giữ ấm. Bởi mùa đông ở thành Bắc Kinh được đánh giá là tương đối khắc nghiệt.
Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng khăn Long Hoa rất được trưng dụng vào thời bấy giờ là nhờ sự đẹp mắt về phương diện thời trang mà nó đem lại.
Không khó để nhận thấy, các phi tử thời nhà Thanh khi xưa vốn rất coi trọng chuyện ăn mặc. Cũng bởi vậy việc tận dụng các loại trang sức để chưng diện cho bản thân từ sớm đã được họ hết sức coi trọng, và khăn Long Hoa cũng không phải ngoại lệ.
Bên cạnh những công dụng cơ bản như giữ ấm hay làm đẹp, khăn Long Hoa còn dùng để bổ khuyết cho những chiếc áo không có cổ vào thời nhà Thanh. (Ảnh minh họa: Nguồn Internet).
Tuy nhiên ngoài hai công dụng nói trên, loại khăn quàng cổ được ví như "vật bất ly thân" của phụ nữ quý tộc Mãn Châu thời kỳ này còn có một công dụng khác. Đó chính là tận dụng để làm… cổ áo!
Ít ai biết rằng vào đầu thời nhà Thanh, trang phục truyền thống của hoàng tộc Mãn Châu hầu hết đều thiết kế thành cổ tròn. Cũng bởi vậy mà những bộ xiêm y của họ vô tình đã sở hữu một nhược điểm hết sức khó tin là không có cổ áo.
Do đó, các phi tử vào thời đại này đã đeo khăn Long Hoa để tận dụng chúng làm cổ áo. Vì vậy có ý kiến cho rằng, nguyên nhân chủ yếu khiến loại khăn này trở thành vật bất ly thân phụ nữ hoàng tộc thời bấy giờ thực chất cũng chỉ nhằm để che giấu đi sự khuyết thiếu của trang phục mà thôi.
Dĩ nhiên, việc đeo thêm khăn Long Hoa chẳng những đem lại sự hoàn hảo cho lớp phục trang bên ngoài của họ mà còn tạo sự kín đáo, duyên dáng hơn cho phụ nữ vào thời kỳ này.
Từ những lý do trên đây, không khó để nhận thấy những chiếc khăn trên cổ của các phi tần thời nhà Thanh thực chất có thể xem như một thành phẩm sáng tạo đầy khôn khéo và tinh tế của cổ nhân xưa.
Tới cuối thời kỳ này, các loại áo có cổ ngày càng trở nên thịnh hành. Những chiếc khăn Long Hoa cũng vì vậy mà dần "thất sủng" và từ từ biến mất trong dòng chảy của lịch sử Trung Hoa.
*Dịch từ các báo nước ngoài.