Mỹ đang cân nhắc chuyển tên lửa AGM-158 JASSM cho Ukraine.
Kịch bản này đầy rẫy rủi ro, trong đó có việc biến xung đột ủy nhiệm Nga-NATO thành một cuộc chiến tranh nóng kéo theo cả Mỹ vào cuộc, cựu chuyên gia phân tích CIA Larry Johnson nói với hãng RIA.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố hôm 11 tháng 9 rằng "có khả năng cao" rằng quyết định chấp thuận sử dụng hệ thống tấn công tầm xa của Mỹ tại Ukraine đã được đưa ra và chính quyền Biden chỉ đang cố gắng "chính thức hóa" biện pháp này thông qua một chiến dịch thông tin qua phương tiện truyền thông.
Đó là phản ứng của Moscow trước bình luận của Tổng thống Biden hồi đầu tuần rằng Washington đang trong quá trình "xác định" liệu có nên dỡ bỏ lệnh hạn chế Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa do Mỹ sản xuất để tấn công các mục tiêu sâu bên trong nước Nga hay không.
Các loại vũ khí tầm xa của Mỹ đã được chuyển giao cho Kiev (hoặc đang được cân nhắc) bao gồm:
- ATACMS: 'Hệ thống tên lửa chiến thuật của quân đội' Mỹ, có tầm bắn lên tới 300 km và có thể được bắn bằng hệ thống tên lửa phóng loạt tự hành M270 bánh xích và M142 HIMARS, đã được chuyển giao cho Kiev với số lượng lớn.
Nga đã tìm ra điểm yếu của các hệ thống này, phá hủy hàng loạt bệ phóng và tên lửa đang bay tới. Tuy nhiên, các bệ phóng và tải trọng của chúng (một đầu đạn 214 kg hoặc bom chùm) vẫn nguy hiểm do khả năng bắn và lẩn trốn của chúng.
Lầu Năm Góc đã bắt đầu chuyển giao ATACMS cho Kiev vào tháng 10 năm 2022, nhưng không phải với số lượng như Tổng thống Volodymyr Zelensky mong muốn. Tuần trước, ông Zelensky đã phàn nàn về "sự thiếu hụt tên lửa và hợp tác" với các nước NATO.
- JDAM-ER: Vũ khí thông minh nặng từ 230-910 kg, được trang bị hệ thống dẫn đường thông minh. Vũ khí này có thể tấn công các mục tiêu cách xa hơn 70 km.
JDAM-ER được phóng từ trên không, nghĩa là máy bay Ukraine phải ở đủ xa để tránh được hệ thống phòng không dày đặc của Nga để giảm khả năng bị bắn hạ.
- ADM-160 MALD: 'Mồi nhử phóng từ trên không thu nhỏ' là tên lửa mồi nhử được thiết kế để đánh lạc hướng hệ thống phòng không trong khi các mối đe dọa thực sự đang tiến về phía mục tiêu.
Nhờ không có đầu đạn, những tên lửa này có thể bay xa tới 930 km. Có thể triển khai trên nhiều loại máy bay và máy bay không người lái của Mỹ, Ukraine có thể bắn những vũ khí này từ đội máy bay phản lực MiG-29 thời Liên Xô.
- AGM-88 HARM: 'Tên lửa chống bức xạ tốc độ cao' là tên lửa không đối đất có hệ thống dẫn đường thụ động, GPS và radar chủ động sóng milimet, có tầm bắn từ 25 đến 300 km, tùy thuộc vào biến thể, và đầu đạn nặng 68 kg. Thêm vào mối đe dọa là tốc độ bay của tên lửa lên tới Mach 2,9.
Mỹ bắt đầu triển khai những vũ khí này đến Kiev vào năm 2022 và ngoài việc sửa đổi để cho phép máy bay phản lực của Ukraine có thể bắn chúng, Mỹ được cho cũng đã cung cấp cho Kiev thông tin tình báo để có thể tấn công các hệ thống radar của Nga.
- AGM-158 JASSM: 'Tên lửa hành trình tầm xa không đối đất chung' – một tên lửa hành trình tầm xa với đầu đạn xuyên giáp nặng 450 kg có thể bắn trúng mục tiêu cách xa tới 925 km (hoặc 370 km trong trường hợp các biến thể tầm tiêu chuẩn).
Những tên lửa này có thể được bắn từ máy bay phản lực F-16 mới đến của Ukraine.
Các quan chức Nga đã nhiều lần cảnh báo về hậu quả của việc cung cấp tên lửa tầm xa cho Ukraine để tấn công Nga.
Tổng thống Putin đã cảnh báo vào năm ngoái rằng "càng nhiều hệ thống tầm xa của phương Tây đến Ukraine, chúng ta càng buộc phải đẩy mối đe dọa ra xa biên giới của mình" thông qua một "vùng đệm" an ninh.
Vào tháng 6, ông Putin đã cảnh báo rằng Moscow có thể đáp trả tương tự đối với các hành động của NATO, cung cấp hoặc triển khai vũ khí tầm xa của Nga đến các quốc gia đồng minh vốn bị NATO coi là thù địch.
Con đường nhanh nhất dẫn đến chiến tranh nóng
Larry Johnson, cựu chuyên gia phân tích CIA và chuyên gia chống khủng bố, bình luận về thông tin dỡ bỏ lệnh hạn chế tên lửa của Washington: "Tổng thống Biden đã thay đổi mọi lập trường mà trước đó ông ấy cho là ranh giới đỏ".
Chuyên gia của CIA tin rằng chính quyền Mỹ "không thể để thất bại" ở Ukraine xảy ra trước cuộc bỏ phiếu vào tháng 11 và cho rằng nếu thực hiện bước đi "cực kỳ nguy hiểm" là chấp thuận việc chuyển giao và sử dụng tên lửa, thì bằng cách nào đó sẽ giúp ích cho Ukraine.
"Tôi đánh giá cao mong muốn của Tổng thống Putin trong việc kiềm chế và duy trì hoạt động này như một hoạt động quân sự đặc biệt.
Nhưng phương Tây đang trong tình trạng chiến tranh với Nga, và tôi không nghĩ mọi người có thể hiểu được điều đó.
Chúng ta cứ quanh co quanh co giả vờ rằng điều này sẽ không xảy ra. Nó sẽ xảy ra. Và nó sẽ không thay đổi tình hình quân sự đối với những gì Ukraine đang phải đối mặt.
Ukraine đang phải đối mặt với thất bại. Họ sẽ bị đánh bại. Nhưng điều quan trọng hơn là phương Tây, thay vì tìm kiếm một lối thoát hòa bình và đàm phán với Nga, lại thích đối đầu hơn", Johnson cảnh báo.
Theo nhà quan sát, một câu hỏi khác là liệu Ukraine có còn đủ tên lửa tầm xa cần thiết hay không và liệu Mỹ có đủ khả năng cung cấp chúng hay không.
"Bởi vì nếu Mỹ chuyển sang cung cấp một tên lửa thực sự lớn hơn ATACMS hoặc nếu họ cung cấp một ATACMS hoặc một JASSM có khả năng mở rộng tầm bắn, thì tôi nghĩ điều đó sẽ làm tăng khả năng thực sự rằng các trung tâm hậu cần nằm ngoài Ukraine đang được sử dụng để cung cấp những tên lửa này có thể trở thành mục tiêu. Khi đó, điều này sẽ mở rộng chiến tranh", ông Johnson cảnh báo.
Theo nghĩa đó, trong khi chính quyền Mỹ có thể tin rằng động thái cho phép Ukraine sử dụng tên lửa NATO để tấn công sâu trong lãnh thổ Nga có thể ngăn chặn thất bại của Kiev, thì "trên thực tế, nó có thể có tác dụng ngược lại, khiến cuộc chiến này lan rộng theo hướng khiến Mỹ phải tham gia", Johnson kết luận.