Khi nuôi con, ai cũng mong con mình được khoẻ mạnh, phát triển tốt theo lứa tuổi. Tuy nhiên, mỗi em bé có cơ địa khác nhau, việc hấp thu dinh dưỡng vì thế cũng khác biệt qua mỗi giai đoạn. Việc chê một em bé nào đó là "còi dí" hay "béo ú" không chỉ vô tình làm tổn thương em bé mà còn cả những người làm cha, làm mẹ. Mới đây, chị Lê Thị Hà Phương (28 tuổi, sống ở Hải Phòng) đã chia sẻ câu chuyện của bản thân khi con bị chê bai ngoại hình.
Em bé bị tổn thương vì bị chê "còi dí"
- "Ôi cái thằng còi!".
Hôm qua, một người hàng xóm ghé chơi, giơ tay tính bế rồi vừa cười vừa trêu Tiền như vậy. Mình nói lại luôn: "Cháu không còi, cháu bình thường, bà đừng nói thế cháu buồn đấy!", cùng lúc đó Tiền cũng gạt tay bà ra không cho bà chạm vào người con nữa.
- Hôm mùng 3 Tết, cả nhà mình đi chùa, gặp bạn của chồng ở đó, vừa nhìn thấy Tiền đã thốt ra câu: "Trông còi lắm thôi!", lần 1 mình cười cười cho qua. Đi vào chùa, thắp hương lễ Phật xong, đi ra lại chỉ vào thằng bé và nói: "Còi lắm!", mình nói thẳng: "Cháu không còi, bác đừng nói như vậy trước mặt cháu nữa". Nếu không phải đang ở nơi linh thiêng, chắc mình đã nói quá đáng hơn!
Từ khi có con, mình đã trở thành một người mẹ khó ưa, đanh đá với những câu nói mang danh "đùa thôi có gì mà ghê vậy".
Mình không muốn bàn về vấn đề cân nặng nữa, vì mình biết có nói gì thì họ cũng muốn tin cái họ tin mà thôi.
Con mình có thể không bụ bẫm như những em bé cùng tháng nhưng con vẫn phát triển hết sức bình thường so với biểu đồ tăng trưởng của riêng con. Thậm chí con có những chỉ số còn vượt trội hơn như phát triển nhận thức hay phát triển xã hội và cảm xúc. Không phải nhìn vào vẻ bề ngoài để đánh giá đứa trẻ đó có phát triển tốt hay không, có khoẻ mạnh hay không, như đại đa số mọi người vẫn thường chỉ trỏ và đánh giá.
"Thằng này nhát thế!", "Sao mày dốt thế!", "Mày có im đi không, mày khóc nữa là tao bảo ông kia bắt đi đấy!", "Sai rồi, mày xem cái A học giỏi hơn mày nhiều!",...
Ám thị bằng ngôn từ tạo ra sức mạnh. Trẻ em lớn lên trong ngôn từ của chúng ta. Ngôn từ đúng có thể kiến tạo nên một con người. Ngôn từ sai có thể huỷ hoại một con người. Đối với trẻ nhỏ chưa có khả năng miễn nhiễm với ám thị ngôn từ sẽ vô thức tiếp nhận dù tích cực hay tiêu cực. Người lớn gắn cho trẻ cái mác như thế nào trẻ sẽ xây dựng hình ảnh bản thân theo đúng như cái mác đó. Hãy cẩn thận với lời mình nói ra với những đứa trẻ. Đừng coi thường đời sống tâm lí của trẻ, thiếu sự tôn trọng và cho rằng trẻ không cảm nhận bị xúc phạm với những ngôn ngữ thô bạo kia.
Nghịch lý của một số các ông bố bà mẹ
Hiện tại, con trai chị Phương được 16 tháng, nặng 9,2kg, cao 81cm, vòng đầu 47cm nằm trong ngưỡng bình thường so với chỉ số tiêu chuẩn (đối với bé trai) của tài liệu tổ chức y tế thế giới WHO. "Chúng ta thường nghe câu: khi sinh con bạn đã trở thành mẹ nhưng bạn vẫn phải học cách để làm mẹ. Làm mẹ thực sự không dễ dàng nhưng cũng rất thiêng liêng và ý nghĩa. Do đó, những người mẹ hãy luôn tận hưởng niềm hạnh phúc bên con mình, nhưng cũng không quên cập nhật kiến thức để hiểu hơn về sự phát triển của trẻ.
Mẹ có thể tải app hoặc tự ghi lại các mốc cân nặng chiều cao của con theo từng tháng, nếu các chỉ số vẫn tăng thì con vẫn đang phát triển bình thường. Khi có kiến thức rồi thì mẹ sẽ vững tin vào chính mình và con. Thay vì tìm cách cho con tăng cân, mua siro ăn ngon, cốm ăn ngon thì để thời gian đó giúp con vui chơi đọc sách để phát triển trí tuệ", chị Phương đưa ra nhận định.
Theo chị Phương, nghịch lý của một số các ông bố bà mẹ Việt Nam là lúc bé thì mong muốn con mập, nhưng lớn lên lại thích con thông minh. Thời điểm mà con có thể phát triển được trí não thì chỉ mong muốn con mập mạp, còn thời điểm con phát triển thể lực thì lại thích con mình giỏi. Đối với bà mẹ trẻ, nuôi con thì không nên để ý quá về vấn đề cân nặng cái mà cần quan tâm là phát triển trí não.
"Mình quan tâm con mình có khoẻ mạnh không, có nhanh nhẹn không, có hoạt bát không, trí tuệ phát triển có đầy đủ không, mỗi bữa ăn trôi qua với con có vui vẻ không. Không phải cứ nhìn con mình nhỏ con hơn bé nhà hàng xóm là nghĩ con mình suy dinh dưỡng. Vì mỗi đứa bé sinh ra đã khác nhau cả về cân nặng, chiều cao,... Cũng như người lớn có người gầy người béo vậy. Mọi sự so sánh đều vô lí và vô duyên đối với những đứa trẻ. Nhất là những câu đùa tưởng chừng như vô hại nhưng thực ra lại đang làm tổn thương chính những đứa bé trong vô thức.
Đối với trẻ nhỏ chưa có khả năng miễn nhiễm với ám thị ngôn từ sẽ vô thức tiếp nhận dù tích cực hay tiêu cực. Người lớn gắn cho trẻ cái mác như thế nào trẻ sẽ xây dựng hình ảnh bản thân theo đúng như cái mác đó. Hãy cẩn thận với lời mình nói ra với những đứa trẻ. Đừng coi thường đời sống tâm lí của trẻ và thiếu sự tôn trọng và cho rằng trẻ không cảm nhận bị xúc phạm với những ngôn ngữ thô bạo kia.
Là một người mẹ hiện đại, chúng ta đừng ngần ngại và im lặng trước những câu đùa kia mà hãy thẳng thắn và nghiêm túc nói lên suy nghĩ của mình như một cách để bảo vệ con. Để lần tới con mình sẽ không còn phải nghe những câu "đùa thôi có gì mà ghê vậy" ấy nữa", chị Phương nhận định.