Trong vòng vài tuần qua, người dân Thái Lan đa phải đứng ngồi không yên sau khi có thông tin về đội bóng thiếu niên Thái Lan mất trích trong hang động Tham Luang.
Theo diễn biến gần nhất, thì đội cứu hộ trong chiến dịch giải cứu đã thành công bước đầu, với 4 cậu bé được đưa ra ngoài an toàn. Dự tính sẽ phải mất thêm 2 lần như vậy nữa mới có thể cứu được nốt 8 người còn mắc kẹt trong hang.
Nhưng nếu là người quan tâm đến sự kiện này, hẳn bạn sẽ để ý rằng nó nghiêm trọng đến mức thu hút được sự quan tâm của đông đảo dư luận trên thế giới, trong đó có cả Elon Musk. Thế rồi CEO SpaceX đã nghĩ ra và gấp rút triển khai ý tưởng xây dựng một con tàu ngầm mini để phục vụ cho chiến dịch giải cứu này.
Các thông tin cho thấy, Elon Musk đã để đội ngũ kỹ sư của SpaceX thực hiện nó một cách nhanh chóng nhất. Ông cũng liên tục đăng tải các bài Tweet về quá trình thử nghiệm, cho thấy nó thành công ra sao.
Nhưng rốt cục thì chiến dich giải cứu vẫn diễn ra và đã thành công bước đầu mà không cần (hoặc chưa cần) đến phát minh của nhà tỷ phú công nghệ.
Vậy câu hỏi ở đây là tại sao chiến dịch này không cần dùng đến nó? Và liệu nó có được dùng trong các chiến dịch kế tiếp?
Đầu tiên, tại sao chiến dịch này lại khó khăn đến thế?
Những người quan tâm theo dõi sự kiện này hẳn cũng hiểu rằng việc cứu đội bóng ra là không hề đơn giản. Cả nhóm đã mắc kẹt trong hang sâu tới 4km (ở điểm được tìm thấy đến lối vào).
Vấn đề là ở chỗ hang này không chỉ đi theo đường thẳng, mà lên xuống mấp mô khúc khuỷu. Đúng vào thời điểm họ ở sâu bên trong thì nước lũ ào đến, lấp đầy những đoạn khúc khuỷu ấy, tạo ra nhiều đoạn ngập rất sâu, kéo dài hàng cây số.
Mô phỏng lại mặt cắt của hang (nguồn: Business Insider)
Việc phải lặn trong một đường hầm không rõ địa hình là điều cực kỳ nguy hiểm ngay cả với thợ lặn chuyên nghiệp. Chưa tính đến yếu tố thời gian, thì việc nội chuyện nước trong hang chảy xiết đã là điều khiến nhiều người không dám mạo hiểm.
Cộng thêm việc trong hang có một đoạn rất hẹp, đến mức không thể đeo theo bình lặn. Nó dài khoảng 1km, và điều đó khiến chiến dịch trở nên khó khăn hơn gấp bội phần.
Đó chính là lý do khiến Musk đưa ra ý tưởng về con tàu ngầm. Musk cho biết tàu ngầm này thực chất là một buồng cứu hộ, với thân là một ống oxy lỏng, được lắp ráp từ các bộ phận của tên lửa Falcon 9 do SpaceX sản xuất.
Kích thước con tàu sẽ rất nhỏ gọn để luồn lách qua những khe hẹp của hang Tham Luang, đồng thời cũng có thể mang theo 2 thợ lặn nhờ động cơ cực khỏe của mình.
Theo ước tính của các chuyên gia, đoạn hang hẹp ấy thực sự rất hẹp, chỉ rộng khoảng 38cm. Nhưng Musk cho biết, tàu ngầm cứu hộ chỉ có bề ngang khoảng 31cm thôi, hoàn toàn có thể lọt qua được. Dường như là quá bé để người lớn chui lọt, nhưng có khả năng vừa với cơ thể của một đứa trẻ.
Vậy tại sao nó chưa được sử dụng?
Lý do đầu tiên có lẽ chính là vì nó vẫn đang nằm trong giai đoạn thử nghiệm. Hãy nhớ rằng thời gian từ lúc Elon Musk đưa ra ý tưởng đến khi các kỹ sư thực hiện xong nó chỉ là vài ngày.
Như vậy là không đủ thời gian để nghiệm thu một cách chính xác, và cũng đồng nghĩa với việc chẳng có gì đảm bảo rằng con tàu không gặp trục trặc, kể cả khi những người thực hiện nó là các kỹ sư hàng đầu của SpaceX.
Nguyên nhân thứ 2 nằm ở tính linh hoạt. Con tàu ấy khá nhỏ, nhưng lại chất vừa từ 1 - 2 người (chưa rõ con số chính xác), lại cung cấp đủ oxy cho nạn nhân bên trong. Nhưng chuyện gì sẽ xảy ra nếu như con tàu ấy bị mắc kẹt ở đoạn hẹp?
Khoang cứu hộ của SpaceX
Nếu là một con người, chúng ta có thể xoay sở được, vì cơ thể người có độ linh hoạt cao. Nhưng khi kẹt trong một con tàu - chính xác hơn là một khoang cứu hộ khá hẹp, thì đó lại là viễn cảnh không mấy suôn sẻ. Tỷ lệ xảy ra rủi ro là có, nhất là khi nước trong hang là nước bùn, chẳng ai nhìn rõ được chuyện gì đang diễn ra cả.
Và cuối cùng là tình hình thực tế. Nhờ nỗ lực từ các máy bơm, nước trong hang đã rút xuống ở một số điểm, giúp các nạn nhân có thể đi bộ một đoạn đáng kể. Có thể vì vậy mà họ chưa cần phải sử dụng đến phát minh còn khá mới mẻ của ngài tỷ phú.
Theo tờ Express, một số ý kiến nhận định rằng chỉ trong trường hợp các nạn nhân quá yếu, không thể tự mình bơi được thì thiết bị của Musk mới được sử dụng. Tất nhiên, chúng ta sẽ không mong muốn tình huống ấy xảy ra.
Và điều quan trọng nhất là hãy nhớ đến mục đích của chiến dịch, là làm sao đưa được các nạn nhân ra khỏi hang một cách an toàn, bất kể phải dùng phương pháp gì.