"Hỏa Diệm Sơn" tại Azerbaijan. Video: CNN
Nhiều người từng biết đến Hỏa Diệm Sơn hay Hỏa Diễm Sơn (Huoyan Mountain) tại Turfan (Thổ Lỗ Phồn), Tân Cương, Trung Quốc thông qua tác phẩm Tây Du Ký.
Hỏa Diệm Sơn ở Trung Quốc vốn thuộc vùng Xích Thạch Sơn - một vùng đồi sa thạch màu đỏ cằn cỗi và bị xói mòn thuộc dãy Thiên Sơn, Tân Cương, Trung Quốc.
Xét theo vị trí hành chính, Hỏa Diệm Sơn nằm gần rìa phía bắc của sa mạc Taklamakan và ở phía đông của thành phố Turpan (Thổ Lỗ Phồn). Cả dãy núi Hỏa Diệm Sơn dài khoảng 100 km, rộng 5–10 km chạy theo hướng Đông -Tây.
Độ cao trung bình của Hỏa Diễm Sơn là 500 m; với nhiệt độ thường xuyên đạt 50 °C (122 °F) và nhiệt độ bề mặt từng cao đến trên 70 °C (158 °F).
Người ta biết đến Hỏa Diệm Sơn nhiều thông qua tác phẩm Tây Du Ký của nhà văn thời nhà Minh là Ngô Thừa Ân. Và nguồn gốc của dãy núi Hỏa Diệm Sơm này theo Tây Du Ký là do Tôn Ngộ Không đánh đổ lò bát quái, khiến lửa rơi xuống trần gian tại nơi này.
Còn theo truyền thuyết của người Duy Ngô Nhĩ - những người làm chủ vùng đất Tân Cương, thì có một con rồng đã sống tại Thiên Sơn, chuyên ăn thịt trẻ nhỏ. Một anh hùng người Duy Ngô Nhĩ đã giết chết con rồng và cắt nó làm tám khúc, máu của con rồng biến thành một ngọn núi có màu máu đỏ tươi và nóng bỏng như hiện nay.
*Những hình ảnh về Hỏa Diệm Sơn của Trung Quốc:
 |
 |
 |
 Tượng thày trò Đường Tăng ở Hỏa Diệm Sơn. |
 |
 Gậy Như Ý của Ngộ Không ở Hỏa Diệm Sơn. |
 |
 Ngộ Không với cây quạt Ba Tiêu của Bà La Sát đi dập lửa Hỏa Diệm Sơn. |
Nhưng trên thực tế, cách gọi Hỏa Diệm Sơn sau đó được dùng cho những vùng đất nóng bỏng trên khắp thế giới chứ không chỉ riêng tại Trung Quốc. Vùng núi Yanar Dag ở Azerbaijan cũng là một khu vực như thế.
Nói đến Yanar Dag thì ít người biết đến, nhưng nói tới trung tâm dầu mỏ Baku thì nhiều người Việt đã hình dung ra được. Yanar Dag vốn nằm ở ngoại ô Baku (cách trung tâm thành phố có 15 km), ngay bên biển Caspi. Ngày nay, Yanar Dag đang là địa điểm du lịch được nhiều người biết đến.
*Những hình ảnh về "Hỏa Diệm Sơn" của Azerbaijan:
 Lửa cháy ngay cả khi băng tuyết... |
 Lửa cháy ngay cả khi băng tuyết... Vùng đất nằm trên các mỏ khí ga. |
 Nên ngọn lửa trong nòng đất được giữ và cháy... quanh năm. |