Nguy cơ "nổ ngực"
Bệnh nhân T.N.T (30 tuổi quê ở Lạng Sơn) ngực chảy và teo lép sau khi sinh 2 bé. Dù mới cai sữa được 6 tháng, đầu ngực vẫn còn chưa thật hết sữa chị T.N.T đã quyết định đi phẫu thuật nâng ngực.
Chị T đã nâng thẩm mỹ. Sau mổ, mặc dù ngực của chị có to lên nhưng không mềm mại. Cách đây khoảng 2 tuần tự nhiên không biết tại sao ngực bên trái bỗng nhiên sưng to rất nhanh, to lên gấp 2, gấp 3, rồi gấp 4 lần, cảm giác căng như quả bóng bay sắp nổ.
Chị T đọc tin trên mạng có thông tin có người bị vỡ túi ngực khi đi máy bay, chị hốt hoảng về Hà Nội khám.
Theo PGS.TS. Nguyễn Hồng Hà, Trưởng Khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ, bệnh nhân đến viện trong tình trạng nhợt nhạt, hốt hoảng và rất lo lắng. Bên ngực trái sưng to căng tròn như quả bóng bay với thể tích khoảng 3-4 lần bên đối diện, chu vi ước đến trên 50cm. Ngực phải kích thước bình thường nhưng méo mó và cứng chắc hơn nhiều.
Chẩn đoán sơ bộ là tràn dịch muộn quanh bao túi ngực trên bệnh nhân có bao xơ co thắt. Sau khi tiến hành làm xét nghiệm, siêu âm, chụp cộng hưởng từ độ phân giải cao, khám gây mê hồi sức, cũng như chuẩn bị các trang thiết bị cần thiết bệnh nhân được nhanh chóng chuyển qua phẫu thuật.
Sau gần 6 tiếng phẫu thuật các bác sĩ đã lấy bỏ được túi ngực, rút hết dịch cùng toàn bộ lớp bao xơ dày đã xâm lấn vào thành ngực trước tim và bảo tồn tối đa phần tuyến vú còn lại cho bệnh nhân.
Lượng dịch sau khi bác sĩ lấy ra từ ngực bệnh nhân, ảnh BVCC.
Ths.Bs Trần thị Thanh Huyền, Bệnh viện Việt Đức cho biết thêm, đầu tiên các bác sĩ phải cắm một chiếc kim đầu to và xi lanh loại lớn 50ml vào ngực để hút dịch ra ngoài nhằm giảm áp ngay cho khoang ngực trước khi có thể tiến hành phẫu thuật.
Lượng dịch hút được đã vượt quá sức tưởng tượng của các bác sĩ với hơn 10 xi lanh đầy tràn khoảng 600 cc, cộng với cả 300 cc túi ngực và khoảng 200 cc ngực bệnh nhân có từ trước, tổng thể tích ngực của bệnh nhân trước khi phẫu thuật lên đến trên 1.000 cc.
Sau khi tháo bỏ túi ngực các bác sĩ phải tiến hành phẫu tích toàn bộ bao xơ xung quanh túi ngực một cách khó khăn vì tổ chức bao xơ ở đây rất dày và có hiện tượng tăng sinh mạch phản ứng, có những lúc máu phun cả qua vết mổ thành tia lên trời.
Ngoài ra, tổ chức bao xơ còn xâm lấn vào sát cơ thành ngực và đập theo nhịp đập của tim ở phía dưới. Chính vì vậy các bác sĩ đã phải phải tiến hành phẫu tích hết sức tỉ mỉ vừa làm vừa cầm máu kỹ.
Biến chứng hiếm gặp
Tràn dịch muộn sau đặt túi ngực là một biến chứng tương đối hiếm gặp trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Tuy nhiên, do hay phải tiếp nhận các ca biến chứng sau phẫu thuật thẩm mỹ từ các nơi chuyển đến nên tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cũng thường gặp 2 đến 3 ca một năm.
Vấn đề các bác sĩ lo lắng ở đây không phải là nguy cơ vỡ túi ngực, vì túi ngực thường rất bền chắc, nên hiếm khi có thể bị vỡ giống như thông tin hay đồn đại. Tuy nhiên vấn đề ở đây là hiện tượng tràn dịch số lượng lớn này có thể là dấu hiệu của nguy cơ có tế bào lạ xung quanh lớp bao túi.
Mặc dù rất hiếm gặp, hiện tại trên thế giới đã thống kê một số loại túi ngực, nhất là các túi vỏ nhám to (Macro Textured Implant) hoặc được bao phủ một lớp như bọt Polyurethane bên ngoài có thể gây hiện tượng kích thích cơ thể. Mục đích của loại vỏ nhám to này để giúp cho túi ngực bám chắc hơn vào cơ thể.
Tuy nhiên nếu việc chỉ định sai và thực hiện phẫu thuật không đảm bảo thì có thể lại làm tăng tỷ lệ bao xơ, tụ dịch muộn.
Ví dụ, như trường hợp đầu ngực vẫn còn một ít sữa hoặc một ít dịch trong nhưng vẫn mổ đường quầng, bác sĩ không cẩn thận vô trùng trong mổ thì qua đó vi khuẩn sẽ theo vào vết mổ và có thể làm tổ ở các hang hốc trên vỏ túi, rồi kích thích cơ thể hình thành một lớp màng sinh học Biofilm.
Nhiều giả thiết cho rằng từ lớp màng đó có thể hình thành bao xơ rồi lại tiếp tục kích thích cơ thể phản ứng sinh ra các tế bào lạ cũng như ra gây ra hiện tượng kích ứng và tràn dịch rất lớn.
PGS.TS. Nguyễn Hồng Hà cho hay: "Khó khăn ở ca mổ này là làm sao lấy bỏ được toàn bộ tổ chức bao xơ dày, đầy mạch máu tăng sinh, dính chắc vào thành ngực trái, nơi có tim ở phía dưới. Việc bóc tách có nguy cơ chảy máu cao, vì vậy các bác sĩ gây mê hồi sức cũng phải chuẩn bị đầy đủ các phương tiện gây mê hồi sức tích cực, truyền máu khi cần".
Các vị trí bao xơ dày lên và thâm nhiễm cũng phải được đánh dấu bằng cộng hưởng từ độ phân giải cao trước mổ và xác định lại bằng hệ thống siêu âm trong mổ để làm sao lấy được hết tổ chức này tránh nguy cơ tái phát và nguy cơ có các tế bào lạ lan rộng xung quanh.
PGS. TS Nguyễn Hồng Hà cho biết thêm, sau 5 ngày theo dõi sát toàn trạng, lượng máu chảy trong dẫn lưu giảm dần, không sốt, đầu ngực không bị hoại tử, bệnh nhân có thể ngồi dậy, đi lại nhẹ nhàng, tinh thần ổn định và có thể ra viện.
Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn tiếp tục phải chờ kết quả giải phẫu bệnh cuối cùng để xác định có các tế bào bất thường hay không để có phương án phối hợp điều trị tiếp.
Các chuyên gia Tạo hình Thẩm mỹ thế giới khuyến cáo
- Chị em phụ nữ khi có ý định đi có ý định đi phẫu thuật nâng ngực cần phải tìm hiểu thông tin kỹ càng trực tiếp với phẫu thuật viên về bệnh viện, bác sĩ mổ, kỹ thuật mổ, đường mổ.
Ví dụ, mổ đường nách nội soi có thể có tỉ lệ bao xơ co thắt ít hơn so với đường quầng vì không phải cắt qua nhu mô tuyến vú... Các bác sĩ cũng phải tư vấn kỹ càng cho khách hàng đầy đủ về các ưu điểm, nhược điểm của từng loại túi ngực sẽ đặt trong người bệnh nhân.
- Với những bệnh nhân đã phẫu thuật nâng ngực rồi, với loại túi nhám to hoặc bọc Polyurethane nếu như không có triệu chứng gì bất thường, không có hiện tượng bao xơ co thắt hoặc là tràn dịch lớn quanh túi thì không cần thiết phải thay túi, chỉ cần thiết phải khám và kiểm tra định kỳ với các chuyên gia phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ cũng như siêu âm chụp chiếu định kỳ.
- Khi có các biểu hiện bất thường, ví dụ một bên ngực sưng to hơn gấp nhiều lần so với bên đối diện hoặc ngực trở nên cứng, chắc, méo mó, sờ thấy u cục dưới da thì cần đến khám tư vấn tại các trung tâm có các chuyên gia nhiều kinh nghiệm để được xử lý kịp thời.
Đọc thêm bài cùng tác giả Ngọc Minh, tại đây.