Vào một buổi chiều mát mẻ ở khu trung tâm sầm uất nhất Hong Kong, bức tranh toàn cảnh của cầu cảng Victoria nhìn từ tầng 39 nóc tòa tháp Bank of America đẹp một cách đặc biệt. Không gian mờ sương với những tòa tháp chọc trời thực sự dễ làm người ta chóng mặt.
Ông Andrew Tsui thán phục trước khung cảnh trị giá hàng tỷ đôla nhưng tâm trí chỉ nghĩ tới việc thu hoạch nông sản. Ông kiểm tra lại những gốc cải thìa, rau diếp bơ và lá mù tạt trong hộp trồng, nơi chúng sẽ cho vụ mùa bội thu. Tất cả đều được trồng ở đây, tại sân trực thăng cũ kỹ trên nóc tòa tháp Bank of America.
Tsui là người địa phương, sinh ra ở Bắc Kinh và lớn lên ở Hong Kong. 2 năm trước, cùng với Pol Fàbrega và Michelle Hong, ông thành lập Rooftop Republic, công ty đứng đằng sau nông trại của Bank of America cũng như 19 nông trại khác trong khắp thành phố.
Mặc dù hiện nay Hong Kong nhập khẩu 90% thực phẩm – phần lớn từ Trung Quốc đại lục – nhưng thực tế là chỉ nửa thế kỷ trước thôi, 60% thực phẩm trong nước là tự cung tự cấp. Và Tsui muốn ký ức đó quay trở lại.
Những vụ việc như sữa bột trẻ em chứa melamin độc hại hay lợn bị cho ăn thuốc tăng trọng bất hợp pháp khiến người Hong Kong để ý nhiều hơn tới nguồn thực phẩm. Một thập kỷ trước, nông trại hữu cơ ở vùng nông thôn mới của Hong Kong gần như không tồn tại; nhưng hiện nay con số ấy là hơn 450.
Vì giấy chứng nhận hữu cơ và thực phẩm dán nhãn mác có thể không hoàn toàn minh bạch, nên một bộ phận người Hong Kong thích tự cung tự cấp thực phẩm cho mình. Đây cũng là nguồn khách hàng chủ yếu của Rooftop Republic.
Nông trại này là dự án đầu tiên của Rooftop Republic và là tiền đề quan trọng cho sự phát triển của công ty. Khi phóng viên đến thăm vào tháng 11/2016, Andrew Tsui và đồng nghiệp vừa mới thu hoạch xong nhưng khóm rau. Rau quả sẽ được chuyển lên xe tải, đưa đến ngân hàng thực phẩm, nấu và đóng hộp để cung cấp cho người nghèo.
Tsui thử một chiếc lá mù tạt. Nó có vị cay và mùi nồng đặc trưng như loại mù tạt xanh nổi tiếng Nhật Bản, và không khác gì mù tạt trồng trên đất nông nghiệp. Với Tsui, đây là công việc trơn tru và nhẹ nhàng, nhưng thực tế, sân đậu máy bay rất hút gió, không đủ nước. Để có thể canh tác ở đây, nhóm của ông đã phải rải đất, lắp máy bơm và thiết kế hệ thống tưới tiêu tự động, trồng cây theo mùa để đảm bảo năng suất.
Để tối đa hóa hiệu quả, mỗi dự án Rooftop Republic thiết kế phù hợp với từng địa điểm và khách hàng cụ thể. Ở nông trại trên đỉnh trụ sở Cathay Pacific, gần sân bay quốc tế Hong Kong, các nhân viên hàng không chọn những nông sản mà họ muốn trồng, thu hoạch thành quả rồi đem về nhà.
Ở khách sạn EAST, Rooftop Republic xây dựng một khu vườn nhỏ trên mái hồ bơi tầng bốn. Những quả mướp tây đầu tiên vừa được nhân viên khách sạn dùng để nấu món cà ri chay, và đậu xanh, ớt ngọt đang nảy mầm. Jonathan Wallace, quản lý của EAST, cho biết khách sạn sẽ mở rộng nông trại, bởi mái nhà của khách sạn "chẳng để làm gì ngoài chứa dụng vụ vệ sinh cửa sổ".
Trong mắt các sáng lập viên Rooftop Republic, rất nhiều không gian ngoài trời ở Hong Kong chưa được tận dụng hết, và đó là cơ hội cho họ. Chỉ trong 2 năm qua, trung bình mỗi tháng đơn vị này lại tạo nên một nông trại mới.
Dự kiến, cuối năm 2017, dự án này sẽ biến 4.000m2 nóc nhà ở đây thành ít nhất 50 nông trại trên cao, với mục tiêu tạo nên hệ thống cung cấp thực phẩm sạch cho 60% nhu cầu của Hong Kong, và tạo việc làm cho người khuyết tật – những nông dân chính trên những mảnh đất ruộng canh tác nơi lưng chừng trời.