LTS: Tổ tiên của cá sấu có mặt từ thời đại của những loài khủng long to lớn, trải qua hàng triệu năm tiến hoá, chúng dần biến đổi ngoại hình và hoàn thiện kỹ năng để trở thành một trong những loài động vật nguy hiểm, đáng sợ nhất hành tinh.
Tuy nhiên bạn tưởng rằng chúng chỉ nguy hiểm và đáng sợ thôi sao? Với tuyến bài lần này, chúng tôi mong muốn gửi đến độc giả những bí ẩn, nét kỳ lạ ít người biết về loài quái thú đầm lầy này.
* Bài 1: Rơi vào hàm cá sấu, người cha làm được điều phi thường để cứu mình và 2 con gái
* Bài 2: Quái thú đầm lầy giết hơn ngàn người 1 năm, đây là loài đáng sợ nhất!
* Bài 3: Con cá sấu đầu tiên đi vào lịch sử khi hạ sát, ăn thịt cả chúa sơn lâm
CÁ SẤU - SÁT THỦ ĐẦM LẦY VÀ NHỮNG CÂU CHUYỆN CHƯA KỂ - KỲ 4
Khi nhắc tới cá sấu, chúng ta thường nghĩ về một sinh vật ăn thịt máu lạnh đáng sợ với bộ hàm sắc nhọn, tuy nhiên đó chỉ là suy nghĩ chung và có phần "vơ đũa cả nắm" vì thực tế có rất nhiều loài cá sấu khác nhau.
Mỗi loại lại có đặc điểm, kích thước và cả môi trường sống riêng. Số lượng các vụ tấn công hay gây chết người của mỗi loại lại càng khác nhau, trong đó nguy hiểm nhất chính là cá sấu nước mặn và cá sấu sông Nile.
Chúng là những kẻ ăn thịt đáng sợ khiến cho những loại cá sấu anh em cũng được (hay bị) mang tiếng lây. Số vụ tấn công mỗi năm của chúng lên con người còn gấp 100 lần số vụ cá mập tấn công, biến chúng thành loài nguy hiểm hàng đầu đối với con người.
Khoảng 7.000 con cá sấu Mỹ bị con người giết mỗi năm. Ảnh Robert Burton/US Fish & Wildlife Service.
Phân biệt alligator và crocodile
Trong bộ cá sấu, có ba họ lớn có nhiều đặc điểm chung khiến nhiều người nhầm lẫn khi phân biệt: Đó là Alligatoridae (gồm cá sấu Mỹ và Caiman), Crocodylidae (gồm cá sấu thực sự) và cuối cùng là Gavialidae (đại diện là gharial).
Crocodile (trái) và alligator (phải). Ảnh imgrum.org.
Trong đó có hai loài là crocodile thuộc họ Crocodylidae và alligator thuộc họ Alligatoridae có rất nhiều đặc điểm giống nhau nên thường gây nhầm lẫn cho chúng ta khi phân biệt.
Bạn có thể phân biệt hai loài này dựa vào những đặc điểm đơn giản bên ngoài như sau:
Hình dạng hàm: Alligator có phần mũi bo tròn, rộng hình chữ U (giống cái xẻng) như hình bên phải thứ hai khi chụp từ trên xuống ở hình trên, còn crocodile lại có mõm dài và nhọn hơn (giống chữ V).
Là loài cá sấu phân bố rộng và có kích thước to lớn nên liệu rằng chúng có gây nguy hiểm cho con người?
Nhà sinh thái học Lucas Nell tới từ Đại học Georgia ở Athens, Mỹ - người chuyên nghiên cứu về loài cá sấu Mỹ sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi này.
Lucas Nell là chuyên gia nghiên cứu về cá sấu Mỹ tại Florida. Ảnh Twitter/ Lucas Nell.
Ông cho biết, mặc dù chúng tồn tại ở Mỹ rất nhiều (nhất là ở Florida, người ta cho rằng nếu mỗi người xuống nước thì sẽ có một con cá sấu bên dưới) nhưng số vụ tấn công của loài này lại rất hiếm.
Cá sấu Mỹ to lớn nhưng không đáng sợ như các bộ phim. Ảnh Steve Hillebrand/US Fish & Wildlife Service).
Lucas Nell cho biết, cá sấu Mỹ rất sợ con người (không như cá sấu nước mặn hay cá sấu sông Nile, dường như chúng xem người là con mồi) và có một thời gian, gần như tuyệt chủng vì sự săn bắt của con người:
"Chúng đã bị săn khi người châu Âu du nhập vào Mỹ và gần như tuyệt chủng". Nell cho hay.
Kể từ năm 1734 đến năm 2017, số liệu ghi nhận từ CrocBITE cho thấy số vũ tấn công của cá sấu Mỹ chỉ khoảng 213 vụ, trong đó chỉ có 30 gây chết người. Nell cho biết chỉ có khoảng 0,06 vụ tấn công mỗi năm trên mỗi 100.000 người!
Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế - IUCN cho hay xác suất gây chết người từ các vụ tấn công của cá sấu Mỹ chỉ là 6%, một con số quá khiếm tốn so với số lượng gần tương đương số người dân ở bang Florida và 63% ở cá sấu sông Nile, gần 50% ở cá sấu nước mặn!
Trong số 24 loài cá sấu, thì cá sấu Mỹ được xếp vào nhóm chỉ tấn công con người khi bị khiêu khích (theo IUCN), chúng hiếm khi chủ động làm chuyện đó mà thường lẫn trốn rất kỹ nếu gặp con người.
Simon Pooley tới từ Đại học Luân Đôn (Anh), đang làm việc tại Nhóm Chuyên gia Cá sấu của IUCN cho hay:
"Alligator ít nguy hiểm hơn crocodile vì chúng chọn lựa con mồi rất kỹ. Trong khi đó, cá sấu nước mặn hay cá sấu sông Nile lại xem bất cứ thứ gì chuyển động là con mồi".
Thực đơn chính của cá sấu Mỹ là các loài có kích thước nhỏ như cá, chim, bò sát và động vật có vú nhỏ. Thực tế, các trường hợp tấn công bởi loại cá sấu này thường rơi vào đối tượng là trẻ em.
Alligator thường mai phục một cách kiên nhẫn và khi tấn công, chúng muốn tiêu tốn ít năng lượng nhất có thể, do đó những con mồi to lớn có sức phản kháng mạnh thường sẽ bị bỏ qua.
Nếu như trong các bộ phim kinh dị về cá sấu chúng ta thấy chúng còn chạy theo con người trên cạn thì điều này hoàn toàn không đúng với thực tế, alligator chủ yếu ăn mồi dưới nước bằng cách mai phục và không tiêu tốn năng lượng vào việc săn mồi trên cạn, nơi xác suất săn mồi thành công rất thấp.
Chúng lựa chọn đối tượng phù hợp để tấn công, thường là con mồi có thể nuốt được chỉ trong một lần nên con người có lẽ không phải là lựa chọn đúng đắn.
Rất hiếm trường hợp alligator tấn công con người. Ảnh US Fish & Wildlife Service.
"Cẩn tắc vô ưu" - con người không nên chủ quan trước các con cá sấu to lớn
Tuy mối nguy hiểm của cá sấu Mỹ là rất thấp nhưng sự tăng số lượng các năm gần đây làm cho nhiều người phải lo lắng cho con em mình.
Ủy ban Bảo tồn Cá và Động vật Hoang dã Florida đã phải đề ra chương trình: "Statewide Nuisance Alligator Program" nhằm loại bỏ những con cá sấu lớn (hơn 1,2 m) ra khỏi bang này vì tiềm ẩn nguy hiểm với con người.
Theo đó, năm 2015 đã có 7.513 con cá sấu thuộc diện "nguy hiểm" được di chuyển khỏi Florida, cũng vào năm 2014, một báo cáo chỉ ra có tới 66% cá sấu lớn đã được loại bỏ khỏi bang này.
Ủy ban Bảo tồn Cá và Động vật Hoang dã Florida khuyến cáo mọi người hiểu biết về loài cá sấu này nhằm giảm thiểu nguy cơ bị tấn công và ăn thịt ở mức thấp nhất, Pooley cho rằng: "Cùng tồn tại với những kẻ ăn thịt to lớn đòi hỏi chúng ta phải hiểu được thói quen của chúng".
Bài viết được tổng hợp từ các nguồn: Adventure.