Truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết cuộc tập trận đã được khởi động hôm 1-7. Trước đó, Cơ quan An toàn hàng hải (MSA) tỉnh Hải Nam thông báo cuộc tập trận sẽ diễn ra tại một khu vực rộng lớn trong và xung quanh quần đảo Hoàng Sa (của Việt Nam) từ ngày 1 đến ngày 5-7. Toàn bộ tàu thuyền bị cấm hoạt động vào thời gian đó.
Trang Benar News dẫn lời chuyên gia hải quân Bryan Clark, Học viện Hudson (trụ sở ở Washington), nhận định có vẻ hải quân Trung Quốc sẽ tập trận liên quan tới an ninh hoặc chiếm giữ đảo ở biển Đông. Mục đích của việc này là "chứng minh cho các quốc gia Đông Nam Á khác rằng Trung Quốc có thể đến và đuổi họ ra khỏi đảo".
Binh sĩ Trung Quốc trên đảo Phú Lâm. Ảnh: Reuters
Một tàu vận tải tấn công đổ bộ của Trung Quốc đậu tại cảng Phú Lâm hôm 27-6. Ảnh: PlanetLabs Inc.
"Cuộc tập trận không phải là mô phỏng một cuộc tấn công vào các lực lượng quân sự khác mà là sử dụng quân đội tương tự như hành động của cảnh sát để trấn áp tình trạng bất ổn dân sự tiềm tàng" – ông Clark nói sau khi xem xét hình ảnh vệ tinh chụp căn cứ quân sự chính của Trung Quốc tại đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa (của Việt Nam).
Phú Lâm được xem là trung tâm hành chính chính ở Hoàng Sa, bị Bắc Kinh chiếm đóng trái phép và thường xuyên tiếp nhận lực lượng Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân (PLAN) và tuần duyên (CCG).
Hình ảnh vệ tinh mà BenarNews nhìn thấy bao gồm một bãi đáp trực thăng Type 071 (dùng cho chiến tranh đổ bộ) tại cảng Phú Lâm và 3 tàu nhỏ giống với tàu quét mìn phục vụ hải quân Trung Quốc.
Đáng chú ý, một số tàu tuần duyên cũng xuất hiện trong khu vực tập trận. Chúng có thể đến từ cảng Tam Á, tỉnh Hải Nam, nơi 7 tàu tuần duyên cập cảng hôm 28-6. Cách đó một ngày, một tàu bổ sung của MSA cũng cập cảng Phú Lâm, dường như làm nhiệm vụ giám sát cuộc tập trận hôm 1-7.