Bài viết dưới đây là chia sẻ của Michele Borba, EdD, nhà tâm lý học giáo dục, chuyên gia nuôi dạy con cái và là tác giả của “Thrives: Những lý do tại sao một số trẻ em đang phải vật lộn trong khi những đứa trẻ khác đang tỏa sáng” và “UnSelfie: Tại sao những đứa trẻ có lòng thấu cảm lại thành công trong thế giới nặng về tính cá nhân”.
Với tư cách là nhà tâm lý học giáo dục cùng các nghiên cứu đã thực hiện, tôi nhận thấy sự kiên trì là kỹ năng mềm số 1, tạo động lực giúp trẻ tiến về phía trước. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng kiên trì là yếu tố dự đoán thành công cao hơn cả chỉ số IQ.
Những đứa trẻ kiên trì sẽ không bỏ cuộc khi đối mặt với thất bại. Họ tin rằng nỗ lực của bản thân sẽ được đền đáp. Vì vậy họ luôn có động lực để làm việc chăm chỉ và hoàn thành những việc đã làm, bất chấp mọi rào cản.
Dưới đây là 9 cách để cha mẹ có thể giúp trẻ xây dựng tính kiên trì:
1. Chống lại những yếu tố làm trẻ nản lòng
Bước đầu tiên là chống lại 4 yếu tố làm trật bánh xe kiên trì khỏi đường ray:
- Mệt mỏi : Bảo vệ khả năng tập trung của con bạn bằng cách tuân theo thói quen ngủ nghỉ đều đặn. Tắt các thiết bị điện tử một giờ trước khi đi ngủ và để màn hình máy tính ở bên ngoài phòng ngủ vào ban đêm.
- Lo lắng : Áp lực phải thành công có thể gây ra cảm giác choáng ngợp. Hãy bày tỏ với con rằng tình yêu thương của bạn không phụ thuộc vào thành công của chúng.
- Đặt nặng vấn đề thành tích : Thấm nhuần tư duy phát triển để con bạn hiểu rằng thành công không cố định. Khen ngợi con vì những nỗ lực chứ không phải kết quả con làm được.
- Đặt kỳ vọng cao hơn khả năng : Bạn chỉ nên đặt kỳ vọng cao hơn một chút so với trình độ kỹ năng của con. Kỳ vọng quá cao có thể gây ra lo lắng, trong khi đó kỳ vọng quá thấp lại dễ gây tâm lý chán nản.
2. Dạy con rằng sai lầm là cơ hội phát triển
Bạn cần nhắc nhở con mình rằng sai lầm có thể là điều tích cực ngay cả khi tình huống đó diễn ra không đúng như mong đợi. Hãy nhận lỗi sai cùng con và nói với chúng rằng: "Không sao cả. Điều quan trọng là con đã cố gắng hết mình".
Bạn cần động viên con thừa nhận những sai lầm của chính mình. Điều này sẽ giúp con nhận ra rằng tất cả chúng ta đều có thể mắc sai lầm và thành công chỉ đến khi bạn không để thất bại đánh gục.
3. Phân chia nhiệm vụ
Cha mẹ nên dạy con chia các nhiệm vụ lớn thành những phần nhỏ nhằm dễ quản lý. Đồng thời phương pháp này cũng giúp con cảm thấy tự tin hơn trong việc hoàn thành công việc theo thời gian.
Ví dụ nếu con cảm thấy chán nản với một trang giấy toàn các các phép tính. Hãy yêu cầu chúng lấy một tờ giấy che tất cả các phép toán ngoại trừ hàng đầu tiên. Sau đó, bạn yêu cầu con hạ tờ giấy xuống hàng tiếp theo sau khi hoàn thành mỗi hàng.
Hoặc nếu con cảm thấy choáng ngợp với số lượng lớn bài tập. Bạn có thể giúp con viết từng bài tập ra một tờ giấy, xếp chồng chúng theo độ khó và làm từng nhiệm vụ trong một khoảng thời gian nhất định.
4. Ăn mừng kể cả là chiến thắng nhỏ nhất
Thất bại lặp đi lặp lại có thể phá huỷ sự kiên trì. Tuy nhiên một thành công nhỏ cũng có thể khuyến khích trẻ tiếp tục tiến về phía trước. Vì vậy hãy cùng trẻ ăn mừng những chiến thắng dù là nhỏ nhất.
Ví dụ: Ở buổi học trước, con đánh vần đúng 6 từ. Hôm nay, con đã tự đọc được 8 từ. Đó là một chiến thắng. Bạn cần ghi nhận sự tiến bộ của con dù là nhỏ nhất.
5. Kéo dài sự tập trung cho con
Nếu con bạn muốn từ bỏ một bài tập, hãy đặt đồng hồ và cài giờ thích hợp với mức độ tập trung của chúng. Cha mẹ nên giải thích với con rằng chỉ cần tập trung hoàn thành bài tập cho đến khi có chuông báo hiệu. Sau đó, con có thể nghỉ ngơi và đặt lại bộ đếm thời gian khác.
Bạn cần khuyến khích con xem chúng có thể hoàn thành bao nhiêu bài tập trước khi chuông đồng hồ kêu. Việc làm này nhằm tạo động lực và giúp có được cảm giác thành công nếu hoàn thành đúng như dự kiến. Duy trì việc làm này, theo thời gian, việc tập trung của con sẽ trở nên dễ dàng hơn.
6. Khẳng định với con vấp ngã là điều bình thường
Trẻ bỏ cuộc có thể là do chúng không thể nhìn thấy con đường để thoát khỏi thử thách. Khi đó cha mẹ nên chia sẻ cùng con sự thất vọng này và bày tỏ rằng đó là một cảm giác bình thường. Lúc này điều quan trọng là bạn nên khuyên con nghỉ ngơi.
Sau đó, khi con quay trở lại, hãy xem liệu bạn có thể giúp con việc gì hay không. Khi vấn đề đã rõ ràng, bạn cần hỗ trợ cho đến khi con từ từ vượt qua khó khăn.
7. Khen ngợi nỗ lực
Nhà tâm lý học Stanford Carol Dweck phát hiện ra rằng khi được khen ngợi về trí thông minh (ví dụ: Con thông minh quá!), đứa trẻ sẽ ít có khả năng kiên trì hơn.
Tuy nhiên khi được khen ngợi vì nỗ lực (Ví dụ: Con đã làm việc rất chăm chỉ.), chúng sẽ có động lực và làm việc chăm chỉ hơn.
Để kéo dài sự kiên trì, thay vì tập trung vào điểm số, cha mẹ nên khen ngợi sự cố gắng của con. Nghiên cứu của Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ cũng chỉ ra rằng các thành tích bên ngoài có thể làm giảm sự kiên trì của trẻ.
8. Hãy giúp con tự động viên chính bản thân mình
Những lời tiêu cực như: Con không thể làm được, Con không đủ thông mình sẽ làm mất đi sự kiên trì của trẻ. Vì thế bạn cần giúp con tự động viên bản thân mình bằng những câu nói tích cực khi gặp khó khăn.
Bạn cần rèn luyện thói quen này cho con để chúng có thể tự tin nói: "Mọi thứ không nhất thiết phải hoàn hảo. Tôi sẽ ngày càng tốt hơn nếu vẫn còn tiếp tục cố gắng".
9. Bố mẹ nên lùi lại phía sau
Một trong những quy tắc nuôi dạy con cái hàng đầu của tôi là đừng bao giờ làm cho con điều gì mà con có thể tự làm.
Mỗi lần cha mẹ sửa lỗi hay làm cho con một điều gì đó. Theo thời gian, con sẽ ngày càng phụ thuộc vào bạn.
Khi biết rằng con có thể hoàn thành nhiệm vụ một mình, cha mẹ hãy lùi về phía sau một bước. Điều này cho phép con được tự đứng trên chính đôi chân của mình và đón nhận thành công.
Theo CNBC Make It