Chuyên gia Nga: Gọi tên là 'Lưỡi hái', món hàng nóng Ukraine này sẽ đem lại hy vọng hay chỉ là phế vật?

Lời thề?

Hơn 1 năm trước, sau cuộc tấn công quy mô lớn đầu tiên của UAV cảm tử Geran-2 (được cho là biến thể Nga của Shahed-136 Iran), Kiev đã thề là sẽ tạo ra thứ tương tự và sử dụng nó để tiến hành các cuộc tấn công trả đũa.

Một số mẫu UAV đã được trưng bày và thậm chí đã được thử nghiệm trong chiến trận - nhưng có vẻ chúng đều chưa đạt được các kết quả mong muốn.

Tuy nhiên nỗ lực này không bị bỏ dở, gần đây người Ukraine đã giới thiệu một UAV cảm tử mới có tên AQ 400 'Scythe' (Lưỡi hái). Bên cạnh việc nói rằng đây là 'thành công' của ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine, họ cũng tiết lộ các hình ảnh và đặc điểm liên quan tới UAV. 

Được biết AQ 400 "Scythe" được nghiên cứu và phát triển bởi một công ty nhỏ có tên Terminal Autonomy (trước đây gọi là One Way Aerospace) và đến nay họ đã vượt qua giai đoạn thử nghiệm các nguyên mẫu.

Kết quả của các thử nghiệm ra sao vẫn chưa được làm rõ nhưng việc dự án vẫn tiếp tục cho thấy có thể có những kết quả tích cực.

Theo người Ukraine, 'Lưỡi hái' đã được bàn giao cho quân đội nước này - và dù không có bất kỳ thông tin nào về số lượng nhưng từ những hình ảnh được họ đăng tải lên Internet gần đây, có thể có ít nhất 8 đơn vị UAV đang trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu.

Người Ukraine cũng khẳng định rằng nếu được đầu tư phù hợp, nhà sản xuất có thể lắp ráp hàng trăm UAV mỗi tháng - cụ thể là con số 500. Nhưng rõ ràng dự báo này thực tế tới mức nào vẫn là một câu hỏi lớn.

Với UAV mới, phía Ukraine tự tin rằng mình sẽ có đủ khả năng tấn công vào các mục tiêu nằm sâu trong hệ thống phòng không của Nga.

Tuy nhiên từ những thông tin nói trên, tôi (Ryabov Kirill) đã có thể rút ra những kết luận đầu tiên - và chúng có vẻ không mấy dễ nghe với người Ukraine.

Hy vọng hay 1 phế vật khác?

AQ 400 là một UAV được thiết kế để mang đầu đạn bay tới mục tiêu nhất định.

Ngay từ hình dạng bên ngoài, có thể nói việc sản xuất 'Lưỡi hái' nằm trong một nỗ lực đơn giản hóa thiết kế và giảm chi phí sản xuất. Cụ thể UAV được chế tạo theo thiết kế "Utka" (con vịt trong tiếng Nga). Nó có thân hình trụ chữ nhật đơn giản, trên đó lắp 3 cặp cánh thẳng.

Cặp đầu tiên nằm phía trên sau mũi, cặp thứ hai lớn hơn nằm ở phía dưới sau đuôi thon của thân máy bay và cuối cùng là cặp cánh đuôi đứng.

Cánh lái (cánh liệng) nằm ở mép sau của cặp cánh thứ hai và 1 cánh lái hướng nằm trên cánh đuôi đứng cho thấy cặp cánh đầu tiên và thiết kế thân hình trụ chữ nhật đóng vai trò giữ ổn định máy bay.

Mặc dù kích thước của 'Lưỡi hái' không được tiết lộ nhưng từ những bức ảnh được người Ukraine công bố, có thể ước tính UAV dài khoảng 2 mét, sải cánh từ 2 đến 2,5 mét và trọng lượng cất cánh tối đa từ 150 đến 200 kg.

Một động cơ piston chưa rõ kiểu dáng và công suất được đặt ở đuôi cùng với cánh quạt đẩy 2 cánh. Vị trí động cơ như thế này cho thấy UAV phải được phóng từ máy phóng.

Tốc độ bay tối đa của UAV được người Ukraine tuyên bố là 144 km/h và tầm bay không quá 750 km - tùy thuộc vào tải trọng của máy bay.

Được biết bản 'tiêu chuẩn', UAV có thể mang đầu đạn nặng 32 kg và vẫn có khả năng lắp đặt đầu đạn nặng tới 70 kg (một số nguồn Ukraine nói là 43 kg) nhưng điều này chắc chắn sẽ làm giảm đáng kể tầm bay của UAV.

Nhà phát triển không cung cấp thông tin về hệ thống điều khiển và dẫn hướng nào được sử dụng trên UAV của họ  - tuy nhiên nhiều khả năng là dẫn đường quán tính (INS) hiệu chỉnh bằng định vị GPS.

Có thể việc điều khiển từ xa cũng được hỗ trợ trong quá trình cất cánh hoặc giai đoạn đầu của chuyến bay. Đối với hạ cánh, có vẻ như UAV không được thiết kế để hạ cánh mềm (hạ cánh bằng thiết bị bơm hơi).

Từ những bức ảnh được phía Ukraine công bố, có thể thấy rằng các việc hoàn thiện của  AQ 400 chỉ ở mức thấp nhất có thể chấp nhận - cụ thể là khoảng cách lớn giữa các bộ phận, một số chi tiết kém chất lượng, lỗi sơn...

Quan trọng hơn, hệ thống động cơ và thiết bị điện tử trên UAV cũng có thể đến từ các sản phẩm thương mại.

Cần lưu ý rằng lô hàng đầu tiên - chỉ vỏn vẹn 8 chiếc UAV - tới tay Quân đội Ukraine cho thấy tốc độ sản xuất thấp. Điều này bản thân nó làm nảy sinh nghi ngờ về khả năng của nhà sản xuất trong việc cho ra đời ít nhất là 100 'Lưỡi hái' mỗi tháng chứ chưa nói tới 500.

Mặc dù số lượng có thể tăng lên khi được đầu tư nhưng trong trường hợp cụ thể này, UAV sẽ không đạt được bất kỳ tiêu chuẩn chất lượng nào cả.

Và mặc dù người Ukraine đưa ra các tuyên bố 'chấn động' về đặc tính chiến thuật và kỹ thuật của "Lưỡi hái" nhưng tuy nhiên, khả năng UAV đạt được chúng đặt ra những nghi ngờ hợp lý.

Trước hết việc hoàn thiện kém sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới các đặc tính của UAV - bất kỳ khoảng trống hoặc khiếm khuyết nào trên thân và cánh máy bay cũng sẽ làm giảm tốc độ và tầm bay bay có thể có của 'Lưỡi hái'.

Điều này khiến bất kỳ kế hoạch sử dụng AQ 400 tấn công sâu vào các mục tiêu trong lãnh thổ Nga có vẻ thiếu thực tế - chưa nói tới những UAV kiểu này sẽ phải đối mặt với nhiều lớp phòng không của người Nga.

Có thể nói 'Lưỡi hái' không có bất kỳ tính năng nào giúp nó vượt qua phòng không đối phương - khung máy bay không được phủ lớp sơn giảm phản xạ tín hiệu radar (tàng hình) hoặc một động cơ vượt trội giúp vượt qua phòng không Nga.

Tuy nhiên người Ukraine vẫn có hi vọng rằng việc họ phóng đi một lượng lớn UAV có thể gây quá tải cho phòng không Nga. Tuy nhiên để làm điều này có nghĩa là phải tạo ra một cụm UAV với số lượng lớn - điều vẫn còn nhiều nghi vấn.

Cái kết được đoán trước

Có thể nói với 'Lưỡi hái', người Ukraine đã chứng minh rằng minh không từ bỏ nỗ lực tạo ra các UAV có khả năng tiếp cận các mục tiêu Nga. 

Cần nhắc lại rằng đây không phải là lần đầu tiên Kiev đưa ra thông tin tương tự - họ từng tuyên bố đã sở hữu phiên bản "Made in Ukraine" của UAV Geran-2/Shahed-136.

Tuy nhiên, một số vụ phóng UAV loại này nhằm vào các mục tiêu của Nga đều đã thất bại hoặc chỉ gây thiệt hại cho các mục tiêu dân sự.

Nỗ lực tạo ra những chiếc UAV đơn giản nhất có thể cũng không thành công.  Bất chấp những lời quảng cáo, 'Lưỡi hái' vẫn chưa hoàn hảo và việc sản xuất nối tiếp hầu như là không thể.

Rất có thể người Ukraine sẽ nhanh chóng tung 'Lưỡi hái' vào chiến trường và nhanh chóng vỡ mộng về chúng. Và khi đó người Nga sẽ xác định nơi sản xuất những chiếc UAV này và 'nhấn nút'.