Đó là một buổi sáng mùa đông ở Sheffield, England, nước Anh, khi nhiếp ảnh gia nghiệp dư có niềm đam mê đối với máy bay, Alan Meloy, nhìn qua cửa sổ nhà bếp và phát hiện một vệt máy bay lớn trên bầu trời. Ông hoàn toàn không biết rằng sự tình cờ của mình sau này sẽ giúp cả thế giới phát hiện ra chuyến đi bí mật, nhạy cảm của một Tổng thống tới một vùng xung đột.
Khoảng 6 giờ trước phát hiện của Meloy, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Đệ nhất phu nhân Melania lặng lẽ rời khỏi Nhà Trắng trong đêm Giáng sinh để tới Iraq.
“Phải nói chính xác là tôi đã nhảy ngay ra ngoài. Tôi có thể thấy một vệt lớn đang hướng về phía mình và rất muốn biết đó thực sự là gì. Sau đó tôi nhìn qua ống ngắm và nghĩ thật đáng để chụp vì nó không chỉ là một chiếc máy bay thông thường”, Meloy nói với CNN.
Đó là khoảnh khắc một nhà quản lý dự án IT sắp nghỉ hưu, người đã chụp ảnh máy bay suốt 40 năm qua, biết rằng ông đang nhìn thấy điều gì đó rất đặc biệt khi phát hiện ra màu sắc đặc trưng trên chiếc máy bay.
“Tôi đã vô cùng ngạc nhiên khi phát hiện ra điều đó. Tôi biết đó là 1 trong 2 chiếc VC-25. Tôi không biết ai ngồi trên đó, nhưng chắc hẳn là nhân vật rất quan trọng”.
VC-25 là mẫu Boeing 747-200 được chỉnh sửa, chuyên dùng để chở Tổng thống Mỹ. Chỉ có 2 chiếc tồn tại trên thế giới và được đặt tên là Không Lực Một (Air Force One).
Không Lực Một thường bay với mã hiệu AF1, thường được các trang chuyên lần tìm dấu vết máy bay trực tuyến như “CivMilAir” quan tâm. Theo trang truy vết nổi tiếng ở Anh này, chiếc máy bay hiển thị trên bản đồ với tín hiệu “RCH358” hay “Reach 358”. “Reach” được quân đội sử dụng để chỉ các máy bay vận chuyển hàng hóa. Chiếc máy bay duy trì ở độ cao khoảng 9.450m khi bay qua bầu trời nước Anh.
Meloy lên mạng và đăng tải bức ảnh lên tài khoản Flickr của mình và để xem mọi người có để ý đến chiếc máy bay này hay không. Một số người theo dõi RCH358 khác tỏ ra khá hoài nghi và nói với Meloy rằng, đó không phải là Không Lực Một, vì nó không mang mã hiệu AF1.
“Tôi biết mình nhìn thấy gì, đó là một chiếc VC-25, và chỉ có 2 chiếc trên thế giới, đó là tất cả những gì tôi có thể nói. Có cả ảnh của tôi”, Meloy nói.
Bức ảnh bắt đầu lan truyền trên mạng Twitter và sớm được đồn đoán là Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể đang tới Afghanistan hoặc Iraq.
Vài tiếng sau khi Meloy phát hiện chiếc máy bay qua chiếc Canon 7D từ khoảng cách 25 dặm, Reach 358 bí mật hạ cánh ở căn cứ Al Asad phía Tây Baghdad trước khi Tổng thống và Đệ nhất phu nhân Mỹ gặp gỡ các binh sỹ trong gần 3 giờ.
“Giá mà các bạn có thể thấy những gì chúng tôi đã phải đi qua với chiếc máy bay được làm tối màu, tất cả các cửa sổ đóng kín, không đèn ở bất cứ nơi nào. Tôi chưa bao giờ nhìn thấy điều gì như vậy”, ông Trump nói với các phóng viên ở Iraq, đồng thời tiết lộ chuyến đi được lên kế hoạch trong “3 đến 4 tuần”.
Cựu nhân viên mật vụ Mỹ Jonathan Wackrow, người đã giúp điều phối các chuyến đi ở vùng xung đột được bảo vệ cực nghiêm ngặt, trong đó có một chuyến thăm của Tổng thống Mỹ trước đây, Barack Obama, tới Afghanistan, nói rằng, việc phát hiện chiếc Air Forrce One và những đồn đoán lan truyền trên Twitter không phải là lỗ hổng an ninh, nhưng vẫn là điều đáng lo ngại và cần phải rút ra bài học.
“Trong thời đại truyền thông xã hội, những sự việc như thế này sẽ là vấn đề của Cơ quan mật vụ và giới chức quân sự cần phải hết sức để ý trong tương lai”, Wackrow nói.
Ngày Giáng sinh, 13 phóng viên báo chí được bí mật thông báo và được yêu cầu giữ kín. Các phóng viên được đề nghị không đưa tin về chuyến thăm cho đến khi Nhà Trắng cho rằng đã đủ an toàn hoặc cho đến khi chuyến đi đã gần hoàn thành hoặc Tổng thống đã trở về nước.
Khi vụ việc bắt đầu “ồn ào” trên Twitter, mọi việc bắt đầu rõ ràng hơn rằng ông Trump đang tới Trung Đông, lệnh “cấm vận” đã được dỡ bỏ và các phóng viên cuối cùng cũng được cho phép đưa tin, xác nhận mọi nghi ngờ về chuyến đi của Tổng thống Mỹ.
Khi các phóng viên đã được đưa tin, Reach 358 rời khỏi căn cứ Al Asad lên đường tới căn cứ không quân Ramstein ở Đức. Chiếc máy bay trở Joint Base Andrew từ Ramstein với mã hiệu AF1, theo các trang chuyên tìm dấu vết máy bay./.