Ký ức ám ảnh
Từ khi còn trẻ, Teodora del Carmen Vasquez (sống ở El Salvador) cũng có ước mơ làm mẹ, sống hạnh phúc như những chị em khác. Thế nhưng, cuộc đời cô đã bước vào một ngã rẽ sau cuộc gọi cho đường dây cấp cứu cách đây hơn 10 năm.
Nhớ lại thời điểm đó, dường như ký ức vẫn ám ảnh, chưa thể nguôi ngoai trong tâm trí người phụ nữ này. Năm 2007, khi đang tới trường học để làm việc tại nhà ăn như thường ngày và tràn đầy hy vọng chào đón đứa con thứ 2 thì mọi thứ đổ sập trước mắt Teodora.
Trong lúc đang ngồi làm việc, người phụ nữ này cảm thấy đau nhói ở bụng. Ngày sinh thì chưa đến, cơn đau bất thường khiến Teodora cảm thấy điều gì đó bất thường nên vội vàng gọi xe cấp cứu. "Tôi nhờ họ giúp nhưng xe cấp cứu không đến", Teodora nói.
Trong khi xe cấp cứu không tới, cũng chẳng có ai giúp đỡ, Teodora quằn quại trong nỗi đau tột cùng và chảy rất nhiều máu. Cô không còn lựa chọn nào khác, phải vội chạy vào nhà vệ sinh.
"Tôi còn chưa kịp ngồi thì đã cảm thấy như có thứ gì đó rơi xuống, tôi ngất đi", Teodora chia sẻ khi nỗi đau chưa thể xóa mờ sau 10 năm.
Sau khi tỉnh lại, mọi thứ xung quanh như cơn ác mộng. Teodora vẫn đau đớn, kiệt sức, mệt mỏi chờ được giúp đỡ còn đứa trẻ đã chết. Teodora vừa trải qua cơn đau chuyển dạ đã đối mặt với sự thật cay đắng là đứa trẻ trong bụng được mong ngóng bấy lâu đã ra đi mãi mãi.
Một người khác trong trường đi qua, thấy tình cảnh của Teodora, thay vì lo cho cô liền vội báo cảnh sát. Khi cảnh sát tới hiện trường, Teodora chẳng thấy ai quan tâm, chăm sóc về y tế cho mình, cô bỗng nhiên bị còng tay như tội phạm. Thời điểm đó cũng là lúc cuộc đời cô đối diện với những ngày tháng trong tù do bị cáo buộc giết người.
Teodora hạnh phúc sau 10 năm ngồi tù với tội danh giết người và bản án 30 năm tù
Chưa kịp hiểu chuyện gì đang xảy ra, Teodora vô cùng sốc. Trong khi bị áp giải đi, cô vẫn đang bị chảy máu mà chẳng một ai quan tâm. "Tôi không nghe thấy gì cả, tôi không nghe thấy tiếng con khóc. Tôi đợi họ đến giúp vì chẳng có kiến thức gì. Vậy mà...", Teodora nhớ lại.
Cảnh sát đưa Teodora thẳng đến trại giam. Và vài tháng sau, cô nhận bản án tù 30 năm. Cô đã phạm phải tội được quy định rất nghiêm ngặt ở El Salvador là cấm phá thai trong bất cứ trường hợp nào.
Sau 11 năm ngồi tù, chịu đựng biết bao nhiêu tủi hờn, năm 2018, cô được trả tự do. Bản án của Teodora được tòa án giảm xuống với lý do không đủ bằng chứng xác định tội cố ý gây ra việc thai chết lưu.
“Nỗ lực của tôi là xứng đáng và giờ tôi rất vui khi được trở về với gia đình một lần nữa”, cô nói sau khi ra tù giữa vòng tay của người thân, gia đình đến đón.
Nỗi sợ "treo trên đầu"
Câu chuyện của Teodora không phải là duy nhất. Trường hợp của Alba Lorena Rodríguez cũng là một bi kịch đáng thương. Năm 2009, khi đang mang thai ở tháng thứ 5, cô đột nhiên cảm thấy bị đau ở bụng. Lúc tỉnh dậy, Alba nhận tin đau đớn là đứa con đang lớn lên trong bụng mỗi ngày đã không còn.
Con của Alba tử vong ngay từ trong bụng là do sảy thai. Tuy nhiên, cô lại vướng phải tội giết người do bị kết án nhầm sau khi tòa án nghi Alba tự phá thai. Alba phủ nhận hoàn toàn và khẳng định sảy thai là điều đau lòng mà cô không hề hay biết.
Sau nhiều nỗ lực của các tổ chức, có những phụ nữ bị nghi phá thai lĩnh án tù đã được thả. Ví dụ như Sara Rogel bị bắt hồi năm 2012 sau khi đến bệnh viện do chảy máu trong khi làm việc nhà. Cú ngã khiến cô bị sảy thai. Cơ quan chức năng kết luận Sara cố tình phá thai để đứa trẻ không chào đời.
Sara mừng rơi nước mắt khi được tự do sau nhiều năm ngồi tù
Cô phải lĩnh bản án 30 năm tù và được trả tự do sau khi ngồi tù trong thời gian gần 10 năm. "Sara lẽ ra không phải ngồi tù. Lúc đau buồn vì bị sảy thai lẽ ra cô ấy được ở bên gia đình. Thay vào đó, cô gái trẻ bị vào tù oan uổng", một nhà hoạt động nữ quyền chia sẻ.
El Salvador là một trong 5 quốc gia duy nhất trên thế giới hình sự hóa việc phá thai. Luật được ban hành năm 1998 quy định, phụ nữ có thể bị buộc tội giết người hay các tội danh khác liên quan nếu phá thai hoặc bị nghi phá thai, dù là lý gì do gì. Ngoài ra, các bác sĩ cũng sẽ bị liên đới trách nhiệm, bị truy tố vì không bao cáo các trường hợp phụ nữ nghi ngờ phá thai.
Tuy nhiên, chính quy định này dẫn đến những trường hợp phụ nữ bị sảy thai, thai chết lưu hoặc các trường hợp y tế khác dẫn đến không giữ được thai nhi bị quy kết là phá thai.
Theo Tổ chức từ thiện Công dân Salvador nhằm xóa bỏ tình trạng phá thai, 27 phụ nữ hiện đang phải chịu mức án từ 6 đến 35 năm vì tội giết người nghiêm trọng liên quan đến việc phá thai.
Chính phủ do Tổng thống Sanchez Ceren lãnh đạo từng đề xuất phá thai trong những trường hợp bị hãm hiếp và buôn người hoặc do tính mạng người mang thai bị đe dọa, nhưng nó đã không được Quốc hội thông qua.
Nỗ lực bất thành này của Chính phủ đã khiến cho quy định khắt khe về phá thai ở Salvador như nỗi sợ "treo trên đầu" nhiều phụ nữ ở quốc gia Nam Mỹ này. Bất cứ ai khi mang thai cũng nơm nớp lo sợ, nếu cái thai không chào đời an toàn, hẳn một bản án có thể chờ họ phía trước...
Nguồn: Washington Post, The Guardian