Những người Yemen bắn vào đồng bào vì tiền?
Nhiều năm chiến tranh ở Yemen trôi qua, Anees cảm thấy mình không còn lựa chọn nào khác ngoài việc trở thành một lính đánh thuê trong một lữ đoàn chống lại lực lượng Houthi.
Nhà máy sản xuất nhựa ở thành phố Taiz nơi anh từng làm việc đã phải đóng cửa và khi không còn thu nhập, vợ anh đưa con gái của họ đi và để lại anh với tương lai mù mịt: "Cô ấy nói tôi (phải lựa chọn) giữa việc chu cấp cho gia đình những nhu cầu thiết yếu hoặc ly dị".
Chính vì thế, vào tháng 10/2018, Anees cùng hàng chục người đàn ông khác từ làng của anh ta, đã gia nhập Lữ đoàn al-Fateh, một đơn vị được Arab Saudi hậu thuẫn thành lập năm 2016, toàn bộ là người Yemen và đóng tại thị trấn Najran ở phía nam Arab Saudi.
Nhờ việc trở thành lính đánh thuê, mỗi tháng Anees đã có thể gửi khoảng 1.200 USD về nhà và tiếp tục chiến đấu cho đến tháng 4/2019 khi anh về thăm nhà.
Vào tháng 5/2019, anh đã quay trở lại biên giới Arab Saudi-Yemen một lần nữa, mặc dù cảm thấy đó có thể là chuyến đi cuối cùng của mình.
Rafeeq al-Wadi, một chiến binh Houthi đứng trước một vị trí của lực lượng phòng thủ Arab Saudi bị chiếm, từ đây có thể quan sát thấy vùng ngoại ô của Najran, Arab Saudi.
"Tôi cảm thấy rằng có lẽ đây là chuyến trở về nhà cuối cùng của tôi. Các trận đánh đang trở nên khốc liệt hơn và (người) Arab Saudi đang đẩy chúng tôi ra chiến tuyến trong khi họ tránh xa các trận đánh".
4 tháng sau đó, Arab Saudi đã đưa hơn 1.000 lính đánh thuê như Anees vào một tiền đồn quân sự "dễ bị tổn thương" ở biên giới phía nam vương quốc, nơi họ bị Houthi bao vây trong bốn ngày.
Người đàn ông Yemen 43 tuổi và thân nhân của những người thiệt mạng trong cuộc bao vây đó đang kêu gọi những người lính đánh thuê rời bỏ những "ông chủ".
"Tôi đang tự nguyền rủa mình mỗi ngày vì đã tham chiến để bảo vệ biên giới của Arab Saudi khỏi lực lượng Houthi. Nhưng đó không chỉ là sai lầm của tôi. Nền kinh tế trở nên tồi tệ (của Yemen) đã khiến chúng tôi phải làm điều đó".
Sập bẫy
Từ tháng 8/2019, Houthi đã mở rộng các cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo và máy bay không người lái (UAV) xuyên biên giới vào lãnh thổ Arab Saudi, tấn công một sân bay và một mỏ dầu lớn.
Khi một cuộc chiến khác đang diễn ra ở miền nam Yemen giữa lực lượng của Hội đồng chuyển tiếp miền nam (STC) và lực lượng ủng hộ chính phủ của Tổng thống Hadi, Houthi đã tận dụng quân số chiến binh thân Hadi ở phía bắc giảm sút để tiến quân về biên giới với Arab Saudi.
Vào tuần trước, Anees cho biết, các chỉ huy Lữ đoàn al-Fateh đã ra lệnh cho các chiến binh hành quân tới Thung lũng Jabara, một khu vực thuộc quận Ketaf của tỉnh Saada, Yemen.
"Chúng tôi biết thung lũng này nằm dưới sự kiểm soát của Houthi và họ cũng đang ở sau lưng chúng tôi tại Najran", Anees nói.
Bản đồ cho thấy Lữ đoàn al-Fateh nằm trong khu vực bao vây bởi lực lượng Houthi.
Nhưng các nhà lãnh đạo vẫn khăng khăng ra lệnh cho những người lính đánh thuê Yemen tiến lên phía trước, và hứa rằng các chiến binh Salafist (Hồi giáo cực đoan) sẽ theo sát từ phía sau và bảo vệ họ.
"Hơn 1.000 chiến binh Yemen tiến vào thung lũng, nó trống rỗng khi chúng tôi đến", Anees nói.
Sau đó, chúng tôi phân tán ra khoảng 1,5km quanh thung lũng và không phát hiện được một (chiến binh) Houthi nào.
Nhưng đó là một cái bẫy. Đột nhiên, Houthi bắt đầu bắn chúng tôi từ trên các mỏm núi.
Chúng tôi đã cố gắng chiến đấu nhưng không có bất kỳ chiến binh Salafist nào hỗ trợ chúng tôi và Houthi đã bao vây chúng tôi từ mọi hướng".
Anees cho biết cuộc bao vây bắt đầu vào ngày 26 và kéo dài đến 28/8, không có bất kỳ sự hỗ trợ nào từ Arab Saudi hay các chiến binh Salafist. Cuối cùng, một số chiến binh đã đột phá vòng vây và tháo chạy.
"Chúng tôi sắp chết vì đói. Chúng tôi đã hết thức ăn. Arab Saudi và các chiến binh Salafist đã không giải vây cho chúng tôi, vì vậy chúng tôi đã chiến đấu và chạy về phía Najran và chỉ có một vài người trốn thoát trong đó có tôi", Anees nói.
Anees nằm trong số gần 100 chiến binh trốn thoát, trong khi đó hơn 1.000 người khác đã bị giết hoặc bị bắt.
Cuộc bao vây của Houthi nhằm vào các đơn vị lính đánh thuê Yemen tấn công về hướng thung lũng Jabara
Một số trang web và tài khoản Facebook ủng hộ lực lượng Hadi đã miêu tả tương tự kết quả của trận đánh, rằng Houthi đã bao vây lữ đoàn al-Fateh trong 3 ngày, giết và bắt sống hầu hết chiến binh.
Họ bao gồm khoảng 800 người từ Taiz, 600 từ Ibb, 300 từ Al-Jawf và 200 từ tỉnh Dhamar đã bị giam ở Ketaf và sau đó được chuyển đến các nhà tù khác nhau.
Nguồn tin cũng nói rằng một trong những phương tiện vận chuyển tù binh, cách xa khu vực xảy ra cuộc bao vây đã bị không kích của Không quân Arab Saudi khiến họ thương vong với số lượng lớn.
Mohammed Al-Boukhaiti, một nhà lãnh đạo Houthi và là thành viên của Hội đồng Chính trị của Houthis, cho biết trên tài khoản Facebook của ông rằng tất cả các chi tiết trong các trang web ủng hộ lực lượng Hadi là chính xác.
"Có nhiều thông tin nguy hiểm hơn mà chúng tôi sẽ tiết lộ sau. (Tuy nhiên) sự việc quan trọng nhất là các quốc gia hiếu chiến (liên minh can thiệp Yemen do Arab Saudi dẫn đầu) đã giết hại chính những lính đánh thuê của họ".
Arab Saudi đã không bình luận công khai về trận chiến và không trả lời yêu cầu bình luận các phóng viên.
Anees nói tiếp: "Chúng tôi sắp chết vì đói, nhưng Arab Saudi đã không can thiệp để phá vỡ vòng vây bằng các cuộc không kích vì đơn giản là họ không quan tâm đến (mạng sống của) chúng tôi.
Tôi đã kêu gọi tất cả các chiến binh người Yemen ở biên giới Saudi trở về nhà và để Houthi tiến vào Arab Saudi để trả thù cho cái chết của các chiến binh, những đồng bào của chúng tôi".
Cảnh quay cho thấy các xe cơ giới của lính đánh thuê Yemen bị lực lượng Houthi bao vây tại quận Kitaf, Sadaa, Yemen.