Vừa qua, khi cuộc bầu cử Tổng thống ở Ukraine đi đến hồi kết, thì Tổng thống Nga Vladimir Putin đã có động thái khá bất ngờ: Đơn giản hóa điều kiện cấp hộ chiếu Nga cho các cư dân sinh sống ở khu vực ly khai miền Đông Ukraine.
Theo đó, người dân Donetsk và Luhansk hiện nay có thể được cấp hộ chiếu Nga trong vòng 3 tháng sau khi nộp đơn đăng kí.
Động thái trên của Tổng thống Nga đã bị phía Mỹ lên án kịch liệt.
Cụ thể, bà Morgan Ortagus, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, phát biểu:
"Mỹ lên án quyết định của Tổng thống Putin về việc cung cấp hộ chiếu Nga cho các công dân Ukraine sinh sống tại miền Đông Ukraine.
Nước Nga, thông qua hành động vô cùng khiêu khích này, đang tăng cường tấn công nhằm vào chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.
Quyết định của Tổng thống Putin đã tạo ra trở ngại nghiêm trọng đối với việc thực thi thỏa thuận Minsk và quá trình đưa Donbass trở lại với Ukraine.
Cụ thể, nội dung thỏa thuận Minsk có chữ kí của Nga đã kêu gọi việc khôi phục toàn bộ quyền kiểm soát của chính phủ Ukraine tại khu vực miền Đông Ukraine.
Ứng viên vừa đắc cử Tổng thống Ukraine - ông Vladimir Zelensky - đã nhiều lần bày tỏ sẵn sàng cùng Nga thực thi các điều khoản trong thỏa thuận Minsk và chấm dứt cuộc xung đột ở Đông Ukraine - cuộc chiến đã khiến gần 13.000 người thiệt mạng.
Hiện nay mọi chuyện đều tùy vào Nga quyết định xem liệu họ muốn tiếp tục khiến căng thẳng leo thang hay tuân thủ các cam kết trong khuôn khổ thỏa thuận Minsk."
Các cuộc xung đột vũ trang tại miền Đông Ukraine bắt đầu nổ ra từ năm 2014, sau khi Donetsk và Luhansk tuyên bố thành lập nhà nước ly khai tự xưng, do không công nhận chính phủ mới của Ukraine.
Ukraine, Nga, Pháp và Đức đã tìm cách giải quyết xung đột này bằng các cuộc đối thoại đa phương. Năm 2015, các nước này đã cùng kí kết thỏa thuận ngừng bắn Minsk, tuy nhiên, cả Kiev và Donbass vẫn tiếp tục cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận ngừng bắn này.
Được biết, luật pháp của Ukraine không công nhận quyền song tịch của công dân. Quyết định của ông Putin khiến nhiều người lo ngại rằng người dân miền Đông Ukraine sẽ đổ xô đi xin hộ chiếu Nga.
Trước những phản ứng trên, Tổng thống Putin đã khẳng định rằng động thái này được thực hiện hoàn toàn với mục đích nhân đạo và bảo vệ nhân quyền. Ông cũng cho biết Moskva không hề muốn tạo thêm vấn đề cho chính phủ mới của Ukraine.
Phía Kiev đã có nhiều phản ứng mạnh mẽ trước quyết định bất ngờ của Nga. Trong đó, tân Tổng thống đắc cử Vladimir Zelensky đã kêu gọi quốc tế gia tăng đòn cấm vận đối với Nga. Tổng thống sắp mãn nhiệm Petro Poroshenko cũng lên án rằng hành động của Nga là vi phạm luật pháp quốc tế.