Tờ Middle East Eye đưa tin, mới đây, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas đã được mời tới thủ đô Riyadh của Ả Rập Saudi để tham gia cuộc hội đàm với Quốc vương Salman và Thái tử Mohammed bin Salman.
Động thái này diễn ra ngay sau một cuộc họp của Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) tại thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ hôm 13/12 - nơi ông Abbas tuyên bố sẽ không tiếp tục chấp nhận vai trò trung gian hòa giải của Mỹ trong tiến trình hòa bình giữa Israel và Palestine.
Thái tử Salman nói với Tổng thống Abbas rằng Mỹ là "quốc gia duy nhất có tầm ảnh hưởng" liên quan đến tiến trình hòa bình tại Israel và Palestine.
Theo các quan chức Palestine, Thái tử Saudi khẳng định với ông Abbas: "Mỹ là quốc gia duy nhất có tầm ảnh hưởng thực sự đối với Israel, là nước duy nhất có thể thuyết phục Israel trong bất cứ tiến trình hòa bình nào và không ai có thể làm được điều này, dù là Liên minh châu Âu (EU), Nga hay Trung Quốc."
Hành động của Thái tử được cho là sẽ gây bất mãn và chọc giận thế giới Ả Rập. Tại hội nghị hồi đầu tháng, các nước thành viên Liên đoàn Ả Rập (AL) - bao gồm Saudi - đã thông qua nghị quyết đòi Mỹ rút lại tuyên bố của tổng thống Donald Trump về việc công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.
Trước đó, trong chuyến thăm hồi đầu tháng, Thái tử Salman chia sẻ với ông Abbas rằng Mỹ "đã chuẩn bị cho một thỏa thuận hòa bình và dường như thỏa thuận này có khởi đầu không mấy sáng sủa, nhưng nó sẽ kết thúc tốt đẹp."
Trong khi đó, một quan chức Palestine cho biết, trong cuộc gặp gần đây nhất với ông Abbas, Thái tử 32 tuổi đã sử dụng chiến thuật "ngoại giao mềm" để nỗ lực thuyết phục Tổng thống Palestine trở lại tiến trình hòa bình Trung Đông do Mỹ bảo trợ, và nhằm chuẩn bị tiếp đón Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence trong chuyến thăm khu vực dự kiến diễn ra trong thời gian tới.
Theo quan chức này, ông Abbas khẳng định rõ ràng với Thái tử Salman rằng, ông cam kết theo đuổi bất cứ tiến trình hòa bình nào "có ý nghĩa".
"Tổng thống Abbas luôn ‘để ngỏ’ các khả năng," quan chức trên cho biết. Theo đó, ông Abbas khẳng định "nếu Mỹ sẵn sàng tuyên bố một tiến trình hòa bình dựa trên giải pháp hai nhà nước và đường biên giới năm 1967, đồng thời công nhận Đông Jerusalem là thủ đô của nhà nước Palestine, thì chúng tôi sẵn sàng lập tức tham gia tiến trình đó".
"Tuy nhiên, nếu họ muốn chúng tôi tham gia một tiến trình hòa bình thiên vị Israel, thì thực sự chúng tôi không thể."
Palestine sẽ không chấp nhận kế hoạch của Mỹ
Thái tử Mohammed bin Salman (trái) và Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas. Ảnh: Newburgh gazette.
Các quan chức Palestine cho hay, ông Abbas biết rõ về kế hoạch hòa bình của Mỹ nhưng coi đây chỉ là "sao chép tầm nhìn" của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
"Tổng thống Abbas sẽ không chấp nhận bất cứ thỏa thuận thiên vị nào, và thỏa thuận duy nhất ông có thể chấp nhận là thỏa thuận dựa vào đường biên giới năm 1967," một quan chức nhấn mạnh.
Cũng theo lời quan chức này, bất cứ "thỏa thuận thiên vị tạm thời nào, như thỏa thuận do chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang soạn thảo," đều sẽ không được ông Abbas chấp thuận.
Hôm 6/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố chính quyền Mỹ sẽ thừa nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, đồng thời nhấn mạnh Mỹ sẽ chuyển Đại sứ quán của nước này từ thành phố Tel Aviv tới Jerusalem.
Động thái này được Israel hoan nghênh, nhưng vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ từ nhiều quốc gia và tổ chức trên thế giới vì cho rằng quyết định của ông chủ Nhà Trắng làm tổn hại tiến trình đàm phán hòa bình.
Thế giới Hồi giáo, Liên Hợp Quốc, một loạt các nhà lãnh đạo thế giới từ châu Âu tới Trung Đông và Australia, và thậm chí ngay cả các đồng minh của Mỹ tại phương Tây đã chỉ trích quyết định của ông Trump, đồng thời khẳng định khu vực Trung Đông sẽ rơi vào tình trạng bất ổn mới sau quyết định này.
Trong tuyên bố tại Istanbul, OIC khẳng định Jerusalem là thủ đô của Palestine, đồng thời thúc giục Mỹ rút khỏi tiến trình hòa bình Trung Đông và rút lại quyết định về Jerusalem.
Ngày 21/12 vừa qua, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc họp khẩn và đã thông qua nghị quyết chỉ trích quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump, với sự tán thành của 128 thành viên, đồng thời kêu gọi các quốc gia không chuyển đại sứ quán đến thành phố này.
Trước đó, ngày 18/12, Mỹ đơn độc phủ quyết dự thảo nghị quyết tương tự tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, trong khi tất cả các thành viên khác thuộc HĐBA đều bỏ hiếu thuận.