Nhóm Ngân hàng Phát triển châu Phi (AfDB) đã tổ chức cuộc họp thường niên từ ngày 23 đến ngày 27/5 tại Accra, Ghana liên quan đến hai chủ đề chính gồm khả năng chống chịu với khí hậu và quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng ở châu Phi. Đây là chủ đề được lựa chọn từ COP26 vào năm 2021 ở Glasgow, Scotland và COP27 vào tháng 11 tới ở Sharm el-Sheikh, Ai Cập.
Các thống đốc của ngân hàng châu Phi đã chia sẻ kinh nghiệm về những thách thức của biến đổi khí hậu và chuyển đổi năng lượng mà quốc gia của họ phải đối mặt. Họ cũng nêu chi tiết các biện pháp để giải quyết tình hình hiện tại và những giải pháp cho vấn đề.
Châu Phi chỉ phát thải 3% khí nhà kính, nhưng đây là châu lục bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi nền nhiệt tăng cao. Mức tăng nhiệt độ toàn cầu 2°C có thể dẫn đến mức tăng 3,6°C ở các khu vực của châu Phi. Mực nước biển dâng cao là một mối đe dọa, đặc biệt là đối với các nước ven biển ở vùng Tây Phi. 35 trong số 45 quốc gia dễ bị tổn thương nhất bởi biến đổi khí hậu là ở châu Phi cận Sahara.
Từ năm 2020 đến năm 2030, nhu cầu về chống biến đổi khí hậu của châu Phi có thể lên tới 331 tỷ USD. Tuy nhiên, châu Phi chỉ nhận được 3% tổng dòng tài chính khí hậu toàn cầu.
Châu Phi phải thực hiện thành công quá trình chuyển đổi năng lượng vì châu lục này là nơi sinh sống của 20% dân số thế giới và chỉ chiếm 6% nhu cầu năng lượng toàn cầu. Hiện 600 trăm triệu người ở châu Phi vẫn chưa được sử dụng điện.
Châu Phi ghi nhận 600.000 ca tử vong hàng năm do ô nhiễm không khí hộ gia đình, bao gồm cả nhiên liệu kém chất lượng được sử dụng để sưởi ấm và nấu ăn.
2 - 4% GDP của châu Phi bị cắt giảm hàng năm do các vấn đề cung cấp năng lượng và cắt điện liên tục.
Để đáp ứng nguyện vọng của mình, lục địa này phải tăng gấp đôi công suất sản xuất năng lượng từ năm 2020 đến năm 2040.
Cuộc họp trong năm 2022 của Nhóm Ngân hàng Phát triển châu Phi đã diễn ra trong 5 ngày tại thủ đô của Ghana và là lần họp trực tiếp đầu tiên kể từ năm 2019. Khoảng 3.000 đại biểu từ 54 quốc gia thành viên châu Phi và 27 nước ngoài Châu Phi đã tham dự.
Tại sự kiện này, Tổng thống Nigeria Akinwumi Adesina nhấn mạnh rằng Ngân hàng sẽ tăng gấp đôi ngân sách chống biến đổi khí hậu lên 25 tỷ USD vào năm 2025. AfDB, đã ngừng tài trợ khai thác than vào năm 2021, cam kết hỗ trợ giảm phát thải khí nhà kính trên lục địa này. Tổng thống Akinwumi Adesina cũng nhấn mạnh về công bằng khí hậu giữa các nước phía Bắc và châu Phi.
Ông Kenneth Ofori-Atta, Bộ trưởng Bộ Tài chính của Ghana, kết luận: "Hãy can đảm để thúc đẩy chương trình chống biến đổi khí hậu tiến lên phía trước và hỗ trợ các quốc gia có chiến lược khí hậu để tăng trưởng xanh và bao trùm."
Nhóm Ngân hàng Phát triển châu Phi đã tổ chức cuộc họp thường niên từ ngày 23 đến ngày 27/5 tại Accra, Ghana. (Ảnh: Voxafrica)
Dưới đây là một số điển hình về các sáng kiến đang được tiến hành cho phiên bản tiếp theo trong cuộc họp thường niên của Nhóm Ngân hàng Phát triển Châu Phi, dự kiến diễn ra vào tháng 5/2023 tại Sharm el-Sheikh, Ai Cập.
AfDB giữ vai trò tiên phong
Nhóm Ngân hàng Phát triển châu Phi đã không chờ đợi cuộc họp quy mô lớn ở Accra để hành động. Dưới đây là ba ví dụ về các dự án mà nhóm đã thực hiện:
Về khả năng chống chịu với khí hậu, 100 triệu ha đất bạc màu sẽ được phục hồi dọc theo hành lang dài 8.000 km và rộng 15 km xuyên lục địa châu Phi. Điều này sẽ loại bỏ 250 triệu tấn carbon dioxide và tạo ra 10 triệu việc làm xanh vào năm 2030.
Một ưu tiên khác của AfDB là chương trình ADAPT cho thanh niên với ngân sách 1 triệu USD. Đây là cuộc thi dành cho các doanh nhân trẻ để phát triển các giải pháp sáng tạo nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và tạo việc làm xanh.
Về chuyển đổi năng lượng, 20 tỷ USD đã được đầu tư để sản xuất 10.000 MW năng lượng mặt trời, mang lại lợi ích cho 250 triệu người dân ở vùng Sahel, từ Senegal đến Ethiopia.
Ghana với năng lượng mặt trời
Bên lề Hội nghị thường niên, Chính phủ Ghana đã ký thỏa thuận viện trợ không hoàn lại với Quỹ Phát triển châu Phi và khoản vay với Chính phủ Thụy Sĩ cho dự án lưới quang điện nhỏ bằng năng lượng mặt trời và đo sáng mạng (cơ chế thanh toán tiền điện cho phép người tiêu dùng tạo ra một số hoặc tất cả điện của họ sử dụng điện đó bất cứ lúc nào, thay vì khi nó được tạo ra).
Nguồn tài trợ từ Chính phủ Thụy Sĩ sẽ được sử dụng một cách mich bạch để hỗ trợ phát triển chương trình đo sáng mạng hiện có của Ghana và triển khai 12.000 hệ thống quang điện mặt trời cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ và hộ gia đình. Dự án có kinh phí 85,88 triệu USD sẽ giảm phát thải khí nhà kính 0,779 triệu tấn CO2 mỗi năm và tạo ra tới 2.865 việc làm trong giai đoạn xây dựng, 30% trong số đó sẽ dành cho phụ nữ và thanh niên.
Cung cấp điện từ thủy điện
Vào cuối năm 2024, Mozambique dự kiến sẽ hoàn thành việc cấp vốn để xây dựng đập Mphanda Nkuwa ở tỉnh Tete, một khu vực đang rất thiếu điện. Sông Zambezi đầy sóng gió sẽ cung cấp năng lượng cho nhà máy thủy điện 1.500 Megawatt, được bổ sung 1.300 km đường dây cao thế. Chi phí của dự án là 4,5 tỷ USD, dự kiến vận hành vào năm 2031.
