Vừa qua, một phụ nữ trung niên cho bạn mượn tiền tỉ để chuyển khoản cho kẻ lừa đảo là "trai lạ" trên mạng. Tuy nhiên, việc cho mượn này chỉ viết giấy tay và chính người cho mượn đã tự dùng tài khoản của mình chuyển tiền cho nhóm lừa đảo.
Sau khi trình báo công an về việc bị lừa, mỗi tháng nạn nhân trả cho người bạn 5 triệu đồng mong muốn hoàn thành số tiền đã mượn.
Vậy trong trường hợp này, việc vay mượn bằng giấy tay có giá trị pháp lý hay không? Và người cho mượn muốn đòi lại số tiền đã chuyển khoản thì phải thực hiện thủ tục như thế nào?
Xét về Giấy vay nợ giữa hai người ký thì có giá trị pháp lý. Theo đó hợp đồng vay tài sản hiện được quy định tại Điều 463 Bộ luật Dân sự năm 2015 như sau: "Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thoả thuận hoặc pháp luật có quy định".
Như vậy, pháp luật hiện hành không quy định bắt buộc về hình thức của hợp đồng vay tài sản, thỏa thuận vay tài sản có thể được thể hiện bằng lời nói, văn bản, … và đều có giá trị pháp lý.
Xét về nghĩa vụ trả nợ thì căn cứ Điều 466 Bộ luật Dân sự 2015 quy định nghĩa vụ trả nợ của bên vay: "Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác" và các khoản lãi theo thỏa thuận hoặc quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, vì người cho mượn tiền trực tiếp chuyển tiền cho nhóm đối tượng lừa đảo nên chúng ta cần làm rõ thêm thỏa thuận giữa hai người cũng như nội dung tại "Giấy mượn nợ" để xác định quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của các bên.
Nếu người mượn nợ không tiếp tục trả lãi và nợ gốc thì người cho mượn có quyền khởi kiện ra tòa án nơi cư trú.
Trong trường hợp trên mặc dù người cho mượn nợ không trực tiếp đưa tiền cho người mượn nhưng có "Giấy vay nợ" sau đó có trả mỗi tháng 5 triệu thì mặc nhiên khẳng định và thừa nhận khoản vay mượn này!
Khi khởi kiện, chủ nợ cần cung cấp giấy mượn tiền,bằng chứng các lần trả lãi,sao kê chuyển khoản số tiền đã cho mượn.