"Chương trình được biết dưới cái tên Hành động gia hạn cho trẻ em nhập cảnh (DACA)... sẽ bị hủy bỏ," ông Sessions thông báo. Bộ trưởng tư pháp Mỹ gọi DACA là một chương trình "vi hiến và phủ định công việc Mỹ".
"Nói một cách đơn giản, nếu chúng ta đặt mục tiêu xa hơn về củng cố trật tự hiến pháp và pháp trị tại Mỹ, thì Bộ tư pháp không thể bảo vệ những kiểu vượt rào như thế này," ông cho hay.
DACA là chương trình được thông qua bằng một sắc lệnh hành pháp của cựu tổng thống Barack Obama, quy định những người nhập cư vào Mỹ không có giấy tờ hợp lệ sẽ được bảo vệ.
DACA có hiệu lực từ tháng 6/2012, cho phép những người nhập cảnh bất hợp pháp vào Mỹ trước 16 tuổi không bị trục xuất, và được cấp giấy phép làm việc có thể gia hạn sau 2 năm. Điều kiện là người đệ đơn phải dưới 31 tuổi tính đến 15/6/2012, sinh sống liên tục trên đất Mỹ từ 15/6/2007, phải hoàn thành bậc học trung học và không có hồ sơ phạm pháp.
Chương trình này hiện đang bảo trợ cho gần 800.000 người nhập cư không giấy tờ đến Mỹ từ khi còn trẻ.
Với tuyên bố của Bộ trưởng Jeff Sessions, "quả bóng" đã chính thức nằm trên sân của Quốc hội Mỹ. Các nhà lập pháp cần tìm giải pháp thay thế để xử lý tình trạng của những người nhập cư trái phép sau khi DACA hết hiệu lực.
Bộ an ninh nội địa Mỹ (DHS) tuyên bố trong một thông cáo báo chí rằng họ đã bắt đầu siết chặt chương trình. Cơ quan này sẽ ngừng làm thủ tục đối với mọi đơn đăng ký mới kể từ hôm nay, 5/9, và chính thức đình chỉ chính sách của chính quyền Obama.
Dù vậy, DHS cũng công bố một kế hoạch gia hạn giấy phép cho những trường hợp sẽ bị hết hạn trong 6 tháng tới, để Quốc hội có thời gian hành động trước khi bất kỳ cá nhân nào đang được bảo trợ bởi DACA "bị mất khả năng làm việc, học tập và sinh sống không sợ hãi ở nước Mỹ".
Những người ủng hộ chương trình DACA mang băng rôn biểu tình trên Pennsylvania trước Nhà Trắng, ngày 3/9/2017 (Ảnh: Pablo Martinez Monsivais/AP)
Chỉ ít phút trước tuyên bố của Bộ trưởng Sessions, tổng thống Trump đã lên Twitter gửi thông điệp cho các nhà lập pháp vừa trở lại sau kỳ nghỉ tháng 8: "Quốc hội, hãy sẵn sàng làm việc của các vị - DACA!"
Hôm 4/9, Trump đã phát đi tín hiệu rằng ông sẽ xúc tiến một kế hoạch để hủy bỏ DACA, nhưng không trục xuất ngay những người nhập cư trái phép trong 6 tháng, để Quốc hội có thể soạn thảo bộ luật thay thế.
Bất chấp chủ tịch Hạ viện Mỹ, nghị sĩ Cộng hòa Paul Ryan, thúc giục tổng thống giữ lại chương trình và cho phép Quốc hội tìm phương án sửa đổi, nhiều đảng viên Cộng hòa đã mô tả DACA là chương trình bất hợp pháp.