Theo AP, tài liệu dài 12 trang do Nhà Trắng công khai hôm 6-4 là kết quả một cuộc "đánh giá nóng" các chính sách của Mỹ quanh việc rút quân Mỹ khỏi Afghanistan năm 2021. Việc rút quân này vốn được mô tả là "hỗn loạn".
Bản báo cáo thừa nhận việc sơ tán người Mỹ và các đồng minh khỏi Afghanistan nên bắt đầu sớm hơn nhưng đổ lỗi sự chậm trễ này cho chính phủ và quân đội Afghanistan, cũng như các đánh giá của cộng đồng tình báo và quân đội Mỹ.
Ông Donald Trump phát biểu trước quân đội Mỹ, với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đứng phía sau, trong chuyến thăm không báo trước tới Căn cứ Không quân Bagram (Afghanistan) ngày 28-11-2019, khi ông Trump là tổng thống Mỹ đương nhiệm - Ảnh: REUTERS
Ngoài ra, tài liệu nêu rõ: "Các lựa chọn của Tổng thống Biden về cách thực hiện việc rút quân khỏi Afghanistan đã bị hạn chế nghiêm trọng bởi các điều kiện do người tiền nhiệm tạo ra"; "Taliban đang ở vị thế quân sự mạnh nhất mà họ từng có kể từ năm 2001, kiểm soát hoặc tranh giành gần một nửa đất nước".
Ông Trump đáp trả bằng cách cáo buộc ngược lại chính quyền ông Biden đang chơi "một trò chơi thông tin sai lệch mới" để đánh lạc hướng khỏi "sự đầu hàng quá kém cỏi của họ ở Afghanistan". Ông Trump kết luận trên mạng xã hội: "Ông Biden phải chịu trách nhiệm, không ai khác".
Tài liệu do Nhà Trắng công bố cũng thừa nhận lỗi về sự đánh giá quá lạc quan hơn tình hình thực tế của cộng đồng tình báo, cho biết ông Biden đã đồng thuận với các khuyến nghị của các chỉ huy quân sự về tiến độ rút quân của Mỹ.
"Rõ ràng chúng tôi đã đánh giá sai" - phát ngôn viên Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby cho biết, bỏ qua các câu hỏi về việc ông Biden có hối tiếc nào trong các quyết định và hành động hay không.
Ông Kirby cho biết báo cáo này không phải một bản giải trình, mà để hiểu những gì đã xảy ra để đưa ra các quyết định cho tương lai.
Nhà Trắng cũng cho biết các sai lầm ở Afghanistan đã ảnh hưởng đến cách họ xử lý xung đột ở Ukraine. Họ đã mô phỏng những tình huống xấu nhất trước khi xung đột chính thức nổ ra tháng 2-2022 và chuyển sang công bố thông tin tình báo về ý định của Moscow từ nhiều tháng trước đó.
"Chúng tôi hiện ưu tiên sơ tán sớm hơn khi đối mặt với tình hình an ninh đang xuống cấp" - Nhà Trắng cho biết.
Đây là một tài liệu tóm tắt do Hội đồng An ninh quốc gia soạn thảo với sự đóng góp của chính Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Một bản đánh giá chi tiết hơn do Bộ Ngoại giao và Lầu Năm Góc thực hiện sẽ được chuyển tới Quốc hội trong cùng ngày, sẽ được phân loại là bảo mật cao.