"Chim ưng đêm" F-117A tái xuất?
Ngày 16/8, 11 năm sau khi Không quân Hoa Kỳ quyết định loại biên máy bay tấn công tàng hình F-117 Nighthawk (Chim ưng đêm), nó đã tái xuất hiện trước công chúng trong tình trạng tháo dỡ nửa chừng và bị kéo đi khắp miền Tây nước Mỹ bằng một xe đầu kéo.
Chiếc F-117 được kéo bởi xe đầu kéo vào ngày 16/8 trên cao tốc Columbia gần Sân bay Palmdale, California (Ảnh: Chris McGreevy)
"Bức ảnh được chụp ngay bên ngoài Nhà máy 42 của Không quân Mỹ ở Palmdale", nhiếp ảnh gia Chris McGreevy nói.
"Có thể họ đã chở nó từ Tonopah đến Palmdale để nó có thể được "phi quân sự hóa" ( quá trình loại bỏ tất cả các hệ thống điện tử hàng không, vật liệu hấp thụ radar, hệ thống vũ khí... ) và cuối cùng sẽ được trưng bày ở đâu đó.
Tôi đoán khung máy bay này là phần không thể tháo rời được, và cũng là một trong những chiếc F-117 đã được niêm cất trong các nhà chứa máy bay tại Tonopah (Trung tâm thử nghiệm không quân ở Nevada)", McGreevy nói thêm.
F-117 trong nhà chứa máy bay tại Tonopah.
F-117 được đưa vào trang bị vào giữa những năm 1980 và nổi tiếng với các nhiệm vụ tấn công sâu trong lãnh thổ đối phương nhằm vào lực lượng Iraq trong Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991.
Năm 2008, Không quân Hoa Kỳ đã chính thức loại biên khoảng 50 chiếc F-117 và máy bay tàng hình chiếm ưu thế trên không F-22 đã tạm thời đảm nhận vai trò của nó trong khi chờ máy bay tấn công tàng hình F-35 được đưa vào trang bị.
Người Mỹ đã "đóng gói" những chiếc F-117 và đưa vào Tonopah. Nhưng một số chiếc Nighthawks đã nghỉ hưu này vẫn tiếp tục bay trong các nhiệm vụ bí mật.
Ví dụ như bức ảnh được công bố vào tháng 2/2019 cho thấy một chiếc F-117 bay ở độ cao thấp xung quanh khu vực bán hoang mạc.
Hình ảnh được ghi lại ngày 26/2 cho thấy một chiếc F-117 vẫn tiếp tục bay trên khu vực thử nghiệm tại vườn quốc gia Thung lũng chết ở miền nam California.
Tại sao F-117A Nighthawk vẫn tiếp tục bay sau khi bị loại biên?
F-117 vẫn tiếp tục được Không quân Hoa Kỳ cho cất cánh bất chấp tuổi thọ, sự phức tạp, chi phí vận hành cao và thực tế là lực lượng phòng không Serbia đã tìm ra cách phát hiện và bắn hạ nó năm 1999?
Cần phải làm rõ rằng cho tới hiện tại, F-117 vẫn là một "mục tiêu tàng hình" cực kỳ có giá trị và cần thiết để thử nghiệm các hệ thống cảm biến mới chống lại nó và khả năng của các lớp phủ vật liệu mới có thể giảm phản xạ radar (tàng hình).
Cho tới nay thiết kế của F-117 vẫn "gần như hoàn hảo" trong việc giảm phản xạ radar và có khả năng cao để "thử nghiệm mọi thứ" từ radar mặt đất, các hệ thống tên lửa phòng không (cả của đối phương và do Mỹ sản xuất), giúp nâng cấp các máy bay chỉ huy và cảnh báo sớm trên không (AWACS), radar của máy bay chiến đấu và thậm chí cả hệ thống ngắm hồng ngoại.
Một chiếc F-117 ném bom phá bunker dẫn đường bằng laser GBU-28
Nhiệm vụ "mật" của F-117 tại Trung Đông?
Những hình ảnh liên quan tới F-117 đều có liên quan tới căn cứ không quân Tonopah ở Nevada, nơi niêm cất những chiếc máy bay này. Ví dụ như lần xuất hiện vào tháng 2/2017 cho thấy chiếc F-117 Nighthawk xuất hiện trong cùng đội bay với máy bay tiêm kích F-16 Fighting Falcon.
F-117A bay cùng với F-16D năm 2017.
Những chiếc F-16D ở thời điểm đó rất có thể đang được thử nghiệm trang bị một thiết bị ngắm bằng hồng ngoại hoặc một số hệ thống cảm biến khác, hoặc có thể là hai máy bay đang tham gia cho một chuyến bay so sánh năng lực cơ bản.
Tuy nhiên vào tháng 3/2019, một số nguồn tin địa phương tiết lộ rằng 4 chiếc F-117 đã được bí mật triển khai đến Trung Đông vào năm 2016 (Thời điểm Nga can thiệp vào Chiến tranh Syria) và phải hạ cánh khẩn cấp tại sân bay Ali Al Salem (AAS), Kuwait vào cuối năm đó.
F-117 xuất hiện ở Trung Đông được Scramble, một tạp chí hàng không của Hà Lan bình luận qua Facebook rằng để thực hiện một số cuộc "không kích phẫu thuật" tại Syria và Iraq bằng bom đường kính nhỏ (bom liệng) GBU-39.
Việc những chiếc F-117 vẫn xuất hiện ở đâu đó trên thế giới là minh chứng về việc người Mỹ tiếp tục khai thác những lợi thế thiết kế của máy bay tàng hình này trong những hoạt động bí mật mà có thể những máy bay khác như F-22, F-35 chưa thể có được.
Việc Mỹ sử dụng F-117 và bom liệng GBU-39 ở Trung Đông được coi là động thái "thử nghiệm" hệ thống phòng không S-400 của Nga.
Tương lai của F-117 là gì?
Nhưng "Chim ưng đêm" sẽ không tồn tại mãi mãi, chúng đang dần biến mất. Quyết định trước đây của Quốc hội Hoa Kỳ "lưu trữ vô thời hạn" khoảng 52 máy bay F-117 đã kết thúc.
Ngày 11/9/2017, Không quân Hoa Kỳ tuyên bố mỗi năm sẽ có 4 chiếc F-117 sẽ bị xóa khỏi "thông tin lưu trữ" và tiến trình này vẫn đang được tiến hành theo cách "chưa được tiết lộ".
Như vậy, cho tới những năm 2030, nếu một cuộc xung đột toàn diện và thiệt hại tới mức người Mỹ phải "gọi tái ngũ" F-117 không diễn ra, thì việc chiếc Nighthawk cuối cùng được tháo dỡ sẽ đánh dấu kết thúc của loại máy bay đặc biệt được thiết kế để "thay đổi cuộc chơi" này.
Video của Business Insider về quá trình "nghỉ hưu" của F-117A Nighthawk.