Có thể thấy rõ qua hội nghị thượng đỉnh giữa lãnh đạo bộ Quốc phòng Syria, Iran và Nga tại Tehran mới đây, ba nước đang vạch ra những phương án cải thiện hợp tác trên chiến trường Syria, sau khi phải hứng chịu khá nhiều tổn thất trong vài tuần gần đây.
Trả lời phỏng vấn al-Monitor, một quan chức phái đoàn Syria giấu tên cho biết, các bên đều thừa nhận việc phối hợp thiếu hiệu quả cũng như khác biệt về mục tiêu là những lý do khiến tình hình xấu đi trong thời gian qua.
"Nga, với tư cách một thế lực lớn trên toàn cầu, nhìn sự việc tại Syria dưới góc độ của họ, và nghĩ rằng các động thái hướng đến hòa bình sẽ cứu được sinh mạng của nhiều người.
Nhưng phía bên kia, chủ yếu là Mỹ, lại không nghiêm túc với các cam kết của họ. Do đó, các nhóm vũ trang đã tận dụng và đẩy mạnh cường độ công kích, khiến chúng tôi chịu tổn thất trên chiến trường" - quan chức này phát biểu.
Và phía Iran khẳng định, đã đến lúc chấm dứt tình trạng này.
Với Tehran, cuộc chiến tại Syria không đơn thuần chỉ là vấn đề mang tính khu vực nữa, mà nó giờ đây đã có ảnh hướng trực tiếp đến an ninh quốc gia của Iran.
Cụ thể, việc bổ nhiệm chuẩn Đô đốc Ali Shamkhani, một trong những gương mặt "có số má" nhất trong quân đội Iran và hiện là tổng thư kí Hội đồng An ninh Tối cao nước này, vào vị trí điều phối viên hợp tác quân sự và an ninh Iran-Nga-Syria, đã cho thấy quyết tâm của Tehran trong việc giành lại thế trận tại Syria.
Chuẩn Đô đốc Ali Shamkhani. Ảnh: al-Monitor
Trả lời phỏng vấn al-Monitor qua điện thoại, một quan chức Iran giấu tên khẳng định, Shamkhani hiểu rất rõ những "ranh giới đỏ" của Iran tại Syria. Quan chức này cũng cho biết, Shamkhani sẽ báo cáo trực tiếp lên lãnh tụ tối cao Ali Khamenei.
"Lãnh tụ tối cao đang theo dõi sát sao mọi diễn biến tại Syria, bởi ngài tin rằng cuộc chiến này tuy diễn ra tại Syria nhưng cũng như ngay trên đất Iran vậy. Ngài cũng ủng hộ mọi hình thức hợp tác với các đồng minh thân cận, bởi đây là một cuộc chiến mang tầm thế giới" - quan chức Iran phát biểu.
Ông cũng cho biết Iran ủng hộ các biện pháp đàm phán hòa bình, song khẳng định "thật vô lý nếu cứ ngồi yên một chỗ chờ thời. Người Mỹ đang câu giờ chờ Tổng thống mới, và cái giá phải trả là những mạng người ở Syria. Chúng tôi không thể chấp nhận sự chần chừ ấy.
Trong khi đó, những người bạn Nga của chúng tôi cũng hợp tác với Mỹ, dù chúng tôi nhiều lần cảnh báo như vậy không ổn chút nào.
Vì quan điểm của Nga mà chúng tôi mất đi những sĩ quan và quan sát viên, và giờ đây khi Nga nhận ra rằng [bắt tay với Mỹ] sẽ không đi đến đâu, chúng tôi sẽ nâng tầm hợp tác lên một nấc mới"
Vậy điều đó sẽ được thể hiện cụ thể ra sao trên chiến trường Syria?
Phát biểu với al-Monitor, một tư lệnh chiến trường của Syria cho biết trong vài tuần tới, giao tranh sẽ gia tăng tại các khu vực phía bắc và đông Syria.
"Iran đang điều thêm quân. Một số viện binh đã có mặt tại Syria rồi. Và Nga cũng thông báo với chúng tôi rằng kế hoạch mới bao gồm những thay đổi rõ rệt về mặt chiến lược sẽ được áp dụng.
Cụ thể ra sao chưa rõ, song chúng tôi tin rằng khi các đồng minh đã có được tiếng nói chung, chúng tôi sẽ tiến gần hơn đến chiến thắng" - tư lệnh này phát biểu.
Hiện phần lớn lãnh thổ Aleppo đang nằm trong tay quân đội chính phủ Syria và đồng minh, song al-Monitor dự kiến giao tranh sẽ đẩy mạnh tại các quận hiện vẫn thuộc kiểm soát của phe nổi dậy và Mặt trận al-Nusra.
Đối với Idlib và Raqqa, quân chính phủ Syria nhiều khả năng sẽ phát động một chiến dịch quy mô lớn. Hàng nghìn quân sẽ được điều động, dưới sự hậu thuẫn của không quân Nga. Điều này cũng đồng nghĩa với nguy cơ lệnh ngừng bắn sẽ bị phá vỡ.
Về phía Nga, họ cũng tỏ ra tương đối bất bình với cách hành xử của Mỹ trong vấn đề Syria.
Phát biểu với một nhóm phóng viên tại Moscow vài tuần trước, một quan chức Nga giấu tên chỉ trích Mỹ: "Hôm trước vừa thống nhất được gì, hôm sau họ lại làm ngược lại hoàn toàn. Khi chúng tôi hỏi, thì họ đổ lỗi cho người khác. Kể cả khi họ đã cam kết thực hiện một thỏa thuận nào đó, thì cũng phải mất nhiều tháng mới được áp đặt".
Quan chức này khẳng định, quân đội Nga, Iran, và phong trào Hezbollah là những lực lượng quân đội nước ngoài hoạt động hợp pháp tại Syria, và khẳng định "chúng tôi sẽ hợp tác cùng nhau".
Vậy nên khi Iran "gọi", Nga đã "trả lời". Một quan chức Syria mới đây đã tiết lộ với al-Monitor rằng, trong chuyến thăm không báo trước tới Syria hôm 18/6 vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã thông báo với Tổng thống Bashar al-Assad rằng, "Nga sẽ điều động thêm quân tới Syria trong tuần tới".