Theo TS.BS Nguyễn Trọng Hưng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia), dù chiều cao của người Việt đã có sự cải thiện khá nhiều trong những năm qua nhưng Việt Nam vẫn thuộc top các quốc gia có chiều cao thấp so với các nước khác trên thế giới. Có 3 vấn đề liên quan tới chiều cao của người Việt, đó là gen, dinh dưỡng và lối sống.
Về hình thể, so với người châu Âu thì hình thể người Việt nhỏ hơn. Đây là vấn đề liên quan đến gen. Nhưng theo bác sĩ Hưng, vấn đề gen chỉ tác động phần nào, không phải yếu tố quyết định hoàn toàn chiều cao. Dinh dưỡng và thay đổi lối sống cũng rất quan trọng để có một thể trạng và chiều cao tốt.
Chia sẻ về vấn đề dinh dưỡng, bác sĩ Hưng cho biết hiện kiến thức về dinh dưỡng của nhiều người Việt còn rất hạn chế, chưa hợp lý và đó chính là rào cản để trẻ phát triển chiều cao.
Trong dân gian vẫn còn có quan niệm nuôi con "Có đầu, có đuôi, có nuôi, có lớn". Bác sĩ Hưng cho biết quan niệm này là sai lầm vì trẻ muốn phát triển thì phải được chăm sóc từ trong bào thai và qua từng giai đoạn. Đó là một quá trình dài hơi. Không được chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ từ những năm đầu đời khiến cho trẻ bị hạn chế về chiều cao sau này.
Bên cạnh đó, nhiều người sợ con không cao lại thúc ép, cho ăn thỏa thích dẫn tới béo phì, dậy thì sớm. Đây cũng là nguyên nhân khiến trẻ không thể tăng trưởng được chiều cao.
Ngoài ăn uống thì lối sống cũng ảnh hưởng tới sự phát triển chiều cao. Hiện nay, thời đại công nghệ, nhiều người sống tĩnh tại hơn, lười tập thể dục, mỗi khi rảnh là ôm chiếc điện thoại lướt mạng. Thói quen thức khuya, dậy muộn cũng làm cản trở việc tiết ra lượng hóc môn tăng trưởng của trẻ.
Ảnh minh hoạ.
Tăng chiều cao cho người Việt
Theo bác sĩ Hưng, để giúp trẻ có chiều cao tối ưu nhất (theo từng cá thể), phụ huynh cần lưu ý có kế hoạch sinh con chủ động và nuôi con trong cả quá trình. Chỉ khi hai vợ chồng chuẩn bị đầy đủ về tâm lý, kinh tế sẵn sàng thì trẻ sinh ra mới có điều kiện phát triển tốt nhất.
Bác sĩ Hưng cho biết việc chăm chút cho trẻ nên thực hiện từ trong bụng mẹ. Sau khi trẻ chào đời, việc chăm sóc 1.000 ngày đầu đời, nhất là bú sữa mẹ hoàn toàn, có vai trò rất lớn cho phát triển chiều cao của trẻ sau này. Chế độ dinh dưỡng tiền dậy thì, dậy thì cũng rất quan trọng trong việc phát triển chiều cao.
Để phát triển chiều cao, phụ huynh không cần quá chú tâm vào bất kể thực phẩm nào, nhất là thực phẩm "giàu canxi để tăng chiều cao" như lời đồn đại.
Thay vào đó, phụ huynh cần phải xây dựng một chế độ ăn đa dạng thực phẩm và cân đối thực phẩm theo từng lứa tuổi. Điều này phải được thực hiện ngay từ khi con ăn dặm, bố mẹ phải tạo thói quen cho con ăn nhiều loại thực phẩm, vì mỗi loại thực phẩm đều có giá trị dinh dưỡng khác nhau.
"Muốn phát triển được chiều cao thì cần phải có chế độ dinh dưỡng hợp lý, lối sống khoa học và vận động thường xuyên. Để làm được như vậy thì người lớn phải thực hiện trước", bác sĩ Hưng nói.
"Ví dụ, muốn trẻ ăn ngủ đúng giờ thì người lớn cũng phải nghiêm túc thực hiện. Hay muốn trẻ ăn đủ rau thì bố mẹ, ông bà cũng phải chế biến hấp dẫn, cũng phải ăn đủ để con thực hiện. Muốn trẻ tập thể dục thì bố mẹ cũng phải thực hiện trước, không thể có chuyện bố mẹ nằm xem điện thoại xong bắt con tập thể dục được".