Lập chốt ở cầu 20
Sau hai trận tổ chức phục kích diệt gọn một số quân Khmer Đỏ khá đông tại khu vực tây Battambang trên Chiến trường K, đại đội 5 của tiểu đoàn chúng tôi lại phục kích thành công, loại khỏi vòng chiến 17 tên địch trên đường chúng hành quân tập kích vào căn cứ Mohoen.
Bị mấy trận đau, bọn lính Khmer Đỏ tìm cách trả đũa cho bằng được. Ở chốt cầu 20 chúng tôi, ai cũng có cảm giác là chúng sẽ đánh lớn, nhưng không biết là vào lúc nào. Đây không chỉ là cảm giác tâm linh mà còn qua kinh nghiệm và nhận xét tình hình.
Sau buổi chiều phát hiện dấu vết vào trinh sát của lính Polpot, chốt cầu thỉnh thoảng còn bị chúng bắn tỉa từ các hướng. Điều nầy cho thấy địch đã bắt đầu tiếp cận gần, đang thăm dò khả năng phản ứng của ta.
Tác giả Nguyễn Đức Thảo - Nguyên Đại đội trưởng thuộc Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 688 biên phòng, Sư đoàn 5, Mặt trận 479 tham gia Chiến trường K.
Biết vậy, nhưng chúng tôi chẳng thể làm gì khác ngoài sự cảnh giác hơn. Bảy tay súng luân phiên nhau đi thông đường và đào đắp củng cố công sự. Trang bị vũ khí đang thiếu thốn. Đạn B40 chỉ có cơ số 6 trái mỗi khẩu, không có dự phòng.
Những trái đạn đã tháo hộp liều bảo quản, cho lên giàn từ lâu khiến những hột thuốc phóng lên mốc xanh.
Chỉ còn lại đạn AK là tương đối đủ, mỗi đầu chốt cầu vẫn còn khoảng 5 thùng. Mìn trái để gài phòng thủ càng thêm thiếu. Lúc đó chỉ còn mỗi một trái mìn lọ mực của Quân khu 7 sản xuất.
Dựa theo kinh nghiệm phòng ngự của các cựu binh, trái mìn "lọ mực" Quân khu 7 được cài ở bên kia ụ mối lớn hướng tây bắc, kẹp giữa hai bờ đê, chỗ có thể địch lợi dụng để ém quân. Còn trái mìn định hướng ĐH10, chúng tôi bố trí trên đoạn cua trục lộ vào Mohoen.
Hướng quả mìn quay hắt chéo về phía tiền duyên. Một vị trí địch không thể ngờ. Mọi việc bố trí phòng ngự kể như xong, chúng tôi chỉ còn chờ địch nổ súng.
Đêm 18 tháng 3 năm 1981, trăng sáng như ban ngày. Ca gác căng thẳng lúc trăng vừa nhú lên của tôi đã qua. Ngoài trận địa, trên đường đê, bốn phía không thấy động tĩnh gì. Tôi vào hầm ngủ.
Anh Bê trước khi về hầm mình đã đi một vòng qua đầu cầu bên này, nhắc nhở anh em gác xách cẩn thận, đề phóng địch tiếp cận. Tâm trạng lính mới hồi hộp thấp thỏm khiến tôi rất khó ngủ.
Các chiến sĩ Quân tình Nguyện Việt Nam trên chiến trường Campuchia. Ảnh: Tư liệu.
Đụng trận cùng đặc công Polpot
Đang lim dim mơ màng, bỗng nghe trong không gian một tiếng "ầm" vang dội. Quả mìn Quân khu 7 ở hướng bắc đã phát nổ. Chúng tôi chụp súng nhanh chóng triển khai ra chiến hào. Không gian vẫn rất yên tĩnh, một cái yên tĩnh báo hiệu sự chết chóc.
Hẳn tụi lính Polpot đã kịp bịt miệng những thằng bị thương do dính trái mìn nên không nghe tiếng rên la. Chúng tôi súng lăm lăm chĩa ra hướng đó, nhưng không bắn, sợ lộ vị trí nếu không phải địch.
Lát sau, đoán có thể thú đi ăn đêm vướng mìn, anh em lục tục quay vào hầm. Anh Tiến đang gác ca này, đi theo chiến hào về phía tôi bảo: "Yên tâm ngủ đi.. Còn có tụi tao ở đây". Tôi gật đầu, nhưng không dứt được cảm giác lo lắng phập phồng.
Không biết được bao lâu, giữa lúc đang mơ màng chìm vào giấc ngủ, đột nhiên nhiều tiếng nổ lớn dồn dập vang lên. Bầu trời trăng sáng như vậy mà những ánh chớp nổ cứ nhấp nháy liên tục chiếu vào tận bên trong hầm. Tất cả mọi thứ rung lên bần bật. Đất cát chấn động rơi lộp bộp đầy phản nằm và đầu tóc tôi.
Nhổm dậy chộp vội khẩu AK và bao xe đạn, tôi vọt nhanh ra khỏi hầm. Tôi lao qua bên kia đường, nhảy vào vị trí chiến đấu giữa hàng chùm đạn lửa. Định thần lại, tôi thấy rất nhiều đạn vạch đường, lốp bốp nổ giòn từ nhiều hướng bắn cấp tập vào vị trí chốt cầu.
Tiếng "bùng... bình" của đạn súng B40 bắn trực xạ chạm nổ, tạo thành những ánh chớp xung quanh. Nhiều trái B40 địch bắn vọt qua đầu, kéo theo một đuôi lửa tàn do vỏ liều phóng cháy chưa hết.
Sợ quá, tôi liền la lên kêu anh Tiến. Nghe anh quát trả lời gì đó không rõ nhưng tôi bắt đầu thấy yên tâm, vì dầu sao anh còn đang ở phía trước tôi, nơi bọn địch đang bắn vào rất rát.
Ngoái qua hướng bên kia, tôi thấy anh Mảnh đang nhô lên từ một cái hầm cóc, điểm xạ từng loạt về phía bọn địch đang nằm bắn nơi cua quẹo. Những chùm đạn lửa của chúng lao vọt qua, khiến cho cái đầu của anh trở nên nổi bật trong ánh sáng nhìn rất kinh dị. Chỉ có anh Hiền là lúc này không thấy đâu.
Yên tâm tôi liền mở khóa AK bắn về hướng bắc cầu từng loạt ngắn. Nổ được vài loạt súng, tôi thấy mình bình tĩnh trở lại. Thật may là lúc đầu tiên tôi nghe được tiếng anh Tiến trả lời, nếu không chắc có lẽ tôi đã tốc lên tháo chạy vì sợ.
Bắn thêm vài loạt nữa, tôi quay nhìn về phía bên kia cầu. Bên đó anh Bê nhô lên phụt một trái B40 về hướng ụ mối địch núp. Lập tức từ nhiều hướng, bọn địch như đợi sẵn, phản hỏa lực ngay vị trí anh mấy trái liền.
Ánh chớp nhiều đầu đạn nổ xung quanh anh như pháo hoa. Tôi thầm nghĩ chắc anh Bê hy sinh rồi. Toàn thân tôi lạnh toát.
Tiếng thét lớn của khiến tôi chợt bình tĩnh trở lại:
- Thảo! Giật ĐH10 đi! Tụi nó đang nằm bắn ở đó...!.
Tôi nắm đầu dây mìn đang cột chặt vào cái cọc ngay trước mặt. Sợi dây này cũng chạy ngang qua mặt hầm gác anh Tiến, nhưng anh lúc này đang mải đối phó với bọn địch bám vào khúc cua. Không kịp suy nghĩ nhiều, tôi kéo mạnh. Lượt đầu do dây chùng, kéo nghe nhẹ hẩng.
Tôi ghì dây kéo tiếp một lần nữa. Mặt đất như bị chấn động lớn. Một tiếng nổ như tiếng bom bùng lên, kèm theo một quầng lửa hắt lên không trung. Khói bụi mịt mù trùm lên cả khu vực của tôi đang đứng bắn.
Thật khủng khiếp! Chưa bao giờ tôi chứng kiến một khung cảnh như vậy trong đời. Trận địa bỗng im phăng phắc sau tiếng nổ kinh hoàng của quả mìn. Tất cả tốp địch bám vào chỗ khúc cua này bỗng dưng biến mất.
Bộ đội C5, Công an nhân dân vũ trang An Giang trên trận địa đánh trả quân Pol Pot xâm lược năm 1978. Ảnh minh họa.
Dừng lại vài giây nghe ngóng đó là tiếng nổ gì, bọn Polpot lại tiếp tục tấn công vào chốt. Hướng con đê biên giới Thái lan chớp lóe liên tục. Tiếng nổ đầu nòng của loại súng máy 12 ly 7 nghe "cùng - cùng" rất trầm.
Từng chùm đạn lửa to như nắm tay lao vun vút, khiến khung cảnh trở nên sáng rực. Khẩu trung liên RPD của anh Cương bị kẹt vỏ đạn trong bệ khóa nòng. Hướng bên kia cầu giờ chỉ còn duy nhất một mình anh Lực nổ súng bắn trả.
Thật không hổ danh lính cựu dù anh Lực hiện là y sĩ. Từng loạt điểm xạ AK của anh nổ giòn giã khiến địch không thể tiến lên một bước. Mặt bờ đê nhô cao, dưới chân bờ đê bắn lên rất khó trúng, địa hình đã tạo nên lợi thế phòng ngự cho anh.
Địch đã bộc lộ lực lượng và ý đồ nhổ cho được chốt cầu. Nhưng lúc này tôi lại cảm thấy khá bình tĩnh, không còn sợ đến run hai chân như lúc ban đầu.
Súng các loại của địch vẫn bắn dồn dập. Tôi nghe tiếng anh Tiến chửi thề. Lửa đầu nòng các loại súng đạn nhọn càng lúc càng tiến gần về hướng chúng tôi. Có tiếng còi và tiếng la "Trô- trô".
Một giọng nữ cách không xa lắm, hô lên bằng tiếng Việt nghe rất rõ: "Tụi mầy bị bao vây rồi, đầu hàng đi...!". Nó núp theo triền dốc nên chúng tôi chỉ nghe tiếng mà không nhìn thấy.
Anh Tiến quát lại một tiếng lớn, quét vài điểm xạ về hướng tên lính nữ Ponpot chỉ huy. Anh Mạnh cũng la lên:
- Thảo! Bắn B40 đi, địch vào gần lắm rồi!
Địch lúc này mới thực sự tiếp cận để đánh bứt chốt. Tôi hô vội: "Mấy anh yểm trợ cho tôi qua đường đi...". Chờ một lúc địch ngớt tiếng súng, tôi xách AK vọt lẹ qua đường. Chui vào hầm để lấy khẩu B40, tôi thấy anh Hiền đang ngồi trong đó.
Tóm vội khẩu B40 và giá đạn, tôi còn kịp nói với anh Hiền: "Anh ra chiến đấu đi...". Anh Hiền là một thương binh, bị mảnh KP2 vào đầu đang chờ khám thương để xếp loại, tiểu đoàn phân công anh làm anh nuôi, điều ra đây nấu cơm cho anh em.
Chui ra khỏi hầm, đặt giá đạn xuống chân, tôi dựa vào một bờ đất cao nhô đầu quan sát. Địch đã áp sát rất gần. Nhìn thấy từng tốp chúng chạy qua chạy lại chỉ trong tầm hơn chục mét bên kia bờ ục nước sâu.
Chúng không vượt qua được để tiến lên thêm, chỉ đứng dàn hàng ngang bắn xối xả lên vị trí chốt. Đưa khẩu B40 lên vai, lấy đường ngắm ước lượng dưới chân chúng xong, tôi bóp cò. Lần thứ nhất lép, ba lần lên búa bóp liên tiếp đều lép. Rồi liên tiếp cả giàn đạn bốn trái không điểm hỏa được quả nào.
Người tôi như muốn run lên vì tức. Bọn địch gần đến nổi nhìn thấy lúc nhúc ở phía dưới đê, tưởng chừng ném đất cục cũng trúng mà giờ khẩu B40 chỉ như cái ống thổi lửa.
Cứ ngớt đợt súng địch lại nghe tiếng anh Mảnh tra đạn vào băng cành cạch. Đó là một kinh nghiệm rất hữu ích cho người lính chuyên đánh phòng ngự. Đừng bao giờ bắn hết cả băng đạn rồi mới thay.
Như vậy nếu địch đông và trận đánh kéo dài, sẽ bị hết đạn trong băng, mặc dù đạn bên ngoài còn đầy. Khi đó sẽ bị địch bắt sống hoặc bị tiêu diệt khi chúng áp sát vào được. Tốt nhất thay băng mới, lắp đạn vào băng cũ khi địch ngớt bắn.
Khẩu B40 đã mất tác dụng, tôi ôm khẩu AK chạy sang đoạn chiến hào bên bắc đường. Chúng tôi đang lâm vào tình thế bất lợi, nhưng địch cũng rất thốn với những loạt đạn đáp trả. Chúng la hét bắn ào ạt để áp đảo tinh thần, nhằm làm lính ta hốt hoảng mà tốc chốt. Chúng tôi nằm im, khi nào chúng bắn thì bắn.
Đột nhiên có tiếng "sè-sè" và một tiếng "bịch" vang lên. Một vật gì đó đang phát cháy rơi vào lòng chiến hào tôi đang đứng. Anh Tiến la lớn:
- Lựu đạn chày, nhảy lên đường mau...!
Tôi vội ôm súng bung mình nhảy lên trục lộ. Vài giây sau nghe tiếng nổ "ầm", bốc lên một bụm khói khét lẹt. Anh Tiến la lớn:
- Chú ý nó dùng đặc công áp sát đó...!
Tôi căng mắt mắt quan sát khoảng trống phía trước. Ngay sát chân đê trước mặt tôi có hai khúc cây đang nằm song song rất lạ. Tôi cố nhớ lại, ban ngày chổ này làm gì có thân cây nào? Bất chợt cảm giác nghe lạnh sống lưng.
Tôi vội đưa nòng súng AK chĩa xuống bắn một loạt thăm dò. Hai thân cây vẫn không nhúc nhích. Tôi liền bồi thêm thêm mấy loạt nữa. Đột nhiên, hai "thân cây" vùng dậy tháo chạy qua hướng anh Tiến, mất hút trong bóng đêm.
Sau tình huống đó, trận đánh có vẻ như muốn huề. Địch la hét bắn dồn dập vài đợt nửa rồi bắt đầu yên lặng. Giữa lúc đó, cả trận địa chúng tôi nghe nhiều tiếng đề pa tong tong liên tục của cối 82mm, bắn chi viện từ hướng tiểu đoàn. "Xèo xèo...oành oành!", đạn rơi chính xác ngay đội hình địch vừa triễn khai tiến đánh.
Quân tình nguyện Việt Nam phản kích quân Pol Pot. Ảnh tư liệu. (Nguồn: TTXVN)
Trong lúc chốt cầu bị tấn công gần 2 giờ đồng hồ, Mohoen cũng hứng chịu một trận tập kích hỏa lực cối các loại. Dù vậy, tiểu đoàn vẫn tổ chức một bộ phận bộ binh yểm trợ cối 82mm vận động theo trục đường hơn 1 km để giá cối bắn chi viện cho chúng tôi.
Qua ngày hôm sau, chúng tôi lên kiểm tra chỗ trái DH 10 nổ. Cả một khoảng rộng cỏ tranh ngay khúc đường cua bị cuốn sạch.
Đất ở đó như bị thiêu cháy, chấn động nứt đen thành từng đường rạn. Không có một xác địch nào. Chỉ còn lại những mảnh vải quần áo ga ba đin nhỏ bằng ngón tay, nằm rải rác như xác bướm.
Khi trinh sát đội hình ra phum Kốp, chúng tôi phát hiện cách cầu gần 2 km về hướng này, địch còn đặt thêm một khẩu 12 ly 7 và cỡ một trung đội bộ binh áp sát trục lộ, nhằm mục đích đón lõng chặn viện từ ngoài phum Kốp vào và tiêu diệt bộ phận cầu 20 nếu chạy ra.
Không thấy gì, chúng nổ súng bắn nát cả một đám cây trâm bầu lớn, để lại cả thúng vỏ đạn mới nguyên. Ban tác chiến ước lượng lực lượng địch đêm đó đánh chốt cầu chúng tôi với khoảng trên dưới tám chục tên.
Tôi là anh lính mới, lần đầu tiên giáp địch trong một trận đánh lớn như vậy. Trận đánh đã để lại trong tôi nhiều cảm xúc dữ dội cũng như rất nhiều kinh nghiệm quý báu học hỏi được ở lớp lính đàn anh, để rồi dần trưởng thành lên trong những trận chiến ở chiến trường K sau này.