Hàng trăm cựu chiến binh của sư đoàn 356 đến từ nhiều tỉnh, thành trong cả nước đã tề tựu về lại chiến trường xưa - chiến trường Thanh Thuỷ - Vị Xuyên (tỉnh Hà Giang), để thắp nén tâm hương lên đài tưởng niệm liệt sĩ Thanh Thủy, tưởng nhớ những người đồng đội đã hi sinh.
Mặt trận Vị Xuyên - Thanh Thủy là vùng chiến sự ác liệt nhất trong cuộc chiến tranh chống lấn chiếm biên giới phía Bắc 1984-1989.
Ngày 12-7-1984, bộ đội Việt Nam mở màn chiến dịch MB84 giành lại các điểm cao do quân Trung Quốc chiếm đóng trái phép trước đó. Sư đoàn bộ binh 356 làm nhiệm vụ chủ công, phối hợp với các cánh quân của các Sư đoàn 313, 316 và nhiều đơn vị khác.
Trong ngày 12-7, do tương quan lực lượng và địa hình phức tạp, hàng trăm chiến sĩ trên mặt trận đã anh dũng hi sinh để bảo vệ từng tấc đất biên cương của Tổ quốc.
32 năm sau trận chiến đấu ác liệt, rất nhiều hài cốt của những người lính vẫn còn nằm lại ở chiến trường, chưa thể quy tập về các nghĩa trang liệt sĩ, về với gia đình, đồng đội do mìn còn nhiều, để lại nỗi day dứt, khắc khoải khôn nguôi trong tâm can của những đồng đội còn sống.
Tại lễ tưởng nhớ, những người lính già của sư đoàn 356 ngày nào, đã không thể kìm được nước mắt, khi nghe cựu binh Đỗ Huy thay mặt các cựu chiến binh sư đoàn đọc lời tưởng niệm tại nhà tưởng niệm liệt sĩ Vị Xuyên ở điểm cao 468 trong niềm xúc động:
“Kính thưa vong linh các anh hùng liệt sĩ, kính thưa các đồng đội thân yêu, 32 năm đã trôi qua, chúng ta, những người may mắn từ mọi miền đất nước trở về đây.
Mảnh đất Vị Xuyên mà chúng ta và các đồng đội đã dành một phần của thời trai trẻ quyết giữ đất này... Tháng bảy - tháng nhớ về đồng đội, nhớ tới biết bao anh hùng liệt sĩ đã hi sinh thân mình để ngăn quân thù ngày đó.
Ba mươi hai năm dãi dầu sương gió biên thùy... thân xác hóa vào đất đá biên cương... đúng như lời anh hùng liệt sĩ Nguyễn Viết Ninh đã khắc trên báng súng "Sống bám đá, chết hóa đá... thành bất tử.
Những người lính của các đơn vị trong toàn quân, từ khắp mọi miền Tổ quốc đã đến nơi đây, ngăn không cho kẻ thù hung ác từ bên kia biên giới giày xéo lên mảnh đất này.
Các chiến dịch đánh chiếm cao điểm 772, đánh lấn dũi 685 bình độ 300-400 của sư đoàn 356, thu hồi A6B của trung đoàn 567 mà bây giờ nhắc đến 6B211 các cựu binh bên kia vẫn còn kinh hãi.
Phòng ngự dài ngày của các sư đoàn 313, 314, ..tăng cường cho mặt trận còn có các đơn vị như sư đoàn 312, 316, 325, 328.. sư 31 và Sư đoàn 3 Sao vàng.. đã làm nên một bản anh hùng ca, một niềm tự hào mang tên Vị Xuyên.
Những người lính không về sau trận đánh
Chiến trường xưa đẫm máu đã bao ngày
Tưởng như họ không nằm trong đất lạnh
Mà hóa thành muôn vạn sếu trắng bay...
Mảnh đất Vị Xuyên đã thay da đổi thịt, lò vôi thế kỷ đã trở nên xanh tươi, Thanh Thủy, Thanh Hương, Thanh Đức rộn tiếng cười... Để có được ngày này là nhờ công ơn các anh, những người con ưu tú của đất Việt đã ngã xuống.
Chúng tôi những người đồng đội may mắn hơn được trở về, xin dâng tới các đồng đội nén hương và lời gọi tha thiết. Hãy về đồng đội ơi... còn nằm khe đá hay thung sâu.
Xin dâng hương tưởng nhớ
Đồng đội của chúng tôi
Những linh hồn bất tử..
Mãi mãi tuổi đôi mươi...."
Tiếp đó, nhạc sĩ Trương Quý Hải, cựu binh của Sư đoàn 356, đã cùng các đồng đội, nhiều người nước mắt nhạt nhoà, hát vang bài hát "Về đây đồng đội ơi" đầy day dứt.
Một số hình ảnh phóng viên Báo Người Lao Động ghi lại trong lễ tưởng niệm các liệt sĩ Vị Xuyên sáng 11-7:
Những cựu chiến binh Sư đoàn 356 tại Hà Nội chuẩn bị cho chuyến về lại chiến trường xưa.
Những chiến sĩ tuyên văn năm nào sáng 11-7 đã dậy từ rất sớm, chuẩn bị trang phục chỉnh tề để lên thăm đồng đội
Họ đã thành kính làm lễ trước anh linh các đồng đội ở Đài tưởng niệm Thanh Thủy
Nữ cựu binh Kim Thanh đã không kìm được những giọt nước mắt
Những cựu chiến binh Sư đoàn 356 lên thắp hương và tưởng niệm các đồng đội trên Nhà tưởng niệm trên điểm cao 468.
Nhạc sĩ Trương Quý Hải (bìa phải), cựu binh Sư đoàn 356, cùng các đồng đội hát vang bài hát "Về đây đồng đội ơi" do anh sáng tác với sự day dứt và tiếc thương không nguôi để nhớ về những đồng đội đã ngã xuống và thân xác vẫn đang còn nằm lại chiến trường
Những người lính chào đồng đội trước lúc chia tay
Cao điểm 685, nơi trận chiến ác liệt của 32 năm trước, vẫn còn đó rất nhiều đồng đội của những cựu binh đang nằm đó. Các anh mong muốn Đảng, Nhà nước và các cấp chính quyền Tỉnh Hà Giang sớm tìm kiếm, quy tập hài cốt đồng đội họ trở về với gia đình, đồng đội