Trong một cuộc phỏng vấn mới đây với truyền thông Italy, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã lên tiếng chỉ trích Moscow đang làm xung đột ở Nagorno-Karabakh khi âm thầm viện trợ quân sự cho Yerevan thông qua các căn cứ của Moscow tại Armenia.
"Chúng tôi không cho biết có bao nhiêu chiến đấu cơ MiG-29, Su-30 của Nga trên lãnh thổ Armenia. Chúng tôi không nói về thực tế là 5.000 quân Nga đóng tại căn cứ số 102 ở Gyumri, Armenia. Theo dữ liệu của chúng tôi, Moscow đang viện trợ quân sự cho Yerevan, đó là sự thật", Tổng thống Aliyev nói với kênh truyền hình RIA 1 của Italy.
Tuy nhiên, theo tờ Svpressa của Nga, Tổng thống Aliyev đang cố gắng đẩy "quả bóng trách nhiệm" cho Moscow khi được hỏi về sự hiện diện của chiến đấu cơ F-16 Thổ Nhĩ Kỳ trên đất Azerbaijan cũng như vai trò của Ankara trong cuộc chiến với Armenia.
Trong bản đồ là vị trí căn cứ quân sự số 102 của Nga ở Gyumri, Armenia. Ảnh: openstreetmap.
Bản thân, Tổng thống Azerbaijan cũng không nói ra được Nga đã chuyển cho Armenia những gì từ căn cứ 102.
Theo các chuyên gia quân sự của Svpressa, Azerbaijan và Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đã xem các căn cứ quân sự của Nga ở Armenia "như cái gai trong mắt", cùng với chiến sự ở Nagorno-Karabakh liên minh Ankara-Baku càng ra sức tăng cường các hoạt động do thám xung quanh căn cứ 102.
Ngoài lo ngại Moscow hỗ trợ quân sự cho Yerevan, Azerbaijan còn e ngại về các hệ thống tác chiến điện tử Krasukha-4 đang được Quân đội Nga triển khai ở căn cứ 102. Nếu Krasukha-4 được triển khai đến biên giới Armenia và Nagorno-Karabakh, lực lượng UAV của Baku đang hoạt động ở Karabakh nhiều khả năng sẽ vô hiệu hóa.
Hiện tại, Quân đội Azerbaijan vẫn khá thành công trong việc sử dụng UAV để đập tan các tuyến phòng thủ của lực lượng Armenia ở Karabakh, lợi thế này có thể sẽ biến mất nếu Moscow quyết định hỗ trợ quân sự cho Yerevan.
Điều khá dễ hiểu là cán cân quân sự giữa Azerbaijan và Armenia sẽ thay đổi nếu người Nga hành động, cục diện chiến trường Karabakh cũng sẽ thay đổi.
Theo Svpressa, chính các cố vấn quân sự Thổ Nhĩ Kỳ là những kẻ đứng sau xúi giục Azerbaijan tăng cường các hoạt động do thám đại bản doanh của Nga ở Armenia, bằng máy bay không người lái (UAV).
Tờ báo của Nga dẫn nguồn tin riêng cho biết, Azerbaijan đã triển khai số lượng lớn UAV Bayraktar TB2 đến do thám căn cứ 102, tất nhiên các máy bay này không mang theo vũ khí. Nhiệm vụ của chúng là giúp Ankara và Baku theo dõi nhất cử nhất động của lực lượng Nga ở Armenia.
Rõ ràng, Quân đội Nga xem đây là mối đe dọa lớn và Moscow đã quyết định đáp trả bằng cách sử dụng Krasukha-4 để đánh chặn UAV Azerbaijan hoạt động gần căn cứ 102. Điều này dẫn đến việc Azerbaijan để mất tới 9 UAV chỉ trong chưa tới hai ngày vào cuối tháng 10.
Dựa trên hình ảnh xác một số chiếc UAV Bayraktar TB2 được lực lượng Armenia thu giữ ở Karabakh, rõ ràng các máy bay này không bị bắn hạ bởi vũ khí phòng không mặt đất. Và chúng có vẻ như đã mất khả năng điều khiển và đâm xuống đất. Trong khu vực Nam Caucasus, Nga là quốc gia duy nhất có thể làm được điều này với các hệ thống Krasukha-4 ở Gyumri.
Tuy nhiên, nguồn tin của Svpressa vẫn chưa được kiểm chứng, bản thân Bộ Quốc phòng Nga cũng không đưa ra bất cứ bình luận nào về trường hợp UAV Azerbaijan rơi liên tục ở Karabakh.