Pháo tự hành nã đạn trên chiến trường Ukraine. Ảnh: AP.
Ngày Giáng sinh (25/12) năm 2022 sẽ là cột mốc lớn đối với cả người Nga lẫn người Ukraine, khi cuộc xung đột vũ trang giữa 2 nước tròn 10 tháng, với những thiệt hại tổn thất lớn chưa từng thấy ở châu Âu kể từ sau Thế chiến II.
Về phía Ukraine, hàng chục ngàn người có thể đã tử vong do cuộc xung đột. Hàng triệu người mất nhà cửa, phải di dời chỗ ở. Ukraine đã mất nhiều cơ sở hạ tầng điện lực, khiến người dân nước này sẽ phải trải qua một mùa đông lạnh giá đầy khó khăn.
Về phía Nga, họ đối mặt nhiều khó khăn trở ngại. Họ đã không thể đánh chiếm thủ đô Kiev nhanh chóng như kế hoạch ban đầu. Quân Ukraine vẫn đang giành giật với quân Nga quyền kiểm soát nhiều khu vực ở Donbass, miền Đông Ukraine. Gần đây, Nga đã phải tạm rút khỏi hữu ngạn sông Dnieper, bao gồm cả thành phố Kherson quan trọng.
Ý đồ chiến lược của Nga khi bổ nhiệm tướng Surovikin
Tuy nhiên, Tổng thống Nga Putin đã bổ nhiệm một viên tư lệnh mới cho mặt trận Ukraine, đó là tướng Sergei Surovikin.
Tướng Surovikin tỏ ra cứng rắn và có năng lực. Một trong các hành đông đầu tiên mà ông áp dụng khi đảm nhiệm chức vụ mới là mở một chiến dịch không kích quyết liệt nhằm phá hủy hầu hết cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine. Tướng Surovikin đã phát triển chiến thuật này trong quá trình chỉ huy các lực lượng Nga ở Syria. Ông chịu trách nhiệm về việc Nga rút quân khỏi thành phố Kherson, nhưng cần lưu ý rằng cuộc rút lui này được tổ chức và tiến hành khá chủ động và suôn sẻ.
Việc tướng Surovikin được bổ nhiệm vào vị trí Tư lệnh các lực lượng Nga ở Ukraine là dấu hiệu cho việc Nga tiếp tục điều chỉnh chiến lược của mình ở Ukraine cho phù hợp với tình hình mới.
Có lẽ Tổng thống Putin không còn đặt nặng mục tiêu giành quyền kiểm soát thủ đô Kiev nữa mà đặt niềm tin vào việc nắm quyền kiểm soát chặt chẽ đối với 4 tỉnh Ukraine mà Nga vừa mới sáp nhập (Donetsk, Kherson, Luhansk, và Zaporizhzhia). Tướng Surovikin đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong triển khai thực hiện các kế hoạch này.
Có lẽ Tổng thống Putin tính rằng khi chiến sự kéo dài và mùa đông tới, châu Âu sẽ ngừng cung cấp cho Ukraine lượng lớn viện trợ để đổi lại việc có thể khôi phục hoạt động nhập khí đốt của Nga. Khi sự ủng hộ của phương Tây cho Ukraine giảm đi, Nga sẽ dễ bề mở một cuộc tiến công mới.
Khi bổ nhiệm tướng Surovikin, Tổng thống Putin trông đợi vào năng lực của viên tướng này trong việc tái tổ chức quân đội theo hướng hoạt động mềm dẻo, nhất quán và hiệu quả hơn.
Tất nhiên, các thử thách mà ông Surovikin đối mặt là rất lớn nhưng ông đang nỗ lực thống nhất lực lượng quân sự Nga trên chiến trường Ukraine dưới sự chỉ huy của mình.
Gần như chắc chắn tướng Surovikin sẽ vạch ra các kế hoạch tác chiến có sự tập trung rõ ràng, khác với các cuộc tiến công dàn trải binh lực trước đây của quân Nga.
Nếu Ukraine muốn giữ thế thượng phong, họ buộc phải dự đoán được các ý đồ chiến lược của tướng Surovikin, đồng thời duy trì sự ủng hộ của phương Tây, nghĩa là họ phải tiếp tục đổi mới sáng tạo trên chiến trường.
Chỉ đạo chiến lược của Nga trong năm 2023
Đối với những ai theo dõi sát chiến sự Ukraine, sang năm 2023, nhiều khả năng Nga sẽ tiếp tục nhiều chiến thuật chính trị và quân sự mà họ đã áp dụng khá thành công trước đó.
Chẳng hạn, Nga sẽ tiếp tục hoạt động thông tin để ngăn các nước như Ấn Độ, Trung Quốc và các quốc gia trung lập khác tham gia vào các lệnh trừng phạt của phương Tây nhằm vào Nga. Chính quyền Nga cũng sẽ áp dụng các biện pháp cần thiết để đảm bảo dân chúng ủng hộ “chiến dịch quân sự đặc biệt” của nước này tại Ukraine. Hoạt động dân vận này sẽ đặc biệt quan trọng trong tình huống Nga cần thực hiện tuyển thêm lính nghĩa vụ để bổ sung nhân lực cho quân đội.
Tương tự, nhà lãnh đạo Putin được dự báo sẽ duy trì cuộc chiến năng lượng. Theo đó, Nga sẽ tiếp tục ngưng cung cấp khí đốt cho châu Âu nhằm gây áp lực khiến EU (Liên minh châu Âu) ép Kiev đồng ý với một lệnh đình chiến khi nhiệt độ giảm sâu vào mùa đông này. Bên cạnh đó, Nga có thể sẽ đẩy mạnh tấn công các nguồn cung năng lượng cho Ukraine.
Việc các trạm điện Ukraine bị tấn công không chỉ làm xáo trộn cuộc sống ở đây mà còn khiến Ukraine mất đi sự trợ giúp của nước ngoài. Rốt cuộc, các nhà đầu tư nước ngoài ít khả năng sẽ quay trở lại quốc gia Đông Âu này khi họ không còn nguồn điện ổn định, đáng tin cậy.
Ngay cả khi các cuộc tấn công đó không cản bước các nhà đầu tư vào Ukraine thì đất nước này vẫn hứng chịu tổn thất lớn về kinh tế theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như việc họ không tiến hành được hoạt động xuất khẩu điện từ tháng 7/2022.
Tuy nhiên, chiến lược của Nga sẽ có những nhân tố mới và tướng Surovikin đóng vai trò quan trọng trong các thay đổi đó.
Surovikin có lẽ là viên chỉ huy quân sự đầu tiên được Tổng thống Putin ủng hộ một cách rõ ràng.
Theo một bài phát biểu gần đây của Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ Avril Haines, nhà lãnh đạo Nga hiện nay đã được cung cấp nhiều thông tin hơn về hoạt động hàng ngày của các lực lượng vũ trang Nga. Khi ấy, ông Putin có thể sẽ chú ý nhiều hơn vào các vấn đề phi quân sự, còn ông Surovikin sẽ có quyền tự chủ nhiều hơn trong các chỉ đạo tác chiến.
Dự báo, tướng Surovikin sẽ tận dụng quyền tự chủ đó để tích hợp hơn nữa các hoạt động của lục quân và không quân Nga./.