Ngày 5/2 tới đây, châu Âu sẽ cấm nhập khẩu các sản phẩm dầu mỏ của Nga sau khi chính quyền ông Putin đã gây ra những thay đổi lớn trong giao dịch dầu diesel trên toàn cầu.
Liên minh châu Âu đã cấm nhập khẩu dầu thô của Nga bằng đường biển từ ngày 5 tháng 12 và sẽ cấm các sản phẩm dầu mỏ tinh chế của Nga từ ngày 5 tháng 2 trong một động thái nhằm tước đoạt doanh thu của Moscow.
Nhóm Bảy quốc gia (G7), Úc và 27 quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu cũng đã thực hiện vào ngày 5 tháng 12 mức trần giá đối với dầu thô của Nga.
Điều này cho phép các nước ngoài EU tiếp tục nhập khẩu dầu thô của Nga bằng đường biển, nhưng sẽ cấm các công ty vận chuyển, bảo hiểm và tái bảo hiểm xử lý các lô hàng dầu thô của Nga trên toàn cầu, trừ khi nó được bán với giá dưới 60 USD.
Theo các nguồn thương mại, giá dầu thô Urals của Nga đã giảm trong tháng 12. Dầu thô của Nga đã được bán cho các nước như Ấn Độ dưới mức trần 60 USD/thùng và Nga cho biết họ sẽ không tuân theo mức trần ngay cả khi phải cắt giảm sản lượng.
Theo Bộ Tài chính Mỹ, các tàu chở dầu thô của Nga đã bốc hàng trước ngày 5 tháng 12 và dỡ hàng tại điểm đến trước ngày 19 tháng 1 sẽ không bị giới hạn giá.
G7 bao gồm Mỹ, Úc và phía EU đang thiết kế một cơ chế trần giá tương tự đối với nhiên liệu tinh chế của Nga như dầu diesel, dầu hỏa và dầu mazut từ ngày 5/2. Theo một quan chức G7, sẽ có những sản phẩm được giao dịch ở mức cao hơn dầu thô cũng như những sản phẩm được giao dịch ở mức chiết khấu.
Nhưng các chuyên gia đã phải vật lộn để xem mức trần giá sẽ hoạt động như thế nào đối với nhiên liệu tinh chế. Giới hạn giá sản phẩm dầu phức tạp hơn so với việc đặt giới hạn giá đối với dầu thô, bởi vì có nhiều sản phẩm dầu và giá của chúng thường phụ thuộc vào nơi chúng được mua hơn là nơi chúng được sản xuất.
Tăng nhập dầu diesel trước khi có hiệu lực
Các nhà phân tích cho biết, do châu Âu phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu dầu diesel của Nga, nên lệnh cấm ngày 5/2 dự kiến sẽ hỗ trợ lợi nhuận cho loại nhiên liệu này.
WoodMac dự kiến biên lợi nhuận dầu diesel của châu Âu, lợi nhuận mà một nhà máy lọc dầu về mặt lý thuyết kiếm được từ việc tinh chế dầu thô thành dầu diesel, đạt trung bình 38 USD/thùng trong nửa đầu năm, cao hơn gấp đôi mức trung bình của năm 2018-2022 dựa trên tính toán của Reuters.
EU đã tìm thêm được loạt nguồn cung mới thay thế cho Nga sau khi lệnh trừng phạt có hiệu lực. Các nhà phân tích cho biết các dự án lọc dầu mới dự kiến sẽ tăng sản lượng dầu diesel toàn cầu, thúc đẩy dòng chảy đến châu Âu vào cuối năm và giúp giảm bớt khủng hoảng.
Các bổ sung mới bao gồm việc mở rộng nhà máy lọc dầu Jizan 400.000 thùng/ngày ở Saudi Arabia, nhà máy lọc dầu 650.000 thùng/ngày của Dangote ở Nigeria dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong quý đầu tiên, nhà máy lọc dầu al-Zour mới 615.000 thùng/ngày ở Kuwait và một số địa điểm ở Trung Quốc.
Tuy nhiên châu Âu không quên tranh thủ nhập những lô hàng cuối cùng từ Nga. Theo công ty phân tích dầu mỏ Vortexa, nhập khẩu dầu diesel của châu Âu đạt trung bình 700.000 thùng mỗi ngày (bpd) trong tháng 12, mức cao nhất kể từ tháng 3 năm 2021 khi các thương nhân nỗ lực đổ đầy kho dự trữ trước lệnh cấm.
Đồng thời, châu Âu đã tăng nhập khẩu dầu diesel từ châu Á và Trung Đông, hai khu vực dự kiến sẽ gánh phần lớn xuất khẩu sau khi lệnh cấm có hiệu lực. Tuy nhiên, các chuyến đi dài hơn và nhu cầu cao hơn đối với các tàu chở dầu vận chuyển nhiên liệu vào châu Âu sẽ đồng nghĩa với việc giá cước vận chuyển đang tăng lên, làm tăng thêm chi phí cho người tiêu dùng.
Theo Bloomberg, Reuters