Ngày 30/5, TASS dẫn lời Nghị sĩ Hạ viện Nga Viktor Vodolatsky cho biết, quân đội nước này đã kiểm soát gần 70% thị trấn chiến lược Chasov Yar - một trong những cứ điểm quan trọng trong tuyến phòng thủ của quân đội Ukraine ở vùng Donetsk.
Theo lời của ông Vodolatsky, quân đội Nga đang vượt qua các phòng tuyến bằng bê tông của Ukraine, từng điểm phòng thủ của Ukraine bị phá vỡ và quá trình này cần có thời gian.
Chasov Yar hiện là cứ điểm cung cấp hậu cần quan trọng của quân đội Ukraine ở vùng Donbass. Trong trường hợp Nga giành được quyền kiểm soát thị trấn này thì "cánh cửa" dẫn vào phần còn lại của Donetsk sẽ được mở rộng.
Bản đồ chiến sự ở Chasov Yar và vùng Donetsk tính đến này 28/5 theo cập nhật của ISW.
Vượt qua Chasov Yar để kiểm soát Donetsk
Theo Politico, Chasov Yar được đánh là cửa ngõ dẫn vào phần còn lại của vùng Donetsk bởi thị trấn này nằm trên các điểm cao cho phép pháo binh Nga khống chế hàng loạt đô thị và khu công nghiệp xung quanh. Bản thân Chasov Yar cũng nằm cách Bakhmut chỉ 8 km - đây từng là một trong các cứ điểm quan trọng của Ukraine ở Donetsk.
Chính vì lý do này quân đội Ukraine tuyên bố phải giữ Chasov Yar bằng mọi giá, nếu để mất thị trấn này phòng tuyến của Kiev ở Kostyantinivka, Druzhkivka, Kramatorsk và Slovyansk sẽ bị uy hiếp. Tuy nhiên lực lượng phòng thủ Ukraine lại bị áp đảo bởi hơn 20.000 quân Nga cùng thiếu thốn về hỏa lực.
Việc Nga giành quyền kiểm soát Chasov Yar cũng tạo động lực cho họ hoàn thành mục tiêu nắm giữ toàn bộ vùng Donbass gồm Donetsk và Lugansk. Đây là mục tiêu dài lâu của Tổng thống Nga Vladimir Putin kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt.
Nga đã tăng tốc dồn dập các cuộc tấn công ở Donbass trong tháng qua. Kể từ khi giành được Avdiivka, quân Nga liên tục tiến về phía tây và tốc độ tiến quân được đẩy nhanh vào giữa tháng 4.
Theo Trung tá Nazar Voloshyn, người phát ngôn của quân đội Ukraine cho biết: “Nếu quân Nga chiếm được Chasov Yar, họ sẽ có cơ hội tiến hành một cuộc tấn công vào Kostiantynivka, Druzhkivka, Kramatorsk và Sloviansk”.
Ông Voloshyn nhấn mạnh Kostiantynivka, Druzhkivka, Kramatorsk và Sloviansk là phòng tuyến cuối cùng của Ukraine ở Donetsk.
Tuy nhiên, việc ai nắm giữ được Chasov Yar cũng sẽ có ý nghĩa chính trị sâu sắc vì trước đó Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky mô tả thị trấn này là "một pháo đài bất khả xâm phạm". Việc chiếm được Chasov Yar này sẽ giáng một đòn tâm lý khác vào quân đội Ukraine, khiến tinh thần của họ càng xuống thấp hơn.
Việc phòng thủ Chasov Yar của Ukraine giờ đây phụ thuộc hoàn toàn vào các đơn vị máy bay không người lái khi pháo binh thiếu đạn dược. (Ảnh: New York Times)
Theo ông Vadym Filashkin, Thống đốc vùng Donetsk, để đạt mục tiêu quân sự ở Chasov Yar, quân đội Nga pháo thị trấn và khu vực lân cận mỗi ngày. Ước tính khoảng 1.500 đến 2.500 quả đạn pháo kèm cả không kích bằng bom lượn.
Chỉ huy tiểu đoàn máy bay không người lái (UAV) thuộc Lữ đoàn Bộ binh Cơ giới 92, Yury Fidorenko (biệt danh Achilles) đã bày tỏ sự lo lắng về tình hình phòng thủ Chasov Yar.
Ông Fidorenko nói rằng, quân đội Ukraine đang chịu tổn thất nặng nề trên chiến tuyến ở Chasov Yar, không phải là do tinh thần đi xuống hay phòng thủ quá yếu kém, mà chủ yếu là do Nga sử dụng bom có điều khiển tấn công chính xác.
Những công sự, lô cốt và chiến hào của các tiểu đoàn phòng thủ của Ukraine trên đường giới tuyến quanh thị trấn không thể chống chọi được với sự tấn công hỏa lực dữ dội bằng bom KAB của quân đội Nga và binh sĩ Ukraine đang rút lui khỏi vị trí phòng thủ của mình.
Ông Fidorenko nói thêm rằng, do việc Nga sử dụng bom tấn công chính xác, ba tuyến phòng thủ của lực lượng Ukraine đã bị phá vỡ. Theo vị chỉ huy tiểu đoàn này, các binh sĩ trong chiến hào đơn giản là không thể chịu được làn sóng hỏa lực và đã bỏ chạy khỏi vị trí của mình.
Bình luận về tình hình chung trên các đường ranh giới ở quanh Chasov Yar, Yury Fidorenko thừa nhận Nga chắc chắn sẽ chiếm khu vực ngoại vi xung quanh thành phố trong vòng vài tuần.
Bước ngoặt cho xung đột
Bình luận về tình hình chiến sự ở Donetsk, Phó Cục trưởng Cục Tình báo Ukraine Vadim Skibitsky thừa nhận rằng việc Moskva kiểm soát được thị trấn chiến lược Chasov Yar "chỉ còn là vấn đề thời gian".
"Tất nhiên là không phải chuyện ngay hôm nay hay ngày mai, mọi thứ còn phụ thuộc vào nguồn lực dự trữ và cung ứng của chúng tôi" , ông Skibitsky nói.
Cũng theo ông Skibitsky, vấn đề quan trọng giờ đây là Nga có thể sẽ biến thành công của mặt trận Chasov Yar thành một chuỗi các hành động tấn công và gây áp lực liên tiếp. Sự sụp đổ của một trong những lớp phòng thủ của Ukraine, như hệ thống hậu cần, sẽ gây ảnh hưởng lớn đến hàng phòng thủ chung.
Về khả năng Ukraine giữ được các vị trí còn lại bên trong các khu dân cư Chasov Yar phụ thuộc vào việc nhận được hỗ trợ như thế nào từ Mỹ và đồng minh phương Tây, bởi quân đội Ukraine đang gặp phải tình trạng thiếu đạn pháo trầm trọng.
Xe tăng T90M của Nga bị phá hủy trong một cuộc tấn gần đây vào Chasov Yar.
Chuyên gia quân sự Oleg Glazunov, Phó Giáo sư ngành Phân tích Chính trị và Tâm lý Xã hội thuộc Đại học Kinh tế Nga Plekhanov, mô tả khu vực Chasiv Yar là con đường quan trọng, trực tiếp và đầu tiên dẫn tới Konstantinovka, sau đó là Kramatorsk và Slavyansk.
"Việc Ukraine thất thủ tại Chasov Yar cũng giống như trong trận chiến Kursk thời Thế chiến II. Cuộc chiến vẫn sẽ tiếp tục nhưng quân đội Ukraine sẽ phải rút lui và chịu thất bại tại khu vực Donbass. Đó là lý do tại sao sự sụp đổ của Chasiv Yar sẽ là một bước ngoặt của cuộc xung đột" , ông Glazunov chỉ ra.
Trả lời phỏng vấn Times vào đầu tháng 5, Tư lệnh Lực lượng Lục quân Ukraine Oleksandr Pavliuk nói mục tiêu của Nga trong năm 2024 là kiểm soát hoàn toàn vùng Donetsk, Lugansk và nếu có thể cả vùng Zaporizhzhia.
Nga được cho là đang nỗ lực giành quyền kiểm soát nhiều vùng lãnh thổ nhất có thể trước khi dự luật viện trợ vừa được Mỹ thông qua có thể tác động đến tình hình chiến sự.
"Chúng tôi sẽ làm mọi cách có thể để ngăn chặn sự đột phá của Nga và chúng tôi hy vọng vũ khí của Mỹ sẽ giúp chúng tôi. Nếu vũ khí đến kịp thời, chúng tôi đã không mất những vùng lãnh thổ mà chúng tôi bị mất trong vài tháng qua" , ông Pavliuk nói thêm.
Ông Pavliuk trích dẫn thông tin từ tình báo quân sự Ukraine cho biết, ngoài việc hoàn thành việc kiểm soát 3 tỉnh Donetsk, Lugansk và Zaporizhzhia, các lực lượng Nga vẫn tập trung vào việc kiểm soát các trung tâm khu vực Kharkov và Sumy, nằm gần biên giới Ukraine - Nga.