Trong lịch sử, Hoàng Thái Cực là vị Hoàng đế sáng lập nên triều đại nhà Thanh. Trong hậu cung của ông có một nữ nhân đặc biệt được ông sủng ái nhất, đó chính là Thần phi Hải Lan Châu.
Hải Lan Châu sinh vào năm Vạn Lịch thứ 37 (1609), là cháu gái của Hiếu Đoan Văn Hoàng hậu Triết Triết (chính thê của Hoàng Thái Cực) và là chị gái của Hiếu Trang Văn Hoàng hậu (sinh mẫu của Hoàng đế Thuận Trị).
Lúc được gả cho Hoàng Thái Cực, Hải Lan Châu đã 26 tuổi. So với độ tuổi xuất giá phổ biến thời bấy giờ (tầm 13-18 tuổi) thì có thể nói, Hải Lan Châu đã không còn trẻ.
Đường tình duyên trước đó của bà như thế nào không ai rõ ràng vì sách sử không ghi lại. Thế nên chuyện bà nhập cung ở tuổi 26 vẫn là bí ẩn để ngỏ hàng trăm năm qua.
Hình ảnh nhân vật Hải Lan Châu trên phim. Ảnh: Sohu
Nhiều người cho rằng có thể bà đã xuất giá trước khi vào cung và trở thành quả phụ, tuy nhiên đây cũng chỉ là suy đoán chứ không có bằng cớ. Năm Thiên Thông thứ 8 (1634), Hải Lan Châu nhập cung.
Theo ghi chép, bà là người vô cùng xinh đẹp, tính tình dịu dàng, ít nói nên rất được Hoàng Thái Cực yêu thích. Đôi bên tâm đầu ý hợp, gắn nhau như hình với bóng. Năm Sùng Đức nguyên niên (1636), Hoàng Thái Cực sách phong Hải Lan Châu Thần phi, đứng đầu trong Tứ phi và chỉ sau hoàng hậu - tức Triết Triết, cô ruột của bà.
Năm Sùng Đức thứ 2 (năm 1637), Thần phi Hải Lan Châu hạ sinh Hoàng bát tử. Ngày Hoàng bát tử ra đời, Hoàng đế đặc biệt ban chiếu cáo đại xá thiên hạ, chứng tỏ sự sủng ái của Hoàng Thái Cực đối với mẹ con Thần phi cũng như ngầm thông báo ý định phong người con này làm Thái tử.
Không may Hoàng bát tử bất hạnh chết yểu sau vài tháng tuổi, Thần phi đau đớn đến mức lâm trong bệnh.
Hoàng Thái Cực vô cùng sủng ái Thần phi.
Tháng 9 năm Sùng Đức thứ 6 (1641), Hoàng Thái Cực ngự giá thân chinh, tấn công quân nhà Minh tại Cẩm Châu. Chưa được bao lâu thì Thịnh Kinh truyền đến tin Hải Lan Châu bệnh nặng. Hoàng Thái Cực do dự hồi lâu vì trận chiến vẫn đang vào giai đoạn quan trọng, cuối cùng ông vẫn liều lĩnh bỏ lại tất thảy, khởi giá hồi kinh.
Vó ngựa chạy suốt ngày đêm không ngừng nghỉ, đến lúc cách kinh thành không xa, thấy trời đã tối nên ông cho hạ trại nghỉ ngơi. Ai nhờ vừa qua đêm được không lâu, hoàng cung cho người đến báo bệnh tình của Hải Lan Châu đang nguy kịch. Hoàng Thái Cực vội nhổ trại đi ngay trong đêm.
Trời còn chưa sáng, loan giá vừa vào kinh thì truyền đến tin Hải Lan Châu đã qua đời. Hơi thở mỹ nhân vừa tắt, trái tim anh hùng cũng vỡ nát theo.
Hoàng Thái Cực hay tin bỗng như bị sét đánh ngang tai. Ông vội đến Quan Thư cung, nhìn thấy ái phi đã khép mắt từ giã thế trần, Hoàng Thái Cực đau lòng tột độ, khóc lóc đến mức ngất đi mấy lần. Quần thần xung quanh vội quỳ xuống đất xin ông nén bi thương.
Hải Lan Châu qua đời, Hoàng Thái Cực như mang tâm bệnh, không màng ăn uống, tinh thần sa sút, thể xác kiệt quệ. Hải Lan Châu qua đời chưa đầy 2 năm thì Hoàng Thái Cực cũng đi theo bà xuống suối vàng. Tình cảm sâu đậm mà ông dành cho Thần phi trở thành thiên tình sử lưu truyền hàng trăm năm khiến hậu thế nhìn lại cũng phải ngưỡng mộ vì đây là điều hiếm thấy đối với một bậc đế vương.
