Trong vài tháng đầu năm nay, khi hiện tượng những token meme đã dịu lắng, sàn giao dịch tiền số Binance bắt đầu quảng bá một cách mới, được cho là ít rủi ro hơn: Họ kêu gọi khách hàng đầu tư vào TerraUSD. Token này được gọi là "stablecoin", một loại tiền số có chức năng giống một tài khoản tiết kiệm và hứa hẹn sẽ luôn có giá trị 1 USD.
Binance nói với những khách hàng đã sử dụng dịch vụ của mình để mua, bán và đầu tư vào các loại tiền số khác nhau rằng stablecoin này cung cấp một điều đặc biệt: Hứa hẹn về lợi nhuận hàng năm gần 20%. Nói tóm lại, TerraUSD thông qua lời Binance đề xuất với khách hàng sẽ trở thành một nơi đầu tư vừa "an toàn" vừa "mang lại lợi nhuận cao".
Nhưng, những ai đã biết về các quy tắc thông thường của tài chính đã có thể đoán được, Terra hóa ra không an toàn và cũng không mang lại lợi nhuận cao như lời quảng cáo. Các nhà phê bình nói rằng đồng tiền này thực chất là mô hình Ponzi, khởi đầu của sự sụp đổ khiến giá Bitcoin giảm mạnh và khiến các công ty trong ngành phải vội vàng sa thải nhân viên và đóng băng việc rút tiền của khách hàng. Bitcoin giảm gần 70% giá trị so với mức đỉnh vào tháng 11 và ngành công nghiệp đã đặt tên cho sự suy thoái là "mùa đông tiền số".
Đây là một tin xấu đối với các nhà đầu tư bị cuốn vào cơn sốt, cũng như đối với chính Binance. Vào ngày 16/5, CEO Changpeng Zhao đã tiết lộ mức độ thiệt hại liên quan đến Terra của Binance. Cổ phần của công ty từng trị giá 1,6 tỷ USD nhưng giờ đây đã về gần bằng 0. Mặc dù vậy, Zhao nói trong một cuộc phỏng vấn ngày hôm đó rằng: "Tôi thực sự không quan tâm nhiều đến tiền bạc".
Nhận xét kể trên được đưa ra khi Zhao nhấm nháp ly nước cam trị giá 14 USD tại một nhà hàng Pháp trong khách sạn Four Seasons ở Dubai. Phóng viên Bloomberg bày tỏ rằng, thật khó tin khi mà nhận xét này được đưa ra bởi người đàn ông giàu có bậc nhất trong giới tiền số - lĩnh vực vốn chỉ xoay quanh vấn đề tiền.
Zhao mảnh khảnh và cạo trọc đầu, giọng nói nhẹ nhàng và tủ quần áo dường như chỉ toàn những chiếc áo in logo Binance đen. Hồi tháng 1, Zhao từng là một trong 10 người giàu nhất thế giới, ít nhất là trên giấy tờ. Giá trị tài sản ròng của anh ấy đã tăng cùng với giá Bitcoin, và sau đó giảm từ 96 tỷ USD xuống còn 11 tỷ USD, theo Chỉ số Tỷ phú Bloomberg. Mặc dù vậy, Binance vẫn là công ty lớn nhất về tiền số, xử lý nhiều giao dịch hơn so với bốn sàn giao dịch tiếp theo cộng lại.
Mỗi ngày, hơn 50 tỷ USD được trao tay trên nền tảng này, thường mất 0,1% phí. Trên thực tế, điều đó có nghĩa là Zhao, người cho đến nay vẫn là cổ đông lớn nhất của công ty, vẫn kiếm tiền cho dù khách hàng mua hay bán. "Thực ra, điều khiến tôi kinh ngạc là khả năng đàn hồi", anh nói, đề cập đến sự sụp đổ của Terra. "Không có gói cứu trợ nào. Không có ngân hàng trung ương. Không có sự can thiệp của chính phủ". Sự sụp đổ của thị trường đang diễn ra, nhưng trong tâm trí của Zhao thì không có nhiều thứ để xem xét. Anh nói, ngành công nghiệp này đang tiếp tục phát triển.
Zhao chuyển đến Dubai vào cuối năm ngoái. Tại đây, anh ấy cuối cùng cũng cảm thấy như ở nhà. Anh đã mua một căn hộ, mua một chiếc xe tải nhỏ và thuê một văn phòng như một phần trong giai đoạn mới của Binance mà anh ấy mô tả "về cơ bản là những người trưởng thành trong phòng". Anh lưu ý rằng, ở tuổi 45, anh già hơn hầu hết các doanh nhân tiền số ít nhất một thập kỷ.
Anh nói, tiền số là một khoản đầu tư đúng đắn hơn nhiều so với những gì mà các nhà phê bình nhận ra và Binance sẽ là công ty chứng minh điều đó. Anh nói: "Chúng tôi có 120 triệu người dùng tin tưởng bằng số tiền tiết kiệm cả đời của họ. Chúng tôi bảo vệ người dùng của mình. Chúng tôi liên lạc với các chính phủ và cơ quan quản lý. Bạn biết đấy, chúng tôi là những người ổn định".
Đó là một tuyên bố táo bạo. Binance hiện là mục tiêu điều tra của hầu hết mọi cơ quan quản lý tài chính lớn của Mỹ gồm Bộ Tư pháp, Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai, Sở Thuế vụ và Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch cùng những cơ quan khác trên khắp thế giới. Binance thì mô tả những cuộc điều tra này là một phần của cuộc đàm phán thiện chí mà họ đang có với các chính phủ. Nhưng hoàn toàn không rõ ràng là các nhà quản lý có nhìn nhận vấn đề theo cách đó hay không.
Trong nhiều năm, các nhà phê bình đã cảnh báo về những lỗ hổng tiềm ẩn có thể khiến tội phạm và những kẻ rửa tiền có thể chuyển tiền qua sàn giao dịch. Vào tháng 6, Reuters đã báo cáo rằng Binance đã được sử dụng để rửa ít nhất 2,35 tỷ USD, bao gồm tiền từ các thị trường ma túy web đen và những kẻ lừa đảo hàng loạt.
Binance cho biết những tuyên bố này là gây hiểu lầm và chỉ ra một nhóm điều tra và an ninh 120 người bao gồm các cựu quan chức thực thi pháp luật cấp cao từ Mỹ, Anh và Châu Âu. Theo như Zhao được biết, Binance chỉ đơn thuần hoạt động như một sàn giao dịch nước ngoài. Dù thế nào đi nữa những ngày đó đã qua: "Văn phòng, trụ sở chính, công ty mẹ - ngay từ đầu, chúng tôi đã nói với họ rằng chúng tôi không có những thứ đó. Vì vậy, trong năm qua, chúng tôi đã thiết lập tất cả".
Zhao đã nói trong các cuộc phỏng vấn với các phương tiện truyền thông Trung Quốc rằng anh ta chỉ sử dụng thuật ngữ "công ty" vì lợi ích của người ngoài. Theo như những gì anh ấy nói, Binance là một "tổ chức". Nhân viên là "thành viên trong nhóm". Dù đó là gì, Binance dường như không có cơ cấu cổ đông truyền thống hoặc hội đồng quản trị. Nhưng khi nói đến Binance, các cựu nhân viên và nhà đầu tư cho biết, chỉ có một mình Zhao là người kiểm soát nó. "Cuối cùng, anh ấy chính là công ty mẹ", một cựu giám đốc điều hành giấu tên nói.
Thị phần của Binance trong thị trường tiền số.
Bất chấp những tuyên bố được đưa ra rằng Binance sẽ là một sàn giao dịch "tiền số thuần túy", Zhao dường như đã nuôi dưỡng tham vọng rộng lớn hơn nhiều ngay từ đầu. Một cựu giám đốc sản phẩm nhớ lại đã được nói trong một cuộc phỏng vấn việc làm năm 2017 rằng Binance sẽ tìm cách thống trị không chỉ thị trường trao đổi tiền số mà còn cả sàn giao dịch chứng khoán như Nasdaq. Để làm được điều đó, nó sẽ cần phục vụ những khách hàng chưa sở hữu tiền số, có nghĩa là phải tuân thủ các hệ thống và quy định ngân hàng.
Các sàn giao dịch tiền số khác đã thực hiện các tính toán tương tự, nhưng trong khi Coinbase phát triển các chính sách dường như được thiết kế để làm vừa lòng các cơ quan quản lý Mỹ, chẳng hạn như yêu cầu người dùng xuất trình ID chính phủ, thì Binance đã áp dụng một cách tiếp cận phù hợp với các đặc tính tự do của mình. Binance.com sẽ vẫn là một sàn giao dịch không được kiểm soát, nhưng công ty cũng sẽ làm việc để thiết lập các sàn giao dịch địa phương được quản lý, nơi người dùng có thể mua tiền số bằng USD hoặc các loại tiền tệ quốc gia khác.
Nhưng mọi chuyện dường như diễn ra không suôn sẻ. Binance hiện là đối tượng của cuộc điều tra của SEC về khả năng bán chứng khoán chưa đăng ký trong ICO năm 2017 và giao dịch nội gián. Họ cũng phải đối mặt với các câu hỏi từ cơ quan quản lý về mối quan hệ giữa sàn giao dịch toàn cầu và chi nhánh của Mỹ. Todd White, đối tác quản lý của Rulon & White Governance Strategies, một công ty vận động hành lang ở Washington tập trung vào tiền số, cho biết các cuộc điều tra này là kết quả của việc Zhao không tuân thủ nghiêm túc.
White nói rằng anh ấy đã thúc giục các giám đốc điều hành Binance tuân thủ nghiêm túc hơn trong một cuộc họp năm 2018 nhưng đã bị từ chối.
Trớ trêu thay đối với một công ty được xây dựng dựa trên sự hoài nghi của Phố Wall, Binance lại tập trung hơn cả những tổ chức tài chính lớn nhất. Ngày nay, nó đồng thời là một sàn giao dịch, một nhà môi giới, một ngân hàng tiết kiệm, một nhà đầu tư mạo hiểm, một nhà cung cấp dữ liệu và một nhà điều hành "sòng bạc shitcoin". "Nói cách khác, Nasdaq, Charles Schwab, Bank of America, Andreessen Horowitz, Morningstar và Caesars Palace, tất cả đều được cuộn lại thành một", Lex Sokolin, nhà kinh tế học tại công ty blockchain ConSensys Software Inc nói.
Tóm lại, mô hình kinh doanh của Binance đầy rẫy những xung đột lợi ích tiềm ẩn. Ngoài ra, công ty vốn nổi tiếng với các nhà giao dịch tiền số, nhưng lịch sử họ từng ngừng hoạt động, đóng băng rút tiền và ít nhất một vụ hack.
Tại Dubai, Zhao chỉ ra rằng nhiều lời chỉ trích về Binance có thể dễ dàng áp dụng cho các đối thủ của công ty. Nhiều sàn giao dịch tiền số đã bị buộc tội phạm tội hoặc vi phạm chứng khoán và ngay cả những đối thủ cạnh tranh lâu đời cũng gặp rắc rối về quy định.
Zhao thừa nhận một số sai lầm trong công ty và cho biết đã thay đổi hướng đi trong năm qua. Trước đây, Binance đã cố gắng giải thích với các nhà quản lý lý do tại sao một sàn giao dịch tiền số khổng lồ, không được kiểm soát lại không có vấn đề gì. Nhưng Zhao đã nhận ra, như anh ấy nói, rằng "chúng tôi sẽ không giảng giải và thay đổi suy nghĩ của họ về điều đó. Chúng tôi dễ dàng thay đổi hơn là họ thay đổi".
Dòng tweet thông báo đang tuyển 2.000 người của Binance.
Gần đây Zhao và phần còn lại của nhóm điều hành Binance đã bay đến Pháp để tham dự Liên hoan phim Cannes (Binance đang tổ chức một buổi tặng bánh pizza trong sự kiện này) và sau đó sẽ đến Paris vào mùa hè. Anh ấy đã đạt được một loạt thành công ở châu Âu, nơi Binance Ý gần đây đã nhận được sự chấp thuận theo quy định cùng với Binance Pháp. Gần đây, Zhao đã nói về khả năng Paris có thể đóng vai trò như một căn cứ địa khác.
Một tháng sau, Zhao đã tweet rằng không giống như các công ty tiền số khác, đang sa thải nhân viên trong bối cảnh suy thoái, Binance đang "tuyển dụng 2000 vị trí". Anh ấy đã tweet kèm một bức ảnh đang bắt tay với 1 người tưởng tượng còn đằng sau lưng có vẻ là một văn phòng nhộn nhịp. Nhưng, tờ Bloomberg phát hiện ra rằng, bức ảnh phía sau giống hệt một bức ảnh văn phòng được tìm thấy trên website lưu trữ hình ảnh Shutterstock. Chưa kể, đầu của Zhao đã được ghép vào cơ thể của một người khác. Bản thân Jung của Binance cũng thừa nhận dòng tweet là "một phần của trò đùa". Nhưng, dòng tweet đã nhận được hơn 50.000 lượt thích.