Mây là một loại cây quen thuộc với rất nhiều người Việt Nam. Trước đây, cây mây dùng để làm nguyên liệu cho các món đồ thủ công mĩ nghệ, hoặc dùng làm dây bó buộc. Đọt của cây mây dùng để làm thức ăn. Thường, những gia đình nghèo hay đi lấy đọt mây trên rừng về làm thức ăn cứu đói.
Tuy nhiên, mấy năm trở lại đây, đọt mây bỗng chốc trở thành đặc sản của núi rừng, được nhiều người lùng mua làm đồ ăn đổi bữa. Đọt mây được biết đến là có công dụng bồi bổ sức khỏe, trị chướng bụng, đầy hơi, giải rượu, giúp phụ nữ mới đẻ có nhiều sữa...
Để lấy được đọt mây, những người dân phải đi rất xa, sâu trong rừng. Trước đây, cây mây mọc nhiều ở khu vực rẫy của bà con đồng bào dân tộc. Tuy nhiên, theo thời gian, bà con khai hoang, mở rẫy nên diện tích cây mây bị thu hẹp lại. Bây giờ muốn kiếm đọt mây phải đến những khu vực ven suối hoặc gần bìa rừng. Chính vì lẽ đó, đọt mây trở thành món ăn quý hiếm, trở thành đặc sản.
Đặc biệt, do mây mọc ở rừng sâu, thành từng bụi, có dây mọc dài đến vài chục mét nên khi lấy đọt phải rút sợi mây xuống, có khi phải huy động nhiều người mới rút nổi sợi mây để lấy đọt.
Theo Wikipedia, đọt mây thuộc họ cau, rất giống cây tre, thân và lá đều có gai. Mây gồm nhiều loại khác nhau, nhưng chỉ có loại mây trắng là được ưa dùng. Loại thực phẩm này mùa nào cũng có.
Chia sẻ trên báo Gia Lai, một người chuyên khai thác đọt mây cho biết, đọt mây dùng làm đồ ăn thường được cắt dài tầm 60cm. Sau đó, để chế biến món này, đọt mây được róc bỏ phần gai cũng như phần vỏ cứng bên ngoài để lấy phần đọt trắng ngà bên trong. Sau khi bóc vỏ, nõn non được cắt ra thành từng khúc nhỏ và ngâm qua nhiều nước cho hết nhựa đỏ, đến nước cuối cùng thì thêm chút muối cho bớt đi vị chát trước khi chế biến các món ăn.
Theo Báo Quảng Nam, đọt mây được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như luộc, xào, làm gỏi, nấu canh với tôm, thịt hoặc nấu với ốc đá, cá suối… Tuy nhiên, theo nhiều người, đọt mây ngon nhất vẫn là được nướng ống lồ ô.
Phải chọn ống lồ ô có nhiều nước. Sau đó, trộn đọt mây với nước mắm, muối, ớt, lá é rồi cho vào ống lồ ô, sau đó bịt kín bằng lá chuối rồi nướng trên bếp than tầm 30 phút.
Khi nướng dưới than, đọt mây không bị dai mà thơm giòn. Vị đắng của mây, vị mặn của muối, vị cay của ớt và vị ngọt từ thịt, tất cả hòa quyện tạo nên một món ăn vô cùng độc đáo. Ăn xong, đọt mây đọng lại ở cổ họng vị the the đắng, ngọt bùi và mát. Đặc biệt, món ăn càng trở nên ngon hơn khi chấm thêm một chút muối é và ăn cùng cơm lam.
Đọt mây rừng trước được bán đầy các khu chợ phiên nhưng do ngày càng khan hiếm nên nhiều người đi rừng về, chưa kịp đem ra chợ bán đã được thương lái đến tận nhà thu mua.
Giá đọt mây hiện đang được rao bán khá cao. Trên các chợ mạng, thực phẩm này đang được bán ở mức 120.000 đồng/bó 10 ngọn. Dù đắt hơn các loại rau khác nhiều lần nhưng đọt mây luôn trong tình trạng cháy hàng, không có hàng để bán.
Tại các nhà hàng, một đĩa đọt mây tầm khoảng 10 ngọn cũng có giá lên đến gần 200.000 đồng.
(Tổng hợp)