Tự cổ chí kim, thế giới đã chứng kiến sự tồn tại của nhiều nhà cầm quyền xuất sắc, những chiến lược gia đại tài hay những vị tướng dũng mãnh trên chiến trường. Nhưng có lẽ hiếm ai đặc biệt được vua Baldwin IV của vương quốc Jerusalem.
Sự đặc biệt của ông đến từ số phận không may mắn ông gặp phải. Điếc, mù và liệt cả tứ chi, tất cả không ngăn cản ông lãnh đạo và bảo vệ được vương quốc của mình trong suốt những năm trị vì.
Sự tài giỏi của Baldwin thậm chí đã khiến cho "Chiến binh bất tử" người Hồi giáo Saladin - người sở hữu đội quân nổi tiếng tinh nhuệ và khát máu - phải khiếp sợ.
Hãy dành vài phút để đọc và ngưỡng mộ cuộc đời oanh liệt của "Đấng cứu thế", người khai sinh ra Hiệp sĩ dòng đền và bảo vệ niềm tin của hàng nghìn người Thiên Chúa Giáo.
Tuổi thơ và những dấu hiệu đầu tiên của căn bệnh
Năm 1161, Hoàng tử Baldwin IV của vương quốc Jerusalem chào đời. Ông được dạy dỗ bởi nhà sử học William từ Tyre (mà sau này trở thành Giám mục Tyre và Đại pháp quan của vương quốc).
Baldwin, theo như nhận xét, thì sở hữu "trí nhớ xuất sắc, học hỏi nhanh và cưỡi ngựa rất giỏi." Tuy nhiên, chính thầy William là người đầu tiên chú ý đến những đặc điểm lạ của Baldwin, khi cậu hoàn toàn không cảm thấy đau đớn khi bị những cậu bé khác cấu vào tay - dấu hiệu của bệnh hủi (bệnh phong).
Vị hoàng tử không biết đến đau đớn
Sau khi vua Amalric đột ngột qua đời vào năm 1174, Baldwin chính thức trở thành quốc vương khi mới 13 tuổi. Do còn quá nhỏ, nên người họ hàng gần nhất của ông là Miles của Plancy đứng ra Nhiếp chính.
Nhưng không lâu sau đó, Miles bị mưu sát - được cho là vì Raymond (một người họ hàng khác). Raymond lên thay thế Miles và lập một thỏa thuận hòa bình với quân đội Hồi giáo của Saladin năm 1175.
Bản hiệp ước có quá nhiều điều bất lợi đối với Jerusalem, trong khi đó, Saladin vẫn tiếp tục cuộc chinh phạt của mình mà chẳng gặp bất cứ sự phản đối nào. Lúc này, vị vua trẻ quyết định không thể nhân nhượng được nữa.
Những năm đầu trị vì và sự thay đổi trong chính sách cầm quyền
Năm 1176, Baldwin đủ 16 tuổi và có toàn bộ quyền của một vị vua hợp pháp. Khi đó căn bệnh đã bước vào giai đoạn nghiêm trọng, khiến ông dần dần trở nên tàn phế.
Có điều, bệnh tật không ngăn ông trở nên vĩ đại. Việc đầu tiên mà Baldwin làm khi nhiếm chính là từ chối hòa ước với Saladin. Vị vua trẻ ra quyết định tấn công vào vùng lân cận Damascus, buộc Saladin phải rút quân khỏi Aleppo và chuyển sang phòng ngự.
Cũng trong năm đó, ông dẫn đầu một cuộc tấn công khác vào thung lũng Beka’a tại Lebanon và Syria, giành thắng lợi trước quân đội được lãnh đạo bởi một người cháu của Saladin.
Saladin – chiến binh bất tử của đạo Hồi
Tuy còn trẻ, nhưng nhà vua đã đưa ra được những quyết định hết sức thông thái. Ngay từ những ngày đầu nắm quyền, ông đã lên kế hoạch tấn công căn cứ của Saladin tại Ai Cập. Jerusalem vốn không mạnh về thủy chiến nên Baldwin đã đưa ra đề nghị liên minh với vương quốc Byzantine.
Cuộc chiến đã được chuẩn bị sẵn sàng, nhưng William - anh rể của nhà vua và cũng là nhân tố chủ chốt của chiến dịch - lâm bệnh và qua đời. Đồng thời, nội bộ của Jerusalem cũng có những bất đồng khiến cho đại sứ của Byzantine trở nên quan ngại và hủy bỏ hiệp ước liên minh.
Có thể nói, Byzantine đã bỏ qua cơ hội duy nhất để tấn công Saladin tại căn cứ quan trọng nhất. Và thật đáng tiếc khi Baldwin là người duy nhất đủ thông thái để nhận ra điều này.
Trận đánh lịch sử Montgisard
Sau khi cuộc tấn công vào Ai Cập bị hủy bỏ, quân đội của Jerusalem tản ra về phía Bắc, để lại một lực lượng hết sức mỏng ở đô thành. Lúc này, tình trạng sức khỏe của Baldwin đã rất tồi tệ.
Saladin không bỏ qua cơ hội này và dẫn đầu đội quân 26.000 người tấn công thẳng vào Jerusalem. Baldwin đã vận dụng tất cả sức lực của mình để đối đầu với kẻ thù với chỉ 600 hiệp sĩ và vài nghìn lính bộ binh.
Tuy chênh lệch khá lớn về lực lượng, nhưng chính những tình huống tuyệt vọng như vậy đã tạo điều kiện để một người vĩ đại thể hiện khí phách của mình.
Chính Baldwin cũng đã cưỡi ngựa ra trận, dù tình trạng của ông lúc đó tồi tệ đến mức điếc hoàn toàn và liệt tay thuận, phải cầm kiếm bằng tay trái.
Ông xuống ngựa, kêu gọi linh mục của Bethlehem giương cao cây thánh giá mà ông mang theo. Nhà vua quỳ xuống và cầu xin Chúa phù hộ, sau đó dẫn đầu đoàn quân vào cuộc chiến.
Nhà sử học Stephen Howarth đã mô tả rằng: Có tới 26.000 kỵ binh Saracen và vài trăm quân Thiên Chúa, nhưng quân Saracen đã thảm hại hoàn toàn.
Phần lớn bị giết và bản thân Saladin chỉ thoát được nhờ đang cưỡi con lạc đà đua nhanh nhất. Đây là một chiến thắng phi thường, là tiếng vang oai hùng của cuộc Thập tự chinh đầu tiên.
Những năm cuối đời và sự kết thúc của một triều đại
Bệnh tật không cản bước sự vĩ đại, nhưng vinh quang cũng không giúp bệnh tật lui xuống. Vua Baldwin bị mù hoàn toàn và liệt hết tứ chi, buộc phải đưa ra nhiều quyết sách từ giường bệnh, nhưng chưa một lần nào ông không làm tốt nghĩa vụ của một nhà vua.
2 lần Saladin tiến công về Jerusalem là 2 lần Baldwin được người ta đưa ra chiến trường trên một chiếc cáng và khiến quân địch khiếp sợ phải rút lui.
Linh hồn của Baldwin cuối cùng đã về với Chúa vào ngày 16/5/1185. Tuy thời gian trị vì ngắn ngủi - 9 năm, nhưng những gì Baldwin để lại cho hậu thế là không thể kể hết được. "Vua Hủi" sẽ luôn được nhớ đến như là niềm tự hào, là nỗi khiếp sợ của quân Hồi giáo mỗi lần kể về trận Montgisard.
Và hơn hết, ông là một vị vua tài đức vẹn toàn mà lịch sử không thể có được người thứ hai.
Nguồn: TFP