21h27: Hãng thông tấn ISNA của Iran đưa tin lực lượng Vệ binh Cách mạng của họ đã bắt giữ 1 tàu chở dầu với cáo buộc buôn lậu 250.000 lít dầu diesel tới UAE.
"Con tàu đã bị giam giữ gần đảo Tunb của Iran trên Vịnh Ba Tư. Thủy thủ đoàn đã được bàn giao lại cho các cơ quan chính quyền tỉnh miền Nam Hormozgan", ISNA cho biết.
UAE hiện chưa đưa ra bình luận chính thức nào về vụ việc.
17h03: Quân đội Syria (SAA) đã phát động một đợt tấn công lớn nhằm vào các vị trí của phiến quân ở Nam Idlib, trong đó có rất nhiều mục tiêu nằm cạnh trạm quan sát của Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo một nguồn tin ở gần tỉnh Hama, các binh sĩ SAA gần như nã pháo trúng vào một trạm quan sát của Thổ Nhĩ Kỳ ở gần thị trấn Ma’ar Hatat.
Nguồn tin cho biết trong khi Quân đôi Syria cố gắng đánh vào các vị trí của phiến quân Hay’at Tahrir Al-Sham (HTS) ở Ma’ar Hatat và Ma’ar Zita thì một số quả đạn pháo của họ đã rơi rất gần trạm quan sát của Thổ Nhĩ Kỳ ở Nam Idlib.
Đây là lần thứ 2 SAA suýt bắn trúng vào các binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria chỉ trong vòng 5 ngày qua.
Binh sĩ Syria ở Nam idlib.
16h38: Một bức ảnh mới được một cá nhân chia sẻ trên Twitter cho thấy dường như đó là một quả tên lửa chống hạm thế hệ mới đang ở một căn cứ của nhóm vũ trang Hezbollah. Đây là lần đầu tiên người ta thấy một loại tên lửa chống hạm cỡ lớn như vậy được mang biểu trưng "Phong trào Hồi giáo" ở bên hông quả đạn.
Qua bức ảnh này người ta có thể thấy đó là loại tên lửa chống hạm Ỵ-83 do Trung Quốc chế tạo và hiện đang có trong biên chế Quân đội Trung Quốc với số lượng lớn. Tên lửa có tầm bắn từ 120km tới 200km (tùy phiên bản) và có đầu chiến đấu nặng 190km.
Có một điểm đáng chú ý là bức ảnh này được đóng logo của kênh truyền thông chính thức thuộc lực lượng Hezbollah, tuy vậy bức ảnh này chưa từng được nhìn thấy ở bất cứ kênh truyền thông nào của nhóm vũ trang Li-băng này.
Nhóm vũ trang Hezbollah được cho là đang sở hữu tên lửa chống hạm Ỵ-83 do Trung Quốc chế tạo
16h03: Máy bay trinh sát điện tử RC-135U tối tân của Không quân Mỹ đang lượn ngoài khơi bờ biển Israel/Syria/Li-băng.
Có một số nhận định cho rằng Mỹ đang trinh sát các nước trong khu vực để chuẩn bị cho một đòn tập kích "trả đũa hộ" Saudi Arabia sau vụ tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa hành trình vào các cơ sở lọc hóa dầu của nước này. Mục tiêu có thể là Iran hoặc các căn cứ của các lực lượng Iran và thân Iran ở Syria cũng như Iraq.
Đường bay của chiếc máy bay trinh sát điện tử RC-135U.
15h47: Tổng thống Trump cho biết Mỹ "khóa mục tiêu" và "đạn lên nòng", nhưng chờ Saudi Arabia lên tiếng về thủ phạm vụ tấn công 2 cơ sở lọc dầu.
"Nguồn cung cấp dầu Ả-rập Xê-út bị tấn công. Có lý do để tin rằng chúng tôi biết thủ phạm, khóa mục tiêu và lên nòng và giờ chỉ còn phụ thuộc vào việc xác minh. Nhưng chúng tôi vẫn đang đợi xác nhận từ Ả-rập Xê-út để xem họ tin ai là thủ phạm vụ tấn công và với điều kiện nào chúng tôi sẽ tiến hành", ông Trump viết trên Twitter.
Hải quân Mỹ cùng các đồng minh phô diễn sức mạnh trên biển.
15h01: "Thùng thuốc súng" vùng Vịnh sắp phát nổ sau vụ tấn công vào các cơ sở lọc hóa dầu cảu Saudi là nguy cơ hiện hữu mà nhiều chuyên gia phân tích thế giới đang hết sức lo ngại.
Dù cuộc tấn công xuất phát từ bất cứ đâu và ai là người chủ mưu đằng sau thì những cuộc tấn công này vẫn là một bước thay đổi trong bối cảnh vùng Vịnh đang giống như một "thùng thuốc súng" có thể phát nổ bất cứ lúc nào sau một loạt những diễn biến căng thăng tại khu vực những tháng gần đây.
Saudi Arabia đặc biệt chú trọng đầu tư vào việc nâng cấp hệ thống phòng không. Tuy nhiên, chuyên gia Ayham Kamal tại Nhóm Á-Âu (Eurasia Group) cho biết:
"Vương quốc này vấp phải một vấn đề mang tính cấu trúc là hầu hết hệ thống phòng không của Saudi Arabia đều được thiết kế để phòng thủ trước các mối đe dọa truyền thống và hầu như rất kém trong việc xử lý các mối đe dọa trên không, chẳng hạn như máy bay không người lái".
Ngoài ra, Saudi Arabia cũng "dễ bị tổn thương" khi nhiều bộ phận quan trọng của cơ sở hạ tầng như "các nhà kho, cơ sở sản xuất đều nằm trong một khu vực có diện tích nhỏ".
Hiện vẫn chưa rõ Saudi Arabia phản ứng với việc này như thế nào song rõ ràng sự việc trên sẽ khiến vùng Vịnh ngày càng "nóng" lên với nguy cơ về những cuộc xung đột nguy hiểm giữa các bên liên quan cũng như thay đổi cuộc chơi ở khu vực đầy bất ổn này.
14h42: Quan chức cấp cao chính phủ Mỹ khẳng định Iran phải trực tiếp chịu trách nhiệm cho vụ tấn công ồ ạt vào các cơ sở lọc hóa dầu của Saudi hôm thứ Bảy vừa qua khiến vương quốc này giảm mất một nửa công suất chế biến và đẩy giá năng lượng tăng vọt.
"Đó là Iran. Phiến quân Houthi đứng ra nhận trách nhiệm về việc mà họ không làm", quan chức này nói với hãng tin ABC, trước khi bổ sung thêm rằng Tổng thống Trump biết rằng Iran đứng đằng sau vụ tấn công và ông muốn Saudi Arabia phải thừa nhận thực tế nếu họ muốn Mỹ giúp đỡ.
Quan chức Mỹ nhận định khoảng hơn 10 tên lửa hành trình cùng 20 máy bay không người lái đã được phóng đi từ Iran trong vụ tấn công nói trên.
14h33: Các hãng thông tấn AFP và Times of Israel đồng loạt đưa tin một quan chức cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Trump cho biết người đứng đầu chính phủ Mỹ muốn Riyadh thừa nhận Tehran đứng đằng sau cuộc tấn công nhằm vào các cơ sở dầu khí Saudi nếu họ muốn Hoa Kỳ giúp đỡ.
Hãng tin ABC News dẫn lời một quan chức cấp cao trong chính quyền Tổng thống Trump khẳng định Iran đã phóng hàng chục tên lửa hành trình vào máy bay không người lái tấn công vào các cơ sở lọc dầu của Saudi.
Quan chức cấp cao này tuyên bố các hình ảnh vệ tinh và nguồn tin tình báo cho thấy vụ tấn công không thể được thực hiện (phóng đi) từ Yemen nơi mà phiến quân Houthi do Iran hẫu thuẫn đứng ra nhận trách nhiệm.
Nhà máy lọc dầu của Saudi bị thiệt hại nặng.
14h24: Trong cuộc gặp gần đây với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bày tỏ việc không hài lòng với các cuộc tấn công của Israel vào sâu trong lãnh thổ Li-băng, tờ Independent Arabia cho biết.
Tổng thống Putin cũng phát biểu rằng Thủ tướng Netanyahu đã được cảnh báo sẽ không được tiếp tục tấn công các mục tiêu tương tự trong tương lai.
Theo trang tin hàng không quân sự tiếng Nga Avia.Pro, Nga sẵn sàng bảo vệ không phận Li-băng bằng các hệ thống tên lửa S-400 của mình.
Avia.Pro cho biết: "Với những thông tin hiện có, việc lãnh thổ Li-băng có thể được bảo vệ bởi hệ thống phỏng thủ tên lửa S-400 Triumf của Nga là khả thi, từ đó cho phép kiểm soát toàn bộ các hành động của Israel, đặc biệt là từ sau trận tập kích cuối cùng vào Syria mà Không quân Do Thái sử dụng không phận của quốc gia này".
Các hệ thống tên lửa S-400 Nga đã hiện diện dày đặc ở Syria, tuy nhiên Bộ Quốc phòng Nga vẫn chưa xác nhận chính thức rằng họ đã đề nghị đưa các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện đại bậc nhất thế giới này tới Li-băng.
Hệ thống tên lửa S-400 Nga triển khai ở Syria.
13h55: Sputnik dẫn phát biểu của người phát ngôn Bộ Ngoại Giao Iran Abbas Mousavi hôm nay cho biết Tehran có thể sẽ thả tự do cho siêu tàu dầu Stena Impero mang cờ Anh trong vài ngày tới.
Trước đó, vào đầu tháng 9 này, 7 thủy thủ trên tàu dầu Stena Impero bị giam giữ, bao gồm cả 1 thủy thủ người Nga đã rời Iran.
Theo Tùy viên báo chí Đại sứ quán Nga tại Tehran, chủ tàu đã nhấn mạnh rằng cả 16 thành viên tủy thủ đoàn phải ở lại thường trực trên tàu để có thể điều khiển tàu rời khỏi cảng ngay khi được thả tự do.
Siêu tàu dầu Stena Impero mang cờ Anh bị Iran bắt giữ.
12h22: Thông tấn nhà nước Syria (SANA) đưa tin một xe tải chất đầy thuốc nổ đã phát nổ gần một bệnh viện, phá hủy một phần tòa nhà cùng nhiều ngôi nhà và tài sản trong khu vực thị trấn al-Rai do phiến quân kiểm soát trên vùng nông thôn phía Đông Bắc tỉnh Aleppo, khiến ít nhất 11 dân thường thiệt mạng.
Giới chức lo ngại con số nạn nhân thiệt mạng có thể sẽ tăng thêm vì có nhiều người bị thương nặng. Quan chức hội đồng thị trấn Alaa al-Hammad cho biết chiếc xe tải dường như đã bị kích nổ từ xa. Hiện chưa có tổ chức nào nhận là thủ phạm.
11h46: Phát biểu trước chuyến thăm tới Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Iran, ông Rouhani nhấn mạnh những việc đang diễn ra tại khu vực này là kết quả của những "kế hoạch và âm mưu sai lầm" của Mỹ.
Tổng thống Iran nhắc lại quan điểm rằng các vấn đề khu vực phải do các quốc gia trong khu vực giải quyết thông qua đối thoại. Theo ông Rouhani, để thiết lập an ninh thực sự trong khu vực, Mỹ và Israel cần chấm dứt các động thái can thiệp khiêu khích nếu không bất ổn sẽ tiếp diễn.
Dự kiến trong chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ, ông Rouhani sẽ tham dự cuộc họp ba bên cùng với các Nga và Thổ Nhĩ Kỳ để thảo luận về tình hình Syria cũng như triển vọng hợp tác trong các vấn đề quốc tế.
Tổng thống Iran, ông Rouhani.
11h35: Quân đội Syria vừa phát hiện và thu giữ một kho vũ khí lớn của phiến quân bỏ lại sau khi rút chạy khỏi vùng nông thôn phía Tây tỉnh Daraa.
Thông tấn Nhà nước Syria (SANA) vừa công bố những hình ảnh sau khi kho vũ khí của phiến quân bị phát hiện, bao gồm rất nhiều hộp đạn, súng trường tiến công, tên lửa chống tăng có điều khiển (ATGM) và các thiết bị thông tin liên lạc.
Kho vũ khí của phiến quân vừa bị Quân đội Syria phát hiện và thu giữ ở tỉnh Daraa.
11h09: Iran phủ nhận cáo buộc của Mỹ quy kết Tehran đứng đằng sau vụ tấn công nhằm vào các cơ sở lọc hóa dầu của Saudi đồng thời cảnh báo "sẵn sàng cho chiến tranh tổng lực". Theo đó, một chỉ huy cấp cao của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran tuyên bố với Washington rằng Tehran đã sẵn sàng cho chiến tranh.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Seyyed Abbas Mousavi tuyên bố cáo buộc của Mỹ và phương Tây cho rằng Tehran đứng đằng sau vụ tấn công vào các cơ sở lọc hóa dầu Saudi là vô căn cứ và hoàn toàn bịa đặt.
Ông cũng tuyên bố các quan chức ở Washington đổ lỗi cho Iran để bôi xấu hình ảnh của Tehran với thế giới nhằm chuẩn bị cho những "hành động" chống phá Iran trong tương lai: "Hoa Kỳ áp dụng chính sách 'gây áp lực tối đa' với Iran và đã thất bại, vì thế họ đang sử dụng chiến thuật mới 'nói dối tối đa'".
10h54: Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ vừa công bố những bức ảnh đầu tiên của chiếc tiêm kích Su-35 Nga vừa hạ cánh ở sân bay Ataturk, nơi sẽ diễn ra Triển lãm Công nghệ và Hàng không vũ trụ Teknofest Istanbul chuẩn bị diễn ra vào ngày mai 17/09/2019.
Chiếc tiêm kích Su-35 mang số hiệu chiến đấu 52 "Đỏ" này được giới quan sát nhận ra nó đã từng tham chiến ở Syria.
Tiêm kích Su-35 Nga tới Thổ Nhĩ Kỳ.
10h02: Sau vụ tấn công gây thiệt hại nặng cho 2 cơ sở lọc hóa dầu của Saudi khiến sản lượng dầu toàn cầu ngay lập tức sụt hơn 5%, giá dầu thô thế giới đã có những biến động mạnh. Cụ thể giá dầu thế giới có lúc tăng tới gần 20% khi mở cửa tuần giao dịch mới.
Lúc cao điểm vào rạng sáng nay (16/9), giá dầu Brent giao sau tại thị trường London tăng hơn 19%, đạt mức 71,95 USD/thùng. Giá dầu WTI giao sau tại thị trường New York tăng hơn 15%, lập đỉnh ở 63,34 USD/thùng.
09h53: Các vụ tấn công dồn dập vào các cơ sở chế biến dầu mỏ Saudi sáng thứ Bảy vừa qua đã được thực hiện bởi máy bay không người lái sản xuất bởi Iran và được phóng đi từ căn cứ Hashd al-Shaabi ở miền Nam Iraq, một quan chức tình báo cấp cao Iraq nói với trang tin Middle East Eye.
Hai cơ sở lọc hóa dầu chiến lược Abqaiq and Khurais của công ty Aramco ở miền Đông Saudi được cho là sự trả đũa đối với vụ tấn công bằng máy bay không người lái Israel nhằm vào căn cứ Hashd al-Shaabi hồi tháng 8 vừa qua với sự phối hợp và tài trợ bởi Saudi, quan chức tình báo Iraq nói trên cho biết.
09h16: Kênh truyền hình Mỹ NBC News dẫn nguồn tin thân cận với cựu Cố vấn An ninh Bolton đưa tin vào chiều 9/9, tại phòng Bầu dục, Tổng thống Trump đã đưa ra đề xuất có thể dỡ bỏ một vài lệnh trừng phạt của nước này nhằm vào Iran, như một giải pháp đưa Tehran ngồi vào bàn đàm phán.
Tuy nhiên, trong cuộc họp đó, ông Bolton đã bày tỏ quan điểm kịch liệt phản đối ý tưởng này và đây được cho là “giọt nước tràn ly” khiến mâu thuẫn giữa Tổng thống Donald Trump và Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton không thể hàn gắn.
Kết quả là sáng hôm sau (ngày 10/9), nhà lãnh đạo Mỹ đăng dòng thông báo trên Twitter sa thải Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton, trong khi ông Bolton lại cho biết ông chủ động từ chức.
09h01: Hãng tin Sputnik (Nga) cho biết giới chức Mỹ tuyên bố Yemen không đứng đằng sau vụ tấn công 2 cơ sở lọc hóa dầu chiến lược của Saudi.
Trước đó, vào hôm 14/09/2019, 2 nhà máy lọc hóa dầu Abqaiq và Khurais thuộc công ty Aramco đã bị tấn công bằng máy bay không người lái, gây ra cháy nổ khủng khiếp và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sản lượng cung cấp ra thị trường.
Reuters dẫn lời các quan chức cấp cao của Mỹ cho rằng các vụ tấn công chính xác và đầy uy lực tới từ hướng Tây-Tây Bắc, do vậy nhiều khả năng không phải do Houthi thực hiện. Yemen thì nằm ở phía Nam Saudi, còn ở hướng Tây, Tây-Bắc thì chỉ có thể là từ Iraq hoặc Iran.
Iraq đã lên tiếng bác bỏ thông tin họ tiếp tay cho vụ tấn công khủng khiếp này và khẳng định không cho phép bất cứ ai, lực lượng nào dùng lãnh thổ của mình để thực hiện các hành động khiêu khích các quốc gia láng giềng.
Các khu vực của Saudi bị tấn công.
08h48: Lực lượng thánh chiến do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn tuyên bố với hãng tinh Reuters rằng các lực lượng mặt đất của Nga đang ồ ạt xuất hiện trên vùng nông thôn phía Nam Idlib.
Thiếu tướng Yousef Hammoud, người phát ngôn của Lực lượng Quân đội quốc gia Syria do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn cho biết, lục quân Nga và các lực lượng thân Iran đang chuẩn bị phát động một chiến dịch tấn công quân sự mới ở vùng nông thôn Nam Idlib, tuy nhiên ông này không tiết lộ thêm chi tiết.
Đặc nhiệm Nga chiến đấu ở Syria.
08h42: Theo Reuters, ngày 15/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết nước này biết ai đứng sau các vụ tấn công nhằm vào các cơ sở dầu mỏ của Saudi Arabia và đã "sẵn sàng hành động".
Tuy nhiên, Tổng thống Trump cũng cho biết Washington vẫn đang đợi xác minh và đợi Saudi Arabia đưa ra một đánh giá, trước khi quyết định các bước đi tiếp theo.
Trên Twitter, ông Trump viết: "Nguồn cung dầu của Saudi Arabia đã bị tấn công. Có lý do để tin rằng chúng tôi biết thủ phạm và sẵn sàng hành động dựa vào việc xác minh, song vẫn đợi để lắng nghe từ Vương quốc (Hồi giáo) về người mà họ cho rằng đã gây ra vụ tấn công, và với những điều kiện này, chúng tôi sẽ hành động."
08h33: Các bức ảnh vệ tinh mới được công bố cho thấy những nhà máy lọc hóa dầu của Saudi đã bị thiệt hại nặng nề sau đòn tập kích bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa hành trình của Houthi hôm 14/09.
Cháy nổ khủng khiếp ở nhà máy lọc dầu của Saudi sau khi bị Houthi tấn công.
Được biết, tại những cơ sở chiến lược này, Saudi đã bố trí dày đặc các hệ thống phòng không mà chủ yếu là những tổ hợp Patriot do Mỹ chế tạo, nhưng trong các đợt tấn công của Houthi, Patriot "thần thánh" đã giương cờ trắng đầu hàng khi bó tay, không thể đánh chặn được bất cứ mục tiêu nào.
Cơ sở lọc hóa dầu Abqaiq của Saudi trước khi bị tấn công
Cơ sở lọc hóa dầu Abqaiq của Saudi sau khi bị tấn công
Cơ sở lọc hóa dầu Abqaiq của Saudi sau khi bị tấn công
08h24: Tập đoàn chế tạo máy bay thống nhất Nga (UAC) cho biết một máy bay tiêm kích Su-35 Nga đã tới Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ để tham dự Triển lãm Công nghệ và Hàng không vũ trụ Teknofest Istanbul chuẩn bị diễn ra vào ngày mai 17/09/2019.
Theo truyền thông Nga, chiếc tiêm kích Su-35 này bay thẳng một mạch từ Nga tới Thổ Nhĩ Kỳ một cách độc lập và hạ cánh tại sân bay Ataturk, nơi Triển lãm sẽ diễn ra.
Tiêm kích Su-35 do Nga chế tạo.
Ngoài Su-35, các nhà chế tạo máy bay Nga còn giới thiệu các loại máy bay khác bao gồm cả dòng máy bay chở khách tầm trung MC-21 (Thổ Nhĩ Kỳ đã bày tỏ quan tâm tới dòng máy bay này) cũng như máy bay thương mại Sukhoi Superjet 100 và thủy phi cơ Beriev Be-200.
Động thái này của Nga cho thấy họ rất quyết tâm trong cuộc chiến "một mất một còn" với tiêm kích tàng hình F-35 của Mỹ. Cuối tháng 8 vừa qua, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Edogan đã tới Moscow tham dự triển lãm MAKS 2019 theo lời mời của Tổng thống Nga Putin.
Hai người đồng cấp Nga-Thổ đã cùng nhau thăm các loại máy bay, đặc biệt là Su-57 và Su-35, những loại tiêm kích hàng đầu thế giới mà Thổ Nhĩ Kỳ đang hết sức quan tâm sau khi bị Mỹ gây khó dễ trong thương vụ mua tiêm kích F-35 do Ankara mua tên lửa S-400 của Nga.