21h18: Bộ Quốc phòng Anh ngày 25/7 ra lệnh cho Hải quân nước này hộ tống các tàu treo cờ Anh đi qua Eo biển Hormuz. Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Anh nêu rõ: "Hải quân Hoàng gia đã được lệnh hộ tống các tàu treo cờ Anh đi qua Eo biển Hormuz, dù là riêng lẻ hay đi theo nhóm, nếu (các tàu trên) được phép đi qua (khu vực này)".
Chỉ trong có ít ngày, quyết định khuyến cáo tất cả các tàu không nên đi vào khu vực này của Chính phủ Anh đưa ra trước đó đã bị đảo ngược 180 độ.
Trong thông báo mới phát đi ngày hôm nay, người phát ngôn của Chính phủ Anh cho biết khinh hạm HMS Montrose của Hải quân Hoàng gia Anh, đang có mặt tại vùng Vịnh, sẽ đảm nhận nhiệm vụ hộ tống các tàu treo cờ Anh đi qua Eo biển Hormuz.
20h09: Sputnik đưa tin tàu đổ bộ tấn công USS Boxer, chiến hạm được cho là đã tiêu diệt 2 máy bay không người lái cánh cố định của Iran hôm 18/07 tại eo biển Hormuz đã phải lên đốc (thường là để bảo dưỡng, sửa chữa) tại cảng Khalifa bin Salman của Bahrain sau khi hoàn thành nhiệm vụ, tờ "Sao và Vạch" của Mỹ cho biết.
Hiện lực lượng gồm 2.000 lính thủy đánh bộ và kíp tàu đổ bộ tấn công này đã được lên bờ nghỉ ngơi sau chuyến đi đầy giông bão vừa rồi.
Bộ chỉ huy Mỹ không thông tin về nguyên nhân cũng như thời gian con tàu này phải lên đốc là bao lâu, nhưng vụ việc này xảy ra chỉ chưa đầy 1 tuần sau khi Washington tuyên bố tàu USS Boxer đã hạ 1 hoặc 2 máy bay không người lái cánh cố định của Iran hôm 18/07.
18h22: Sputnik dẫn phát biểu của người phát ngôn Chính phủ Anh cho biết Hải quân nước này đã chính thức làm nhiệm vụ hộ tống các tàu thương mại mang cờ Anh đi qua eo biển Hormuz trong bối cảnh căng thẳng tăng cao sau vụ iran bắt siêu tàu dầu vào tuần trước.
Với chủ công là tàu khinh hạm HMS Montrose, Hải quân Anh trong 2 ngày qua đã liên tiếp hộ tống một số tàu dầu mang cờ anh đi qua eo biển Hormuz.
"Hải quân đã được giao nhiệm vụ hộ tống các tàu dầu mang cờ Anh đi qua eo biển Hormuz theo từng chiếc đơn lẻ hoặc theo từng nhóm tàu", người phát ngôn Chính phủ Anh cho biết, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của tự do hàng hải trong thương mại thế giới và khẳng định Vương Quốc Anh sẽ làm mọi thứ trong khả năng có thể để bảo vệ điều đó.
Tàu khinh hạm HMS Montrose của Hải quân Anh
16h33: Siêu tàu dầu MESDAR thuộc sở hữu của Anh nhưng mang cờ Liberia chở theo hơn 1,7 triệu thùng dầu của Saudi đã vượt qua eo biển Hormuz đầy nguy hiểm trong đêm để tới Trung Quốc. Con tàu này đã bị Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) bắt phải tạm dừng trong một thời gian ngắn
Siêu tàu dầu MESDAR trước đó đã bị Iran bắt tạm dừng.
Các tàu dầu mang cờ Anh gồm Sea Ploeg (đăng ký tại Quần đảo Cayman) và tàu Stena Important (đăng ký tại Bermuda) đã vượt qua eo biển Hormuz an toàn dưới sự bảo vệ và hộ tổng bởi tàu chiến NATO mang ký hiệu M110 mà nhiều khả năng chính là khinh hạm HMS Montrose của Hải quân Hoàng gia Anh.
Tàu Stena Important vượt eo Hormuz dưới sự hộ tống của tàu chiến NATO.
16h26: Tổng thống Iran Hassan Rouhani tuyên bố nước này sẽ thẳng tay bắn hạ nếu có một máy bay không người lái khác của Mỹ xâm phạm không phận.
14h07: Tờ Washington Examiner dẫn phát biểu của tân Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho biết Washington tiếp tục duy trì tàu chiến và máy bay chiến đấu ở Vịnh Péc-Xích để bảo vệ các tàu thương mai lưu thông trên tuyến hàng hải nhộn nhịp nhất thế giới qua eo biển Hormuz đang bị Iran không chế.
Bộ trưởng Esper xác nhận rằng Lầu Năm Góc sẽ ngăn chặn những hành động khiêu khích của Iran đối với tự do hàng hải và sẽ ra tay khi cần thiết: "Chúng tôi sẽ hộ tống các tàu thương mại mang cờ Mỹ để loại trừ các rủi ro. Tôi kêu gọi cac quốc gia khác cũng tham gia bảo vệ và hộ tống tàu của họ".
Tân Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Mark Esper
13h36: Tổng thống Iran Hassan Rouhani tuyên bố bảo vệ Eo biển Hormuz là trách nhiệm của Iran chứ “không phải việc của các quốc gia khác”.
Ông cũng khẳng định rằng cộng đồng quốc tế nên cảm ơn Tehran vì quốc gia này đã góp phần đảm bảo an ninh Vịnh Ba Tư và Eo biển Hormuz, đồng thời nhấn mạnh việc bắt giữ tàu Anh là dựa trên các cơ sở pháp lý.
Tàu thuyền của IRGC trên Eo biển Hormuz. Ảnh: Reuters
12h53: Bộ Ngoại giao Nga vừa đưa ra một đề xuất về đảm bảo an ninh tại Vịnh Péc-Xích và đã được Thứ trưởng Ngoại giao Mikhail Bogdanov kiêm đặc sứ của Tổng thống Putin về Trung Đông và Châu Phi trình bày với các quốc gia khối Ả-rập, Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và 5 thành viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.
11h40: Hãng tin RT Nga cho biết các chuyên gia cảnh báo khẩn về nguy cơ một siêu tàu dầu bị bỏ rơi ở ngoài khơi bờ biển Yemen có thể phát nổ bất cứ lúc nào và tràn hàng triệu gallon dầu ra biển.
Tàu dầu nói trên thả neo ở gần cảnh Ras Isa của Yemen và đang chứa khoảng 1,1 triệu thùng dầu nhưng nó bị mắc cạn từ năm 2015. Tàu dầu trên thuộc sở hữu của Công ty Dầu khí Quốc gia Yemen.
Trong nhiều năm qua, con tàu này bị bỏ rơi, mặc cho mưa nắng mà không hề được bảo trì bảo dưỡng và hiện tại con tàu cũ nát này đang xuống cấp nghiêm trọng một cách nhanh chóng, có thể gây ra thảm họa môi trường khủng khiếp nhất trong lịch sử thế giới.
Ước tính dầu tràn có thể ngay lập tức lan tới kênh đào Suez và có thể lan tới tận eo biển Hormuz.
Tàu dầu bị bỏ rơi ở Yemen có thể gây thảm họa khủng khiếp
11h29: Tờ Al Jazeera dẫn tuyên bố của ông Hossein Dehghan, cố vấn quân sự của Đại giáo chủ Ayotallah Ali Khamenei thề rằng Quân đội Iran sẽ tấn công vào tất cả các căn cứ quân sự của Mỹ ở khu vực một khi chiến tranh bùng nổ.
Ông Hossein Dehghan nhấn mạnh rằng Iran và các đồng minh sẽ tấn công vào các căn cứ của Mỹ trong khu vực nếu Mỹ phát động chiến tranh, đồng thời khẳng định Iran đủ sức khóa chặt eo biển Hormuz - tuyến đường biển đặc biệt quan trọng đối với ngàng công nghiệp dầu mỏ thế giới.
Ông cảnh báo hoặc là tất cả các quốc gia đều có quyền tự do hàng hải ở vùng biển Vịnh Péc-Xích hoặc là chẳng ai cả.
Lính Mỹ tác chiến ở Iraq. Ảnh: AP.
11h03: Iran vừa báo cáo Liên Hợp quốc chi tiết về việc tàu dầu Anh đã vi phạm các quy định về hàng hải như thế nào.
Theo nội dung bức thư mà Iran đã gửi tới Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thì: "Kể từ khi tàu dầu mang cờ Anh vi phạm các quy định về hàng hải quốc tế, vi phạm an ninh và an toàn hàng hải cũng như bỏ qua cảnh báo của cơ quan quản lý hàng hải nhằm ngăn chặn những vụ tai nạn tiếp theo, đã buộc Hải quân Iran phải hành động và bắt giữ".
"Căn cứ trên kết quả điều tra ban đầu, lệnh bắt giữ tàu dầu Anh nói trên đã được Văn phòng quản lý cảng Bandar Abbas đưa ra nhằm điều tra kỹ nguyên nhân gây tai nạn và hư hỏng cho tàu của Iran, đồng thời ngăn chặn những hành động nguy hiểm của tàu này cũng như điều tra chi tiết bản đồ hải trình".
10h52: Tàu bổ trợ lớp Absalon có thể sẽ đại diện cho Hải quân Hoàng gia Đan Mạch tham gia bảo vệ tàu thương mại ở eo biển Hormuz.
Lớp tàu này của Đan Mạch khá đặc biệt, nó lai giữa khinh hạm và tàu vận tải quân sự với khả năng biến hình cực nhanh thành 1 tàu chiến với hỏa lực mạnh như bất cứ tàu khinh hạm truyền thống hoặc trở thành tàu bệnh viện chỉ trong 24h.
Vũ khí chính của các tàu này là tên lửa phòng không RIM-162 ESSM SAM trong ống phóng thẳng đứng Mk 48Mod3/ Mk 56 VLS và tên lửa Harpoon Block II SSM.
Tàu bổ trợ lớp Absalon
10h45: Hà Lan cũng lên tiếng ủng hộ kế hoạch thành lập lực lượng hải quân đa quốc gia do Anh đề xuất sau khi tàu dầu mang cờ Anh bị Iran bắt giữ tại eo biển Hormuz.
Đại diện của Hà Lan trong nhóm tác chiến hải quân đa quốc gia có thể sẽ là tàu khinh hạm lớp De Zeven Provinciën (F802) với khả năng phòng không cũng như chống hạm cực mạnh.
Lớp tàu này được trang bị 40 ống phóng thẳng đứng để mang phóng tên lửa phòng không SM-2Mk2A tối tân, tầm bắn xa nhất đạt khoảng 167km, ngoài ra nó có được trang bị nhiều loại tên lửa diệt hạm và phòng không khác.
Tàu khinh hạm lớp De Zeven Provinciën (F802) của Hải quân Hoàng gia Hà Lan.
10h35: Cũng như Pháp, nếu Italy cử tàu tham gia nhóm tác chiến hải quân đa quốc gia thì rất có thể khinh hạm lớp Bergamini (cũng thuộc lớp khinh hạm FREMM, do Pháp chế tạo) sẽ đại diện.
10h28: Nếu Pháp quyết định cử tàu chiến tham gia sứ mệnh bảo vệ tuyến đường biển huyết mạch đi qua eo biển Hormuz, nhiều khả năng một hoặc một số khinh hạm tàng hình FREMM sẽ được điều động, bởi lẽ lớp tàu này có khả năng công thủ toàn diện.
Đây là lớp tàu hết sức hiện đại, vừa mang được tên lửa hành trình tấn công mặt đất vừa có khả năng phòng không để tự vệ và trả đũa, một khi bị Iran tấn công. Một trong số các tàu Khinh hạm FREMM của Hải quân Pháp đã tham gia tấn công Syria hồi tháng 4/2018.
Lớp tàu này thủy thủ đoàn 145 người bao gồm cả sĩ quan chỉ huy, lượng choán nước từ 6000 tới 6.700 tấn tùy phiên bản, tốc độ tối đa 27 hải lý/h, tầm hoạt động của chúng vào khoảng 11.000 km nếu chạy ở tốc độ tiết kiệm 15 hải lý/h.
Vũ khí chính và đáng sợ nhất của các tàu khinh hạm FREMM (phiên bản mới nhất) được đặt trong 16 ống phóng với 2 loại tên lửa Aster-30 (để phòng không) và SCALP (tên lửa hành trình).
Ngoài ra, FREMM được trang bị 16 ống phóng để mang tên lửa phòng không Aster-15, 1 pháo hạm 76mm SR, 3 pháo 20mm Nexter, 8 tên lửa MM-40 Exocet cùng 2 ống phóng ngư lôi MU 90 để chống ngầm. Hiện tại trong biên chế Hải quân Pháp có tất cả 5 tàu khinh hạm loại này.
Khinh hạm tàng hình FREMM của Hải quân Pháp.
10h14: Hiện tại, Nhóm tác chiến Hải quân Mỹ đang hoạt động ở Vùng Vịnh gồm có tàu sân bay USS Abraham Lincoln (CVN-72), 3 tàu đổ bộ cỡ lớn và 2 tàu khu trục còn Hải quân Anh có 1 tàu khinh hạm HMS Montrose và dự kiến vào ngày 29/7 tới đây, sẽ có thêm tàu khu trục HMS Duncan có mặt tại khu vực.
10h13: Tân Bộ trưởng BQP Mỹ cho biết lực lượng Hải quân châu Âu ở eo biển Hormuz sẽ sát cánh với Mỹ để thực hiện cùng một sứ mệnh đảm bảo an toàn cho tàu thương mại hoạt động ở khu vực này.
Trước đó, 4 quốc gia gồm Pháp, Italy, Hà Lan và Đan Mạch đã ủng hộ sứ mệnh hải quân do EU dẫn đầu nhằm đảm bảo an toàn cho tàu thuyền di chuyển qua Eo biển Hormuz. Đây là ý tưởng do Anh đưa ra sau khi tàu dầu của nước này bị Iran bắt giữ.
Như vậy, chưa kể các quốc gia Trung Đông như Israel, Saudi Arabia, lực lượng hải quân đa quốc gia sắp tới sẽ bao gồm tàu chiến của ít nhất 6 quốc gia gồm Mỹ, Anh, Pháp, Italy, Hà Lan và Đan Mạch.
09h29: Ngay trong ngày đầu tiên sau khi chính thức nhậm chức, tân Bộ trưởng BQP Mỹ ông Esper đã lên tiếng với báo giới về căng thẳng ở Vùng Vịnh. Theo đó, ông cho biết Mỹ đang đẩy nhanh tiến độ thành lập nhóm tác chiến hải quân đa quốc gia ở Vịnh Péc-Xíc với sứ mệnh bảo vệ các tàu thương mại hoạt động trong khu vực này.
Ông nhấn mạnh, Quân đội Mỹ sẽ hộ tống các tàu thương mại mang cờ Mỹ "để sẵn sàng ứng phó với các tình huống xấu và rủi ro bất ngờ" nhằm ngăn chặn hành động tương tự của Iran như đã bắt giữ tàu dầu mang cờ Anh vào hồi tuần trước.
09h12: Vào thứ Bảy tuần này, tại Cảng Everglades ở Fort Lauderdale, Florida, Hải quân Mỹ dự kiến sẽ hạ thủy tàu khu trục tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke mới nhất mang tên USS Paul Ignatius, Bộ Quốc phòng Mỹ vừa ra thông báo.
Một tàu khu trục tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke của Hải quân Mỹ.
USS Paul Ignatius sẽ là chiếc tàu khu trục thứ 67 thuộc lớp Arleigh Burke, tiếp tục duy trì kỷ lục là lớp tàu khu trục có số lượng nhiều nhất thế giới hiện nay.
08h34: Phó Tư lệnh IRGC, Phó đô đốc Ali Fadavi tuyên bố Hải quân Iran đang có thành tích "bất bại" kể từ năm 1987 tới nay. Ông nhấn mạnh: "Tất cả các kẻ thù đều thất bại trước Hải quân IRGC kể từ năm 1987 và chúng đã phải nhiều lần chuộc thất bại thảm hại và không có quốc gia nào dám liều lĩnh thách thức Iran".
Phó Tư lệnh IRGC, Phó đô đốc Ali Fadavi
08h07: Iran đã "bật đèn xanh" với phía Anh khi để mở vấn đề trao đổi tàu dầu đang bị bắt giữ nếu London tỏ ra thiện chí. Tổng thống Rouhani khẳng định Iran "không muốn căng thẳng," song nếu các bên tuân thủ các quy định hiện hành, trong đó có cả ở eo biển Gibralta, nước Anh sẽ nhận được "câu trả lời phù hợp từ phía Iran".
Ông cũng cho biết thêm, Iran không ngoan cố, cũng không muốn một cuộc xung đột tại vùng Vịnh Persian, tuy nhiên nước này sẽ không nhượng bộ trước áp lực và các mối đe dọa từ bên ngoài.
07h56: Tư lệnh lực lượng Vệ Binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), Thiếu tướng Hossein Salami phản bác tuyên bố của Mỹ về việc bắn hạ 2 máy bay không người lái cánh cố định (UAS) của nước này ở Vịnh Péc-Xích, đồng thời kêu gọi Mỹ chính thức làm rõ tuyên bố với các bằng chức xác thực.
Tướng Salamu nói: "Tôi chính thức tuyên bố không có bất cứ chiếc máy bay UAS nào của Iran hay của IRGC bị hạ".