Sóng thần có thể dâng cao ngang ngửa những tóa nhà chọc trời. Có 2 nguyên nhân chính giúp cho sóng thần cao đến như vậy là do nổ ngầm dưới biển (như do động đất, núi lửa phun) hoặc khối lượng vật chất cực lớn rơi xuống biển (ví dụ như do thiên thạch hoặc lở đất).
Sóng thần. Hình minh họa
Sóng thần hình thành do nước bị chiếm chỗ, gây ra lực mạnh đẩy chúng dâng cao lên. Vật chất khác thường choán không gian nước theo chiều hướng khác nhau.
Sức mạnh của sự bùng nổ và khoảng cách của nước dịch chuyển ảnh hưởng đến kích thước sóng thần, gọi là địa chấn sóng biển.
Trận sóng thần ập vào bờ biển Ấn Độ Dương vào năm 2004 cao đến 30m, xảy ra sau trận động đất 9,1 độ richter, còn mạnh hơn tất cả các vụ nổ bom trong Thế chiến II cộng lại, bao gồm cả bom hạt nhân.
Cột sóng thần trong thảm họa đó cao tương đương 17 người trưởng thành đứng lên nhau bị coi là 1 trong những trận sóng thần kinh hoàng nhất trong lịch sử thời hiện đại.
Ngoài ra, trận sóng thần tấn công bờ biển Nhật Bản năm 2011cũng có cùng kích thước như thế nhưng nó gây ra cột nước cao 40.5m, tức là gần bằng Tượng Nữ Thần Tự Do ở Mỹ.
Sóng thần cao gần bằng Tượng Nữ Thần Tự Do ở Mỹ.
Sóng thần càng cao thì sự công phá càng mạnh thì gây thiệt hại càng nặng nề. Như vụ lở đất ập xuống hồ nhân tạo đập nước Vajont ở Italia vào năm 1963 đã gây ra cột nước cao đến 250m.
Giống như bạn đổ 260 triệu mét khối đất đá xuống hồ trong 1 phút, tất cả nước bên trong sẽ dềnh lên tràn ra ngoài.
Sóng thần như vậy còn kém trận siêu động đất ở Vịnh Lituya, Alaska (Mỹ) trong năm 1958. Nguyên nhân cũng là do lở đất, gây ra sóng thần cao đến 525m, nghĩa là cao đến đỉnh Tòa nhà Empire State ở New York, Mỹ.
So sóng thần với Tòa nhà Empire State và Trung tâm Thương mại Thế giới.
Ngược lại dòng lịch sử, cách đây hàng triệu năm cũng đã xảy ra những trận sóng thần kinh hoàng.
Cách đây 1,5 triệu năm, vụ lở đất một bên núi lửa trên đảo Molokai thuộc quần đảo Hawaii đã gây ra sóng thần cao đến 600m nhấn chìm toàn bộ hòn đảo tương đương với chiểu cao của 4 đại kim tự tháp Giza xếp lại.
Nguồn: Science Alert