Đây từng là dự án táo bạo: Một thành phố trị giá 100 tỷ USD ở Malaysia được xây dựng trên cát và rừng ngập mặn rậm rạp, sau đó rao bán như một “thiên đường trong mơ” xa xỉ dành cho tầng lớp trung lưu Trung Quốc.
Nhiều cư dân của Forest City ngày nay chỉ là những người tạm trú. Họ thỉnh thoảng chăm sóc khu đất, quét dọn những con đường vắng vẻ, nhặt rác và cắt tỉa hàng rào.
“Tôi thấy rất nhiều khuôn mặt mới”, Thana Selvi, làm việc tại KK Supermart, một cửa hàng tiện lợi sáng đèn nổi bật giữa không gian trống trải, nói. Cô thuê một phòng trong căn hộ phía trên cửa hàng theo tháng, với giá 118 USD (khoảng 3 triệu đồng).
Nhìn từ xa, những dãy nhà cao tầng của Forest City cao chót vót trên eo biển Johor giữa Singapore và Malaysia, tựa một tượng đài cho những thành tựu kinh tế của Trung Quốc. Sát lại gần, người ta mới thấy rõ những đoạn đường tối tăm. Nhiều phòng không có người ở.
Nhà phát triển bất động sản khổng lồ của Trung Quốc Country Garden từng kỳ vọng Forest City trở thành “thành phố tương lai xanh” với 700.000 căn hộ. Thế nhưng, kể từ khi Country Garden nộp đơn xin phá sản vào năm ngoái, nơi đây đã trở thành biểu tượng cho cơn sốt nhà thái quá của đại lục. Hàng trăm nghìn người mua nhà và các dự án như Forest City đứng ngồi không yên, trong khi các chủ nợ đệ đơn kiện Country Garden ở Hồng Kông.
Với số lượng cư dân ít ỏi và tương lai vô định, Forest City hiện chỉ còn là một bức tranh không màu. Nó vẫn đang cố thoi thóp bám chặt vào tham vọng.
“Bản thiết kế cho Forest City sẽ không thay đổi”, Country Garden cho biết trong một tuyên bố với tờ The New York Times. “Việc phát triển và xây dựng hợp lý sẽ được thực hiện theo nhu cầu”.
Trong nhiều năm, Country Garden tích trữ tiền giá rẻ để duy trì chiến lược xây dựng. Khi cố gắng đưa mô hình đó ra nước ngoài và đuổi theo dòng tiền đang chảy khỏi Trung Quốc, công ty đã gặp rắc rối.
Vào năm 2014, dự án đình trệ. Việc xây dựng đã bị dừng lại trong nhiều tháng để đánh giá tác động môi trường của Forest City sau khi các quan chức ở Singapore — cách đó vài dặm bên kia eo biển — nêu lên mối lo ngại với Malaysia. Hai năm sau, Trung Quốc, lo sợ đồng tiền của mình sẽ sụp đổ vì chảy ra khỏi đất nước, đã ngăn cản công dân mua bất động sản ở Malaysia và các quốc gia khác.
Chính quyền địa phương Malaysia, những người nắm giữ 40% cổ phần tại Forest City, đã cố gắng cứu vớt dự án. Họ hứa sẽ biến nơi này thành khu tài chính đặc biệt và tháng trước còn bãi bỏ mọi loại thuế đối với văn phòng gia đình của các nhà đầu tư siêu giàu.
Tuy nhiên, mọi dấu hiệu đều cho thấy Country Garden đã tính toán sai.
Trong chuyến đi đến Forest City vào đầu tháng 9, tòa tháp văn phòng ở trung tâm của khu phức hợp đã bị khóa lại bằng xích. Vào ban đêm, tòa nhà gần như tối om, ngoại trừ tấm biển LED màu xanh lá cây bị hỏng thỉnh thoảng nhấp nháy.
Country Garden trước đây từng là một trong những nhà phát triển năng suất nhất của Trung Quốc. Đối với Forest City, công ty dán quảng cáo khắp Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu và các thành phố lớn. Các chủ đầu tư được dẫn tới tận nơi tham quan, nghe rao giảng về tiềm năng nhận thị thực đặc biệt và con đường trở thành công dân Malaysia.
Năm 2016 ấy, Su Mu đang sống ở Thượng Hải đã được Country Garden trao tặng chuyến thăm quan miễn phí đến Forest City. Anh thấy không khí trong lành và phong cảnh dễ chịu, vậy nên quyết định mua một căn ở Forest City với giá khoảng 151.000 USD.
“Giá cả ở đây không đắt so với giá ở Trung Quốc”, anh Mu, người gần đây đã quyết định chuyển đến Forest City toàn thời gian, cho biết. “Tôi hiện đã 40 tuổi và muốn thay đổi môi trường. Lúc đầu, nơi này không được tốt lắm, cảm giác như ở rất xa và hẻo lánh”.
Khi mặt trời lặn dọc theo bãi biển cát trắng của Forest City, một số gia đình đưa con cái xuống chơi trong công viên nước. Một cặp vợ chồng người Trung Quốc nhanh tay chụp tấm ảnh bên tác phẩm điêu khắc dài có tên “Nấc thang lên thiên đường”. Họ cho biết đã mua một căn hộ vào năm 2016 và sẽ đi từ thành phố ven biển Chiết Giang đến Forest City một lần mỗi năm để nghỉ dưỡng.
Hầu hết chủ sở hữu ở Forest City đều cho thuê căn hộ và sống ở Trung Quốc. Trên khắp Trung Quốc, nhiều nhà phát triển phá sản khiến cơ man các gia đình mắc kẹt mà không có căn hộ. Một số người sở hữu căn hộ tại Forest City, trong một nhóm riêng trên mạng xã hội Trung Quốc, gần đây đã bày tỏ sự nhẹ nhõm khi căn hộ của mình cuối cùng cũng đã được xây dựng.
Country Garden cho biết 80% căn hộ đã được bán cho người mua từ hơn 20 quốc gia. Nhà phát triển từ chối cho biết có bao nhiêu người đang sống tại Forest City.
Thế nhưng, trong một chuyến đi của phóng viên vào tháng trước, Forest City trông có vẻ bị bỏ hoang. Hầu hết những người ở đây đều là khách du lịch Trung Quốc, chủ nhà hàng hoặc nhóm thợ làm vườn, người dọn dẹp và nhân viên bảo vệ đến từ Indonesia, Nepal, Pakistan và Bangladesh. Vào sáng sớm, trước khi mặt trời trở nên nóng nực, một số công nhân nghỉ ngơi trên ban công các căn hộ tại Forest City. Giẻ lau và dụng cụ để bừa bãi.
