Trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông Úc được công bố hôm 25-6, ông Turnbull cho rằng Trung Quốc đã xây trái phép các hòn đảo nhân tạo ở biển Đông đến mức nếu không có sự đáp trả mạnh mẽ thì không có bất kỳ quốc gia Đông Nam Á nào hoặc Mỹ, Nhật Bản, Úc có thể phi quân sự hóa chúng.
Theo ông Turnbull, Trung Quốc đã tạo ra một "hiện thực" trên biển theo cách hoàn toàn trái ngược với luật pháp quốc tế.
"Điều này đã được xác định trong phán quyết của Tòa trọng tài thường trực quốc tế (PCA) ở The Hague (Hà Lan). Nếu không có hành động cứng rắc thì không thể thay đổi được gì đối với những hòn đảo do Trung Quốc bồi đắp trái phép" - ông Turnbull có ý đề cập đến chiến thắng của Philippines trong vụ kiện với Trung Quốc về vấn đề biển Đông năm 2016.
Cựu Thủ tướng Úc cho hay Trung Quốc hy vọng các nước khác sẽ "chỉ nhún vai và chấp nhận điều đó như một thực tế". Tuy nhiên, một phản ứng như thế là sai lầm vì Bắc Kinh sẽ tìm cách mở rộng hơn nữa tham vọng chủ quyền của mình.
Ông Turnbull nhấn mạnh các bên tranh chấp với Trung Quốc ở biển Đông cần phải duy trì nguyên tắc "không thừa nhận các hành động đơn phương của Trung Quốc". Trên thực tế, điều này có nghĩa là không có sự công nhận ngoại giao đối với các yêu sách phi lý của Trung Quốc ở biển Đông.
Bình luận của ông Turnbull được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Bắc Kinh và Canberra leo thang đáng kể. Trung Quốc tức giận vì Úc kêu gọi tiến hành cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc virus gây dịch Covid-19 và trả đũa bằng cách áp đặt các lệnh cấm đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Úc, đồng thời cảnh báo đi lại do "lo ngại về phân biệt chủng tộc".
Thủ tướng Scott Morrison gần đây công khai cảnh báo các cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin của chính phủ Úc bị tấn công và Trung Quốc bị cho là thủ phạm.
Ông Turnbull cho rằng Trung Quốc đối với Mỹ như một cường quốc tương xứng nhưng lại xem Úc là một quốc gia nhỏ hơn và kỳ vọng "sự vâng lời".