Các triệu chứng khi bị dị ứng với hoa bao gồm: nhức đầu, ngứa da hoặc da sưng lên, phát ban, nghẹt mũi, hắt hơi, ngứa mắt, chảy nước mắt, ho, ... Dưới đây là một số loại hoa thường được trưng bày trong ngày Tết có chứa một số chất có thể gây dị ứng, viêm da.
1. Hoa cúc
Trong ngày Tết, việc bày hoa cúc có ý nghĩa mang lại sự trường thọ, may mắn và thịnh vượng. Hoa cúc là biểu tượng của sức sống, sức khỏe và tuổi thọ trong văn hóa Á Đông, đặc biệt là ở Việt Nam. Người ta tin rằng, đặt hoa cúc trong nhà vào dịp Tết sẽ đem lại những điều tốt lành cho gia đình trong năm mới.
Tuy nhiên, hoa cúc chứa nhiều chất gây dị ứng bao gồm cả sesquiterpene lacton. Các chất gây dị ứng được sinh ra trên bề mặt của hoa và lá, thường ở dạng trichomes (lông thực vật), nghĩa là chúng có thể dễ dàng bay vào không khí.
Viêm da tiếp xúc do hoa cúc thường bắt đầu ở đầu ngón tay (do ngắt nụ hoa) nhưng thường lan sang cẳng tay và mặt. Đôi khi các triệu chứng kéo dài dai dẳng và có liên quan đến sự phát triển của bệnh viêm da tím mãn tính.
Mề đay tiếp xúc cũng đã được báo cáo sau khi tiếp xúc với hoa cúc. Đây là tình trạng phát ban gây ngứa xảy ra trong vòng vài phút sau khi tiếp xúc trực tiếp với cây và sẽ hết trong vòng một giờ hoặc lâu hơn.
Hoa cúc chứa nhiều chất gây dị ứng có thể gây phát ban da (Ảnh: Internet)
2. Hoa ly
Trưng bày hoa ly trong dịp Tết ở Việt Nam mang ý nghĩa của sự tinh khiết, phồn thịnh và may mắn. Hoa ly còn được xem là biểu tượng của sự hòa giải, sự trong trắng và tươi mới. Khi chọn hoa ly để trang trí nhà cửa trong dịp Tết, người Việt mong muốn rằng năm mới sẽ đem lại nhiều điều tốt lành, hạnh phúc và thành công.
Mặc dù hầu hết hoa ly không có phấn hoa nên sẽ không gây dị ứng phấn hoa nhưng mùi thơm nồng nặc của hoa Ly có thể kích thích những người bị chứng đau nửa đầu hoặc nhạy cảm với mùi hương gây đau đầu, buồn nôn.
Mùi của hoa ly có thể gây nhức đầu (Ảnh: Internet)
3. Hoa tulip
Trưng bày hoa tulip trong dịp Tết ở Việt Nam thường mang ý nghĩa của sự tươi mới, sự thanh lịch và tình yêu. Hoa tulip không phải là loại hoa truyền thống trong văn hóa Tết của Việt Nam, nhưng do sự đa dạng của văn hóa và sự chấp nhận các phong tục mới, hoa tulip đã dần trở nên phổ biến. Các màu sắc của hoa tulip cũng có những ý nghĩa riêng biệt: màu đỏ thể hiện tình yêu và lòng đam mê; màu vàng là biểu tượng của sự ấm áp và hạnh phúc; và màu trắng tượng trưng cho sự thanh khiết và sự khởi đầu mới. Do đó, việc trưng bày hoa tulip trong dịp Tết cũng được xem là một cách để chào đón năm mới với hy vọng về một khởi đầu tốt lành và đầy màu sắc.
Là loài hoa trưng bày đẹp mắt và mang nhiều ý nghĩa trong dịp Tết nhưng hoa tulip cũng có thể gây dị ứng. Tuy nhiên, hoa tulip không phải nguyên nhân gây dị ứng mà do củ tulip. Viêm da củ hoa tulip thường ảnh hưởng đến bàn tay và có đặc điểm là đỏ, sưng, ngứa, chàm và mụn nước. Móng tay có thể trở nên giòn và nứt. Do vậy, bạn vẫn có thể lựa chọn hoa tulip để trang trí nhà cửa trong ngày Tết nhưng không lấy củ.
Da đỏ, sưng, ngứa, chàm và mụn nước là những triệu chứng khi bị dị ứng với hoa tulip (Ảnh: Internet)
4. Hoa cẩm tú cầu
Trong dịp Tết, việc trưng bày hoa cẩm tú cầu mang lại ý nghĩa của sự giàu có, phồn vinh và sự hợp nhất của gia đình. Loài hoa này còn biểu thị sự quyến rũ và vẻ đẹp thanh cao. Việc chọn hoa cẩm tú cầu trong ngày Tết cũng thể hiện mong muốn cho một năm mới mạnh mẽ, đầy sức sống, và đoàn tụ gia đình.
Tuy nhiên, hoa cẩm tú cầu có thể gây ra các triệu chứng từ kích ứng da đến ngộ độc khi cầm hoặc nuốt phải. Phát ban trên da do hoa cẩm tú cầu, hay viêm da, có thể xảy ra khi chạm vào bất kỳ bộ phận nào của cây - mặc dù trường hợp này rất hiếm và các triệu chứng thường nhẹ.
Hợp chất độc hại nghiêm trọng hơn trong lá, thân và hoa cẩm tú cầu là một glycoside cyanogen được gọi là hydrangin. Hydrangin chuyển hóa thành xyanua trong ruột và gây khó chịu, dẫn tới tình trạng nôn mửa, tiêu chảy, choáng váng, khó thở và suy nhược nếu như bạn ăn loại hoa này.
Hoa cẩm tú cầu có thể gây kích ứng da cho đến ngộ độc khi nuốt phải (Ảnh: Internet)
5. Hoa thuỷ tiên
Trong dịp Tết, việc trưng bày hoa thủy tiên có ý nghĩa mang lại sự thanh lọc, hy vọng và sự tái sinh. Hoa thủy tiên thường nở vào dịp xuân, đánh dấu sự kết thúc của mùa đông và sự bắt đầu của một chu kỳ mới. Người Việt tin rằng, hoa thủy tiên mang lại may mắn và sự tươi mới cho ngôi nhà và gia đình trong năm mới.
Mặc dù đẹp nhưng hoa thủy tiên vàng lại gây ra các vấn đề dị ứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Các triệu chứng bao gồm viêm mũi dị ứng, hen suyễn, viêm da tiếp xúc dị ứng , viêm da tiếp xúc kích ứng (do tiếp xúc với nhựa hoa thủy tiên) và nổi mề đay.
Vì hoa thủy tiên chứa một số alkaloid bao gồm masonin và homolycorin. Những chất này kết hợp với tinh thể canxi oxalate dường như gây ra các phản ứng dị ứng. Phấn hoa thuỷ tiên vàng cũng có thể gây viêm mũi dị ứng nhưng tỷ lệ không cao so với các loại phấn hoa khác.
Hoa thuỷ tiên có thể gây viêm mũi dị ứng, hen suyễn, viêm da tiếp xúc dị ứng , viêm da tiếp xúc kích ứng (Ảnh: Internet)
6. Nên làm thế nào để trưng bày hoa Tết an toàn?
Trưng bày hoa Tết vừa đem lại không khí cho gia đình cũng như mang nhiều ý nghĩa tài lộc, sức khoẻ, thịnh vượng,... Vì vậy, hoa Tết là thứ không thể thiếu trong dịp lễ quan trọng này. Để tránh nguy cơ bị dị ứng hoặc tránh chất độc từ các loại hoa, mọi người có thể áp dụng những biện pháp sau:
- Chọn lựa các loại hoa không gây dị ứng: Tránh lựa chọn những loại hoa có phấn hoa bay trong không khí như cúc, hoa hồng hoặc hoa lan... nếu bạn hoặc người thân trong gia đình có tiền sử dị ứng với phấn hoa.
- Tìm hiểu kỹ về các loại hoa: Nên tìm hiểu kỹ về từng loại hoa trước khi mua để đảm bảo chúng không gây ra các phản ứng dị ứng cho người trong nhà.
- Sử dụng hoa giả hoặc hoa khô: Đây là giải pháp an toàn cho người dị ứng với hoa tươi. Hoa giả hoặc hoa khô không chứa phấn hoa nên sẽ giảm thiểu nguy cơ dị ứng. Tuy nhiên, khi sử dụng hoa giả mọi người cần vệ sinh sạch sẽ để tránh sự phát triển của nấm mốc.
- Hạn chế sử dụng hoa có mùi hương mạnh: Một số loại hoa có mùi hương rất mạnh có thể gây kích ứng cho những người nhạy cảm với mùi.
- Đặt hoa ở nơi thoáng đãng: Đảm bảo nơi trưng bày hoa có không khí lưu thông tốt để hạn chế sự tích tụ các tác nhân gây dị ứng.
- Vệ sinh thường xuyên: Nên lau chùi bề mặt xung quanh bình hoa để loại bỏ bụi bẩn và phấn hoa có thể đã rơi ra. Loại bỏ hoa héo hoặc hỏng, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ phát triển vi khuẩn và nấm mốc, điều này có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng dị ứng ở những người có tiền sử dị ứng.
Nếu bạn dễ bị dị ứng, khi lựa chọn hoa Tết nên tránh những loại hoa có mùi hương mạnh, để hoa ở những nơi thoáng đãng (Ảnh: Internet)
7. Cách điều trị khi bị dị ứng với hoa
Nếu bạn gặp các triệu chứng dị ứng đường hô hấp như nghẹt mũi, hắt hơi, ho, ngứa họng,... thì một số biện pháp điều trị bao gồm:
- Sử dụng thuốc: Thuốc kháng histamine không kê đơn, thuốc xịt mũi.
- Biện pháp tại nhà:
+ Uống các loại trà thảo dược làm từ bạch quả, cây kế sữa, cỏ ba lá đỏ, cây tầm ma hoặc cỏ thi. Các chế phẩm thảo dược này có thể có tác dụng chống viêm, có thể làm giảm các triệu chứng dị ứng. Nhưng bạn vẫn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để sử dụng đúng liều lượng.
+ Rửa mũi bằng nước muối sinh lý
+ Nhỏ mắt nếu bị ngứa hoặc chảy nước mắt
Nếu bạn bị kích ứng da do tiếp xúc với các loại hoa, dưới đây là một số bước bạn có thể thực hiện để giảm triệu chứng:
- Rửa sạch vùng da bị kích ứng ngay lập tức bằng nước mát và xà phòng nhẹ để loại bỏ phấn hoa hoặc chất gây kích ứng.
- Không chạm hoặc cào vào vùng da bị kích ứng, vì điều này có thể làm tổn thương da và gây nhiễm trùng.
- Sử dụng kem dưỡng ẩm không mùi để làm dịu da và tránh làm khô hoặc bong tróc da.
- Thoa thuốc chống dị ứng tại chỗ như kem corticosteroid không kê đơn để giảm viêm và ngứa.
- Nếu triệu chứng không cải thiện hoặc trở nên tồi tệ hơn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc mạnh hơn hoặc đề xuất các phương pháp điều trị khác.
Hầu hết các tình trạng dị ứng, kích ứng da từ phấn hoa hoặc các chất độc có trong hoa đều có thể tự điều trị tại nhà. Tuy nhiên, trong trường hợp có bất kỳ dấu hiệu của phản ứng dị ứng nghiêm trọng nào như khó thở, sưng mặt hoặc cổ họng thì bạn cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp ngay lập tức.