Ngày 25/7, Bộ GTVT công bố mở luồng thủy nội địa quốc gia kênh Nghĩa Hưng, kênh nối sông Đáy với sông Ninh Cơ. Luồng đường thủy nội địa dài 1,18km; điểm khởi đầu tại Km8+300 sông Ninh Cơ, xã Nghĩa Lạc, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định; điểm kết thúc tại Km35+450 sông Đáy, xã Nghĩa Sơn, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định. Công trình có vốn đầu tư 2.300 tỷ đồng.
Luồng Nghĩa Hưng là luồng thủy nội địa quốc gia có cấp kĩ thuật đặc biệt. Âu Nghĩa Hưng có 2 khu chờ tàu: Đầu âu tàu phía sông Ninh Cơ và đầu âu tàu phía sông Đáy, mỗi đầu có 7 trụ neo, 3 cầu bộ hành. Trọng tải cho phép đi qua âu đến 3.000 tấn.
Cụm công trình kênh nối Đáy - Ninh Cơ là một hợp phần rất quan trọng của Dự án WB6, sau khi hoàn thành cụm công trình này sẽ phát huy hiệu quả cao nhất của cụm công trình cải tạo luồng qua cửa Lạch Giang (đã hoàn thành và đưa vào sử dụng năm 2016), giúp cho tàu 2.000 tấn đầy tải và 3.000 tấn giảm tải có thể đi sâu vào đất liền đến cụm cảng Ninh Bình, Ninh Phúc, từ đó giảm chi phí vận tải, giảm gánh nặng cho đường bộ, giảm ô nhiễm môi trường.
Cụm công trình được khởi công ngày 1/3/2021, gồm các hạng mục chính: Xây dựng kênh nối giữa sông Đáy và sông Ninh Cơ với chiều dài khoảng 1 km, chiều rộng đáy kênh 90-100m; Xây dựng âu tàu với kích thước buồng âu rộng 17 m, dài 179 m, cao độ đáy -7,0 m. Cấp kĩ thuật của luồng: cấp đặc biệt (phía sông Đáy có bề rộng 90m, cao trình đáy -6,3 m; phía sông Ninh Cơ có bề rộng đáy 100 m, cao trình đáy -6,7 m); chiều cao tĩnh không thông thuyền 15 m.
Cũng theo quyết định mở luồng, âu tàu Nghĩa Hưng có chiều dài 179 m, chiều rộng 17 m, chiều cao 10,5 m; chiều dài hữu dụng 160 m; cao trình đáy âu -7.0m; cao trình đỉnh âu +10,5 m, kết cấu bê tông cốt thép.
Vào lúc 10h sáng nay (25/7), tàu ND 4002 tải trọng 820 tấn là tàu đầu tiên đi qua Cụm công trình kênh nối sông Đáy - Ninh Cơ.
Ông Nguyễn Văn Hùng chủ tàu ỡ xã Nghĩa Sơn, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định khâu giấu được sự vui mừng khi cụm công trình có ý nghĩa thiết thực với nghề tàu sông pha biển đi vào hoạt động.
Theo ông, trước đây với tàu tải trọng lớn như của ông thường phải đi vòng theo sông đào, ra sông Hồng rồi mới đi qua Ninh Bình lấy hàng, trả hàng được. Nay có con kênh nối Đáy này, tàu ông chỉ mất có 30 phút để qua thay vì phải đi vòng 5-6 tiếng như trước kia.
Tàu khi được lệnh của hoa tiêu gọi sẽ lần lượt tiến vào lòng kênh, sau đó được neo cẩn thận vào các móc neo hai bên thành của kênh để tránh va đập, xô vào cánh cửa phai ngăn nước ở 2 dầu.
"Tôi quá vui mừng khi con kênh này đi vào hoạt động, trước đây phải đi vòng nhiều, nhiều lúc luồng lạch không thuận, đến cửa sông có khi phải đợi con nước, con nước lên tàu mới qua được, tốn kém tiền dầu, thời gian nhiều. Nay chỉ mất ít thời gian mà rút ngắn được hành trình mà trước đây phải đi cả nửa ngày", ông Hùng cho biết.
Khu chờ tàu có 2 khu: Đầu âu tàu phía sông Ninh Cơ và đầu âu tàu phía sông Đáy, mỗi đầu có 7 trụ neo, 3 cầu bộ hành. Trọng tải cho phép đi qua âu đến 3.000 DWT
Toàn bộ hành trình qua luồng đường thủy nội địa quốc gia Kênh Nghĩa Hưng, trong đó có âu tàu Nghĩa Hưng của các tàu sẽ chỉ mất khoảng 40 phút, rút ngắn được hơn 5 giờ so với lộ trình trước đây. Thời gian qua luồng đường thủy nội địa quốc gia Kênh Nghĩa Hưng sẽ chỉ còn khoảng 30 phút khi các chủ tàu quen thuộc với phương thức vận hành của âu tàu Nghĩa Hưng.
Mỗi khi thực hiện thao tác đóng, mở âu tàu đều có sự giám sát nghiêm ngặt của lực lượng kỹ sư để đảm bảo an toàn.
Trong ngày 25/7, tàu NĐ-3680 là con tàu có trọng tải lớn nhất lưu thông qua kênh Nghĩa Hưng, con tàu có trọng tải 2.700 tấn với chiều dài 76 m, chiều rộng hơn 13 m.
Theo ông Nguyễn Văn Thưởng, Trưởng phòng điều hành dự án 2, Ban quản lý các dự án đường thủy–Bộ GTVT cho biết, việc đưa vào vận hành công trình kênh, âu nối sông Đáy - sông Ninh Cơ sẽ tạo thuận lợi cho các tàu tải trọng lớn từ phía nam lên hoặc tàu pha sông biển từ Quảng Ninh, Hải Phòng đi qua, phục vụ vận tải cho cụm cảng thủy Ninh Bình, Ninh Phúc.
Khi các tàu hàng đi vào kênh Nghĩa Hưng (Cụm công trình kênh nối sông Đáy - Ninh Cơ) có thể đăng ký trước hoặc không cần đăng ký vẫn đi qua bình thường, vì kênh Nghĩa Hưng hoạt động 24/7. "Kênh Nghĩa Hưng khi đưa vào vận hành khai thác sẽ thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội tại địa phương và các tỉnh lân cận. Kênh sẽ giúp cho các chủ tàu hàng giảm bớt đi được gánh nặng về chi phí vận chuyển, thời gian di chuyển chở hàng đi vào trong nội địa”, ông Thưởng cho hay.
Hệ thống cửa, van điều tiết, camera giám sát và loa thông báo được các kỹ sư vận hành tại phòng điều khiển đặt tại tòa nhà nằm ở trung tâm âu tàu.
Cầu vượt kênh nối Đáy - Ninh Cơ
Hệ thống cửa âu tàu được thiết kế đóng/mở theo chiều ngang đảm bảo hiệu quả dự án, tiết kiệm chi phí, cũng như không giới hạn tĩnh không đối với tàu thuyền,...
Cửa âu là cửa thép, nặng 87 tấn, kết cấu phẳng kéo ngang, di chuyển bằng hệ thống đường ray, dây cáp và tời điện. Trên cửa âu có hai van điều tiết nước.
Theo Ban quản lý các dự án đường thuỷ, việc triển khai xây dựng cụm công trình kênh Nghĩa Hưng thuộc Dự án Phát WB6 thể hiện tinh thần trách nhiệm, quyết tâm cao của Bộ GTVT nhằm thực hiện chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, nâng cao an sinh xã hội, tạo công ăn việc làm, thực hiện hiệu quả mục tiêu kép "Vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế trong bối cảnh đại dịch Covid-19". "Công trình hoàn thành sẽ tạo điều kiện cho nhiều tàu chở container đi qua, thay vì phải tới cảng Hải Phòng và di chuyển bằng đường bộ như hiện nay", đại diện Ban quản lý các dự án đường thuỷ nói.
Trước đó, cụm công trình kênh nối Đáy - Ninh Cơ đã hoàn thành đúng tiến độ vào 30/6 vừa qua. Cụm công trình này thuộc Dự án Phát triển giao thông vận tải khu vực đồng bằng Bắc Bộ - Dự án WB6. Tổng mức đầu tư ban đầu hơn 100 triệu USD, giá trị thi công thực tế khoảng 75 triệu USD. Bộ GTVT là cơ quan chủ quản, chủ đầu tư là Ban Quản lý các dự án đường thủy.
Tàu thuyền tải trọng lớn đi qua kênh nối Đáy-Ninh Cơ