Theo quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, cụm cảng Cái Mép - Thị Vải (Bà Rịa-Vũng Tàu) là một trong 2 cảng có vai trò đặc biệt, là cửa ngõ giao thương với quốc tế. Bên cạnh đó, theo cảng vụ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thì cụm cảng này là cụm cảng container lớn nhất Việt Nam.
Trong đó, cảng Quốc tế Tân Cảng - Cái Mép (TCIT) là cảng lớn nhất, chiếm đến gần 53% thị phần trong giai đoạn từ 2011 đến 2021. Kể từ khi đi vào hoạt động tháng 3/2011 đến nay, cảng đã xếp dỡ hơn 15 triệu TEU (mỗi TEU tương đương một container dài khoảng 6,1m). 2 năm gần đây, mỗi năm cảng Quốc tế Tân Cảng - Cái Mép đều bốc dỡ trên 2 triệu TEU. Con số này gấp đôi các cảng lớn khác trong cùng cụm như cảng CMIT, Gemalink.
TCIT là cảng nước sâu nằm gần ngã ba sông Cái Mép – Thị Vải, là đơn vị liên doanh giữa Tổng Công ty Tân Cảng - Sài Gòn với 3 hãng tàu lớn của nước ngoài. Cảng có tổng mức đầu tư 100 triệu USD. Khi mới đi vào hoạt động năm 2011, đây là cảng trung chuyển container nước sâu đầu tiên của Việt Nam.
Cảng Quốc tế Tân Cảng - Cái Mép có hệ thống cơ sở vật chất và trang thiết bị được đầu tư hiện đại với 3 cầu tàu dài 890 mét, 3 bến sà lan dài 270 mét, bãi container rộng 55 ha với sức chứa gần 51.500 teu; 10 cẩu bờ, 22 cẩu bãi, 3 cẩu chuyên dụng cho sà lan, 76 xe đầu kéo, 5 xe nâng hàng và 5 xe nâng rỗng.
Cảng được thiết kế để đón được các tàu siêu lớn, có sức chứa trên 12.500 TEU. Trong năm 2021, cảng đã đón 350 tàu mẹ có kích thước lớn. Đặc biệt, tháng 6/2021, cảng Quốc tế Tân Cảng - Cái Mép đã đón tàu mẹ có trọng tải lên đến 15.615 TEU.
Không chỉ đón nhiều tàu lớn, TCIT còn có khả năng bốc dỡ thần tốc lên đến 238 container giờ, tương đương gần 4 container mỗi phút. Điều này góp phần làm giảm thời gian bốc xếp, chuyển hàng, một yếu tố quan trọng giúp cụm cảng Cái Mép được xếp hạng thứ 11 thế giới về hoạt động hiệu quả.
TICT nằm cách trạm hoa tiêu Vũng Tàu 18 hải lý (khoảng 33 km), các tàu khi ra vào cảng sẽ được dẫn dắt bởi các hoa tiêu dày dạn kinh nghiệm. Trong ảnh là 2 chiếc tàu lai dắt đang đẩy tàu mẹ có trọng tải lên đến 14.026 TEU.
Bên cạnh hoạt động vận tải, cảng cam kết bảo vệ môi trường, sử dụng năng lượng sạch. Ngay cạnh cầu cảng, rừng đước vẫn được bảo tồn.
TCIT nói riêng và cụm cảng Cái Mép - Thị Vải nói chung giúp giảm áp lực đến cụm cảng ở thành phố Hồ Chí Minh, giúp hàng hoá của Việt Nam xuất nhập khẩu dễ dàng mà không phải trung chuyển qua một nước thứ ba.
Trong tương lại, sau khi xây dựng hoàn thiện, Gemalink có thể sẽ soán ngôi TCIT để trở thành cảng lớn nhất cụm cảng Cái Mép - Thị Vải với công suất 2,4 triệu TEU/năm.
Vị trí TCIT trong cụm cảng Cái Mép - Thị Vải.