"Cứu một người phúc đẳng hà sa", phía sau chiến công lừng lẫy, bóc gỡ đường dây mua bán ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam, cán bộ, chiến sĩ Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về ma túy (PC47) Công an tỉnh Lai Châu còn làm được một việc đầy ý nghĩa.
Giữa tiếng khèn môi trầm bổng, Nếnh lại nhắc đến câu chuyện được các trinh sát Đội 4, Phòng PC 47 chứng minh vô can sạch, trong một chuyên án vận chuyển hồng phiến lớn nhất cả nước. Khi ấy, niềm vui của những người lính phòng chống tội phạm ma túy nơi cuối trời Tây Bắc cũng hòa cùng giọt nước mắt hạnh phúc của người được minh oan.
Nếnh nghẹn ngào: "Các anh đã sinh ra em lần thứ hai". Thành công của chuyên án không chỉ dừng lại ở việc chặn đứng đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy từ nước ngoài về Việt Nam, mà còn là trách nhiệm của các cán bộ Phòng PC 47 Công an tỉnh Lai Châu, trong việc minh oan cho người vô tội.
"Một ngày đầu tháng 7-2017, tôi nhận được điện thoại của Sủng A Thai, ở tại huyện Huya Xai, tỉnh Bo Keo, Lào" - Nhớ lại những giây phút phải đối mặt giữa sự sống và cái chết, Nếnh vẫn còn cảm thấy gai sống lưng, anh ta bắt đầu kể lại.
Thai và Nếnh vốn là chỗ bạn bè thân thiết từ nhiều năm nay nhưng từ khi anh trai của Thai bị truy nã về tội mua bán trái phép chất ma túy, cả gia đình Thai chuyển sang Lào làm ăn, sinh sống thì phần vì điều kiện địa lý, phần khác cũng bởi lý do kinh tế, nhiều năm cả hai không gặp lại nhau.
Ngày 10-7 -2017, Thai chủ động liên lạc với Nếnh, rủ Nếnh sang Lào Cai. Không chút đắn đo, Nếnh nhận lời ngay. Rồi theo yêu cầu của Thai, anh ta bắt chuyến xe khách từ Điện Biên sang Lào Cai, khởi hành vào lúc 11h. Dọc đường từ Điện Biên sang Lào Cai, Thai liên tục gọi điện thoại cho Nếnh, hỏi xe ôtô đã đi đến đâu?
Tưởng bạn thực sự quan tâm đến mình, Nếnh vô tư trả lời mà không biết anh ta đang vô tình trở thành một người cung cấp thông tin cho tên trùm mua bán ma túy, giúp đối tượng giám sát một lượng lớn hồng phiến vận chuyển bằng xe khách.
19 giờ 15 phút cùng ngày, chiếc xe khách BKS 27B - 002.27 về đến địa phận bản Chu Va 12, xã Sơn Bình, huyện Tam Đường, Lai Châu thì đột ngột dừng bánh.
Quá trình kiểm tra, Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Lai Châu phát hiện trên xe có một bao "hàng", xác định được là ma túy tổng hợp (hồng phiến) có trọng lượng khoảng trên 30kg... Nếnh được đưa về trụ sở với những căn cứ xác định là nghi can số 1, có liên quan đến đường dây mua bán, vận chuyển trái phép ma túy nói trên.
Thượng tá Lê Quốc Khánh, Phó trưởng Phòng PC 47 Công an tỉnh Lai Châu, một trong những người giải oan cho Nếnh nhớ lại: Tại trụ sở Phòng PC 47, trước và sau Nếnh đều nói rằng được một người bạn tên là Thai mời sang Lào Cai chơi và không biết gì đến số ma túy đang cất giấu trên xe khách.
Thế nhưng, các tài liệu ban đầu thì lại hoàn toàn bất lợi cho anh ta, bởi trong quá trình Công an tỉnh Lai Châu xét hỏi thì chủ nhân của số máy điện thoại ghi trên bao bì chở ma túy vẫn liên tục liên lạc với Nếnh...
Sau một hồi được các trinh sát vận động, Nếnh đã bắt đầu ý thức được mức độ nghiêm trọng của vụ việc. Nếnh hiểu rằng, muốn chứng minh được sự trong sạch của anh ta thì phải bắt giữ được Thai. Và Nếnh đã hợp tác với cơ quan Công an trong quá trình phá án.
Đối với các thành viên Ban chuyên án thì đây là một cuộc đấu trí vô cùng khó khăn. "Tình ngay, lý gian", trong trường hợp này, nếu quả thực Nếnh bị oan thì trách nhiệm của họ phải làm rõ sự thật, không để người vô tội vướng vòng lao lý còn kẻ chủ mưu thì nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật.
Thượng tá Lê Quốc Khánh nhớ lại: Vào thời điểm đó, chuyến xe khách đã về muộn hơn so với thực tế khoảng nửa giờ đồng hồ. Trong trường hợp này, nếu không đưa ra được một lý do hợp lý thì đối tượng chủ mưu sẽ nghi ngờ. Sau khi cân nhắc, các trinh sát đã chọn lấy lý do xe ôtô bị hỏng ở đỉnh đèo...
Đúng như phán đoán của họ, kẻ cầm đầu đường dây cực kỳ lọc lõi. Sau khi gọi cho Nếnh, đối tượng tiếp tục kiểm tra chéo bằng cách sử dụng số máy điện thoại khác, gọi cho lái xe và phụ xe kiểm tra thông tin. Song do đã có sự chuẩn bị trước về phương án nên lái và phụ xe đã hợp tác với cơ quan Công an "tương kế, tựu kế" đấu trí với đối tượng.
 Hai đối tượng Thai và Chua tại Cơ quan Công an. |
... Cơn mưa dầm dề những ngày tháng 7-2017 không ngăn được bước chân của các trinh sát Đội 4. Để chứng minh sự vô can của Nếnh, một Tổ công tác vượt núi sang Điện Biên, dựng lại hành trình của anh ta. |
Quá trình xác minh, nhân viên bán vé khẳng định Nếnh một mình đến bến xe mua vé, khi đi anh ta không mang theo một đồ đạc gì. Các nhân chứng khác là phụ xe và lái xe cho biết, trước thời điểm xe ôtô chuyển bánh, có một đối tượng là nam giới, đeo khẩu trang, đội mũ bảo hiểm đến gửi một thùng hàng.
Sau khi kiểm tra, xác định trên thùng hàng đã ghi tên người và số máy điện thoại theo quy định thì phụ xe nhận hàng... Họ cũng khẳng định, Nếnh không phải là người gửi hàng. Các chứng cứ thu được là vậy, nhưng các tài liệu thu thập được vẫn chống lại anh ta, và cơ hội đối với Nếnh vẫn là 50/50.
Bởi sau khi bị bắt giữ, Hờ A Chua (29 tuổi, trú tại huyện Điện Biên Đông) cho biết: Trong quá trình chờ ma túy, Thai nói với Chua rằng đã thuê một người quen đi giao hàng. Và Thai liên tục gọi điện thoại cho người này. Trong khi đó, kẻ chủ mưu là Thai lúc đó "đổ bê tông", không khai báo gì về hành vi phạm tội.
Trong giây phút ấy, nếu các trinh sát chủ quan thì sẽ làm oan người vô tội. Vì thế, cùng với việc tập trung đấu tranh với Thai, cán bộ, chiến sỹ Phòng PC 47 đã tỉ mỉ đánh giá lại các chứng cứ thu thập được.
Việc lấy lời khai của Thai cũng được kiên trì tiến hành, bởi đây là chìa khóa gỡ nút thắt cho vụ án. Song việc đấu tranh với Thai không đơn giản, bởi đây là đường dây ma túy liên quan đến những người thân trong gia đình.
Hơn nữa với số lượng ma túy như trên, anh ta xác định đằng nào cũng đối mặt với án tử nên "đổ bê tông". Vậy là, cùng với việc củng cố chứng cứ, các trinh sát Phòng PC 47 đã tác động, chuyển hóa về tâm lý.
Chỉ đến khi "tâm phục, khẩu phục", Thai mới khai rằng Nếnh đã bị Thai lợi dụng. Nạn nhân này không biết gì về số ma túy trên. Bằng cái tâm của người làm án, Công an tỉnh Lai Châu đã tỉ mỉ tìm ra những điểm mâu thuẫn... và trả lại sự thật cho Nếnh.
Thành công của chuyên án không dừng lại ở việc chặn đứng một đường dây mua bán ma túy xuyên quốc gia mà lớn hơn cả là chứng minh sự vô can cho người vô tội.