Dự án nhằm mục đích chứng minh tiềm năng của thịt phát triển từ tế bào mà không cần giết mổ động vật và làm nổi bật mối liên hệ giữa sản xuất chăn nuôi quy mô lớn với biến đổi khí hậu.
Thịt viên voi ma mút được sản xuất bởi Vow, một công ty của Úc. Có rất nhiều công ty đang nghiên cứu các sản phẩm thay thế cho thịt thông thường, chẳng hạn như thịt gà, thịt lợn và thịt bò. Nhưng riêng Vow đang nhắm đến việc trộn và kết hợp các tế bào từ các loài độc đáo để tạo ra nhiều loại thịt mới.
Thịt viên voi ma mút nghe có vẻ kỳ khôi nhưng lại phục vụ mục đích cao cả hơn mọi người tưởng tượng.
Công ty đã nghiên cứu tiềm năng "làm thịt" của hơn 50 loài, bao gồm lạc đà Alpaca, trâu, cá sấu, kangaroo, công và các loại cá khác nhau. Loại thịt nhân tạo đầu tiên được bán cho thực khách sẽ là chim cút Nhật Bản, mà công ty dự kiến sẽ có mặt tại các nhà hàng ở Singapore trong năm nay.
George Peppou, Giám đốc điều hành của Vow giải thích: "Mục tiêu là chuyển một vài tỷ người ăn thịt từ việc ăn protein động vật thông thường sang ăn những thứ có thể được sản xuất trong các hệ thống điện khí hóa.
Và chúng tôi tin rằng cách tốt nhất để làm điều đó là 'phát minh' ra thịt. Chúng tôi tìm kiếm những tế bào dễ phát triển, thực sự ngon và bổ dưỡng, sau đó trộn và kết hợp những tế bào đó để tạo ra loại thịt thực sự ngon".
Tim Noakesmith, người đồng sáng lập Vow với Peppou, cho biết: "Chúng tôi chọn voi ma mút lông xù vì nó là biểu tượng của sự mất mát đa dạng sinh học của biến đổi khí hậu. Sinh vật này được cho là đã bị tuyệt chủng bởi sự săn bắn của con người và sự nóng lên của thế giới sau kỷ băng hà cuối cùng".
Nói cách khác, loại thịt của động vật đã tuyệt chủng này được chọn nhằm mục đích nâng cao nhận thức về tính bền vững và vấn đề biến đổi khí hậu.
Các lựa chọn thay thế thịt dựa trên thực vật hiện đang phổ biến nhưng thịt được nuôi cấy mới thực sự giống hương vị của thịt thông thường. Vow không phải công ty duy nhất có ý tưởng này. Vào năm 2018, một công ty khác đã sử dụng DNA của voi răng mấu đã tuyệt chủng để tạo ra gelatin cho những viên kẹo gấu dẻo.
Các tế bào sản xuất protein thịt voi ma mút được tạo ra tại Viện Kỹ thuật sinh học Úc tại Đại học Queensland.
Mặc dù ý tưởng ban đầu là tạo ra thịt chim dodo - một loài khác đã tuyệt chủng, nhưng do các chuỗi DNA cần thiết cho quy trình đó không còn tồn tại nên họ đổi sang voi ma mút. Giáo sư Ernst Wolvetang, một nhà khoa học làm việc trong dự án cho biết quá trình thực ra rất đơn giản và họ chỉ mất có vài tuần để thành công.
Chưa ai nếm thử thịt viên voi ma mút. Wolvetang cho biết: "Chúng ta đã không nhìn thấy loại protein này trong hàng nghìn năm. Vì vậy, chúng tôi không biết hệ thống miễn dịch của con người sẽ phản ứng như thế nào khi ăn nó". Tuy nhiên, ông cho rằng họ có thể tái tạo một phiên bản thịt voi ma mút ngon miệng và dễ chấp nhận hơn.
Wolvetang cho biết ông có thể hiểu tại sao mọi người có thể cảnh giác với loại thịt như vậy: "Nó hơi lạ và mới – lúc đầu thì luôn như vậy. Nhưng từ quan điểm về môi trường và đạo đức, cá nhân tôi nghĩ rằng thịt nhân tạo rất có ý nghĩa".
Việc sản xuất thịt quy mô lớn, đặc biệt là thịt bò, gây ra thiệt hại lớn cho môi trường, với nhiều nghiên cứu cho thấy phải giảm mạnh việc ăn thịt ở các quốc gia phát triển để chấm dứt khủng hoảng khí hậu, theo Guardian.
Thịt nhân tạo sử dụng ít đất và nước hơn nhiều so với chăn nuôi và không tạo ra khí thải mêtan. Vow cho biết năng lượng mà họ sử dụng đều từ các nguồn tái tạo. Hơn nữa, huyết thanh bào thai bò, một công cụ tăng trưởng được sản xuất từ bào thai gia súc, không được sử dụng trong bất kỳ sản phẩm thương mại nào của họ. Cho đến nay, công ty đã huy động được 56 triệu đô la Mỹ tiền đầu tư.
Wolvetang còn cho rằng sẽ ngày càng có nhiều sự giao thoa giữa các công nghệ được sử dụng trong nghiên cứu tế bào gốc y tế của con người với việc sản xuất thịt nuôi cấy.
Ví dụ, các tế bào có thể được lập trình để phát triển nhằm đáp ứng với môi trường trực tiếp của chúng, nghĩa là các miếng thịt chứa cơ, mỡ và mô liên kết có thể phát triển được.
Seren Kell, tại Viện Thực phẩm Tốt Châu Âu, cho biết: "Tôi hy vọng dự án hấp dẫn này sẽ mở ra những cuộc đối thoại mới về tiềm năng phi thường của thịt nhân tạo để sản xuất thực phẩm bền vững hơn.
Tuy nhiên, vì các nguồn thịt phổ biến nhất là động vật trang trại như gia súc và gia cầm, nên phần lớn lĩnh vực protein bền vững tập trung vào việc tái tạo thịt thực tế từ những loài này.
Bằng cách nuôi cấy thịt bò, thịt lợn, thịt gà và hải sản, chúng ta có thể có tác động lớn nhất trong việc giảm lượng khí thải từ nông nghiệp chăn nuôi truyền thống."
Thịt viên voi ma mút mới được ra mắt vào hôm 28/3 tại Nemo, một bảo tàng khoa học ở Hà Lan.
