Kể từ thời Darwin, các nhà khoa học biết cá voi là hậu duệ của một loài động vật có vú sống trên cạn. Nhưng chính xác loài động vật tiền sử tiến hóa thành cá voi trông như thế nào thì vẫn còn là bí ẩn.
Nghiên cứu công bố gần đây của các nhà khoa học tại Đại học Y khoa Ohio, Mỹ, đã tìm hiểu về hình dạng thực sự của cá voi ở thời tiền sử, dựa trên mẫu hóa thạch 47 triệu năm tuổi, tìm thấy ở Pakistan, theo Daily Mail.
Giáo sư Hans Thewissen và các cộng sự phát hiện hóa thạch 47 triệu năm tuổi của một loài thú có hình dạng gần giống cáo với cơ thể chắc nịch, được đặt tên là Indohyus.
Những mảnh xương của con vật mắc kẹt trong một khối trầm tích bùn ở Pakistan phản ánh các đặc điểm đặc trưng của cá voi ngày nay. Hộp sọ của Indohyus có một phần xương trên khoang tai giữa. Đây là thứ cũng được tìm thấy ở cá voi. Vị trí hốc mắt của chúng cũng tương đối giống nhau, nằm gần phía đỉnh đầu.
Cá voi ở thời điểm cách đây 50 triệu năm có thể có hình dạng gần giống với loài thú tiền sử Indohyus.
Giáo sư Thewissen và các cộng sự dự đoán, Indohyus từng lội dưới nước như hà mã để tìm kiếm thức ăn và tránh những kẻ săn mồi. Dần dần, chúng hình thành lối sống hoàn toàn dưới nước.
"Tôi nghĩ rằng chúng thích ngồi dưới nước và chờ đợi con mồi tới để tấn công, giống như cá sấu", giáo sư Thewissen nói trên Discovery Magazine.
Nhóm nghiên cứu cũng nhận thấy Indohyus có tỷ lệ đồng vị carbon và oxy trong thành phần hóa học ở răng tương tự với nhiều loài động vật sống dưới nước khác. Tất cả đều chỉ ra rằng sinh vật bốn chân này dành nhiều thời gian để bơi lội.
Hình dạng cá voi ngày nay.
Trong thời gian tới, giáo sư Thewissen và các cộng sự muốn biết chi tiết hơn về chế độ ăn uống của Indohyus. "Các chất đồng vị được tìm thấy trong men răng của con vật tiết lộ thức ăn của nó không phải là sinh vật dưới nước. Chúng tôi sẽ nghiên cứu thêm về điều đó trong tương lai", ông nói.
Dựa trên bằng chứng này, giáo sư Thewissen kết luận rằng tổ tiên của cá voi ban đầu chỉ muốn xuống nước để tránh động vật ăn thịt. Sau này, chúng mới phát triển hành vi kiếm ăn và thích nghi với cuộc sống hoàn toàn dưới nước, ví dụ như hình thành bộ hàm chuyên để săn cá.
Ở giai đoạn từ 42-48 triệu năm trước, loài thủy tổ của cá voi bắt đầu biến đổi, trông giống như sư tử biển, giáo sư Thewissen nói. Tiếp đó, loài động vật có vú này tiếp tục biến đổi để sau này biến thành cá voi lưng gù và cá voi xanh.
Cuối cùng, cách đây 7 triệu năm, những con cá voi có răng đầu tiên xuất hiện và vẫn bơi ở dại dương đến ngày nay.